Bugün Dünya Günü. Her yıl 22 Nisan günü , “Dünya Günü” olarak kutlanmakta. Birçok ülkede gerçekleştirilen etkinliklere milyonlarca insan katılır. Amaç yerkürenin sorunlarına ilgi çekmek, çevre sorunlarına ilişkin duyarlılık yaratmak.
Dünya çapında milyonlarca kişinin katıldığı Dünya Günü, iklim bunalımından hava kirliliğine ve ormansızlaşmaya kadar karşı karşıya olduğumuz önemli çevre sorunlarına ışık tutmak için tasarlanmış yıllık bir etkinlik.
1990 yılında Dünya Günü uluslararası bir kampanya durumuna geldi.
Tarihçesi
22 Nisan Dünya Günü, ilk olarak San Francisco’da 1969 yılında düzenlenen Ulusal UNESCO Dünya Konferansında John McConnell tarafından dünyamızın yaşamı ve güzelliğini kutlayarak karşı karşıya kaldığı çevresel tehditlere dikkat çekmek amacıyla bir özel gün düzenlenmesi düşüncesiyle ortaya çıktı.
“John McConnell, Dünya Günü kutlamaları için tarih olarak ekinoks (gece ve gündüzün eşit olduğu) zamanı yani 21 Mart'ı önermiştir. Daha sonra ise çevre sorunlarına büyük bir kamuoyu ile tepki gösteren ilk hareket, Wisconsin Senatörü Gaylord Nelson’un desteği ile ve Denis Hayes'in organizatörlüğünde 22 Nisan 1970 günü ilk Dünya Günü kutlamaları olarak tarihe geçmiştir.(1) Bu kutlamalara yaklaşık 20 milyon kişi katılmış, birçok konferans ve sempozyum düzenlenerek, çevre sorunlarına dikkat çekilerek ABD’nin ilk 'Temiz Hava Yasası' ve 'Temiz Su Yasaları' hazırlanmıştır."(2)
İnsanlığın küresel düzeyde sorunları aynı. Sorunların çözümü için başvurulacak yollar, yöntemler de bir olmak zorunda. Küresel bir köy durumunda olan Dünya’nın bir yanında olan en küçük olumsuzluk, öbür ucunda yaşayan insanları etkilemekte.
Dünya’nın sorunları kendisinden büyük. Kendi uzunluğundan daha uzun, genişliğinde daha geniş, ağırlığından daha ağır. Bu sorunları üreten insan. Çözmek zorunda olan da insan. İnsanlığın ürettiği bunca sorunu, kuşlar, balıklar, denizler, dağlar çözemez. İnsanlığın Dünya’nın giderek yaşanamayacak bir yer olması konusunda düşünmesi, aklını başına toplaması gerekmekte.
İnsanlık doğayı kendi elleriyle yok oluşa götürüyor.
Dünya’nın kirliliği giderek artmakta. İnsanlığın ölmesine göz yuman sanayilerin, teknolojik gelişmelerin insanlığı yok etmeye doğru hızla ilerlettiği görülmekte.
Dünya bir uçurumun kıyısında. Gezegenimizi, çevreyi koruma, iyi kullanma konusunda yeterli olacak gerekli önlemler alınmazsa bu uçuruma yuvarlanmaktan kaçış olamayacak.
Sorun küresel boyutlarda
Dünya’nın, insanlığın sorunlarıyla ilgilenmek dünyalı olmayı gerektirir. Bu aşama, Dünya yurttaşı olamayan, küresel algılarla insanlığa bakamayanların ulaşabilecekleri bir konum değil.
“2021 Dünya Günü için ABD başkanı Joe Biden, daha güçlü iklim eyleminin ivediliğini vurgulamak için 40 dünya liderini 22 ve 23 Nisan 2021 tarihlerinde sanal bir zirveye katılmaya çağırdı. Salgın nedeniyle etkinlik canlı olarak yayınlanacak."^(3)
Yerküre, uzay, güneş, ay, yıldızlar varsa insanlık olabilir. Hava, su temizse insanlığın yaşamı sağlıklı olabilir. Yerküre’nin doğal yapısı bozulduğu oranda insanlığın yaşamı sorunlarla karşılaşmaya başlar.
Dünya’nın akciğerleri nefes alamaz duruma gelirse insanlık da nefes alamaz duruma gelmekten kurtulamaz.
İnsanlığın olduğu yere çakılıp kaldığı, araçlı, araçsız gezmelerin son derece kısıtlandığı, fabrika bacalarının olağan koşullardaki gibi duman salamadığı, araçların benzin tüketiminin son derece azaldığı, yaşamın her türlü deviniminin dinginleştiği salgın döneminde bile Yerküre’mizin kirlenmeyi sürdürdüğü görülmekte.
“Tarihin en sıcak ayları 2020 yılı içinde yaşandı. Ocak, mayıs, eylül ve kasım ayları 2020 yılının ve yakın tarihin en sıcak ayları olarak kayıtlara geçti. Tüm zamanların sıcaklık zirveleri Antarktika’dan Kuzey Kutbu’na 2020 yılı içinde kaydedildi. Yılın başından bu yana, Avustralya, Sibirya, Kaliforniya ve Amazonlar’da rekor düzeyde yangınlar görüldü. Atlantik çok sayıda sıra dışı fırtınalara sahne oldu. Sibirya’nın kuzeyinde, Laptev Denizi’nde görülen buz her zamankinden daha geç oluşmaya başladı.”(4)
Dünya, insanlık bu yıkıma koşar adım gidişten ancak bilimsel yöntemlerle atılacak sağlıklı, önleyici adımlarla kurtulabilir. Dünya’mızı siyasetçiler değil, akıl, bilim kurtaracak.
--------------------------------------------------
1. "Dünya Günü organizatörü Denis Hayes ile The Rumpus röportajı". The Rumpus.net. 17 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2011.
2. Wikipedia Özgür Ansiklopedi.
3. Chan, Emily, Derleyen: Dilruba Karaköse, 2021 Dünya Günü Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey, https://vogue.com.tr › gundem › 2021-dunya-gunu-ha. 05.04.2021
4. Perktaş, Utku, Aşırılıklar yılı 2020: İklim değişimi, küresel ısınma, YetkinReport.com İnternet Gazetesi, 21.04.2021
