Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Kongre Merkezi’nde, 2020-2021 Adli Yılı, 01.09.2020 tarihinde düzenlenen törenle açıldı.
1943 yılından buyana Ankara Hukuk Fakültesi’nin konferans salonunda ya da yargının kendi salonlarında yapılan Adli Yıl Açılış Töreni, üç yıldır Beştepe’de yapılıyor.
2019 yılında Beştepe’de yapılan Adli Yıl Açılış Törenine, 17 Baro katılmadı. TBB Başkanı Metin Feyzioğlu'nun törene katılarak, konuşma yaptı.
02.09.2020 tarihinde yapılan Adli Yıl Açılış törenine 43 Baro katılmadı.(1)Metin Feyzioğlu bu açılışa da katılarak konuşma yaptı.
Bu durum Yargı erkinin siyasallaşmasının, iyice bağımsızlığını yitirmesinin, hukuk sisteminin çökmesine gidişin göstergesi.
Hiçbir güç karşısında yakasını iliklemeyen bir yargı sisteminden, Yürütme erkinin gölgesine sığınmış görüntüsü veren bir yargı sistemine geçiş, demokratik ilkelerle açıklanamayacak bir geriye gidiş olduğunu göstermekte.
Önceki yıllarda, Yargıtay Başkanı, Türkiye Barolar Birliği Başkanı’nın konuşma yapması geleneğine, Cumhurbaşkanı’nın konuşma yapması geleneği eklenmiş durumda. Cumhurbaşkanı’nın açılış konuşmasında Türkiye Barolar Birliği Başkanına hoş geldin seslenişi dile gelmedi.
Yargı bağımsızlığı, tarafsızlığı, yargıya güven, mahkemeler eliyle yapılan hak çiğnenmeleri gibi konularda yaşanan çok önemli sorunlar dile getirilmedi. Adil yargılanma hakkını çiğnenerek verilen mahkumiyetler, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezaları ancak sırası gelirse Yargıtay’dan, AYM’den, AİHM’den sonuç alınabilmesine sorunlarına değinilmedi.
Uluslararası durum
Türkiye Cumhuriyeti, Dünya Hukukun Üstünlüğü sıralamasında (endeksinde), “2020 yılında, 128 ülke içinde 107. sırada yer aldı. Endekste Türkiye’nin Meksika ve Mali gibi ülkelerin gerisinde kaldığı ve Nijerya, İran ve Angola ile aynı puanı aldığı görülüyor.
Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nin Türkiye başlığı incelendiğinde ise Türkiye’nin içinde yer aldığı Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesinde bulunan 14 ülke arasında Özbekistan ve Rusya’nın hemen ardından son sırada geldiği fark ediliyor. Bunun yanı sıra Türkiye, kendi gelir grubundaki 42 ülke arasında hukukun üstünlüğüne bağlılıkta Meksika’nın hemen ardında 40. sırada bulunuyor”.(2)
Ülkemizde yargıya güven
Ülkemizde özellikle son yıllarda yağıya güven oranının azaldığı görülmekte.
“Kamuoyu araştırma şirketi ORC, 9-12 Kasım 2019 tarihleri arasında 42 ilde, toplamda 4 bin 156 kişi ile yüz yüze görüşme yöntemiyle yaptığı anketin sonuçlarını paylaştı.
Ankete katılan kişilere sorulan, "Yargıya güveniyor musunuz?" anketine gelen cevapların yüzde 11,7'i "Güveniyorum" olurken, yüzde 68'i "Güvenmiyorum" oldu. Yüzde 20,3 ise "Kısmen" cevabını verdi.”(3)
Bu araştırmaya göre, Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşayan her 100 kişiden 68’i yargıya güvenmiyor, yüzde 20.3 kısmen güveniyor, yalnızca yüzde 11.7’si güveniyor. Her 100 kişiden 92’si tümüyle ya da kısmen yağıya güvenmiyor”. Bu Türkiye Cumhuriyeti Yargı erkinin acıklı durumunu ortaya koymakta.
Yargı insan hak ve özgürlüklerini gözeterek, evrensel hukuk kurallarını çekinmeden uygulayarak, özgür bir işleyişe kavuşmadan, toplumdaki tüm kurumların kör, topal yürümesi kaçınılmaz olur.
Yargıtay Başkanı Mehmet Akarca, “Hukuk bağımsızlığımıza saygı duymayanlardan yargı bağımsızlığı dersi almamız mümkün değildir” dedi.
Bu ülkenin de kendilerinden alacağı bir ders yok.
Geçmişte Yargıtay Başkanlarının konuşmaları, yargının, ülkenin sorunlarına önemli açılımlar getirirdi. Günlerce tartışılırdı. Son yıllarda içi boş, yargının, hukuk sisteminin sorunlarına değinme içeriğinden yoksun konuşmalar, yargıya güveni azaltacak bir işlev görmeye başladı.
Yargıç güvencesi, yargının bağımsızlığı, Yasama, yürütme erklerinin yargıya karışmaları gibi dev sorunlardan hiç söz edilmeden, sorunların geçiştirilmeye çalışılması, sorunları içinden çıkılmaz boyutlara taşımakta.
Küresel hukuk algısı
Çağdaş, demokratik bir hukuk devletinde savunmanın, yargının bağımsızlığının kutsallığı her türlü tartışmadan ötesinde benimsenen bir algı durumunda. Bu bağımsızlık, insan onurundan, hukuk idesinin kutsal varlığından doğmakta, geçici olan her türlü siyasal iradeden üstün niteliği üzerinde yükselmektedir. Ülkemizde gidişin bunun tersine olduğu görülmekte.
----------------------------------------------
(1) Adli Yıl Açılış törenine 43 Baro katılmıyor, Evrensel Gazetesi,
(2) Doğanışık, İrem, Dünya Genelinde Hukukun Üstünlüğü İlkesine Bağlılık Azalıyor, World Justice Project Hukukun Üstünlüğü Endeksi 2020, 08.05.2020 www.dogrulukpayi.com › bulten › dunya-genelinde-hu...
(3) En Son Haber Gazetesi, 14.11.2019, www.ensonhaber.com › Gündem Haberleri
