Türkiye’de çocukların sorunları yeterince ele alınamamakta. Çocuk hakları yaşama geçebilmiş değil. Toplumun bu konuyla ilgilenme düzeyi düşük, bilinçli yaklaşım çok gerilerde.
Çocuk hakları alanında çalışan sivil toplum örgütleri özgün çalışmalar yapma uğraşındalar. Çocuk sorununun, Çocuk Hakları alanında çalışan sivil toplum örgütlerinin çabalarıyla çözüme doğru yol alınabileceği görüşündeyiz.
TOÇEV (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı), 14.05.2019 tarihinde, “Çocuk Hakları Perspektifinden Türkiye’deki Risk Altındaki Çocuklar Sempozyumu”nun Çalıştay Raporunu bir basın toplantısıyla açıkladı.
Rapor 4 bölümde şu konuları araştırmış bulunmakta:
Çalışan Çocuklar
Eğitim Dışında Kalan Çocuklar
Çocuk İstismarı
Suça Sürüklenen Çocuklar
Bu yazıda, son yıllarda sık gündeme gelen çocuklara cinsel saldırılar (istismar) konusunda elde edilen bulguları tartışacağız.
Cinsel istismar gerçeği
İstismar sözcüğü, “Birinin iyi nietini kötüye kullanma”olarak tanaımlanmakta. Bu eylemin ülkemizdeki görünümü şöyle:
“Türkiye İstatistik Kurumu (2019) “Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen suç mağduru çocuk” verilerine göre 2016 yılında güvenlik birimlerine mağdur olarak gelen ya da getirilen 158.343 çocuk bulunmaktadır. Bu çocukların 16.877’si cinsel suçlar nedeniyle mağdur olmuş çocuklardan oluşmaktadır ve cinsel şiddete maruz kalan çocukların yaklaşık % 87’si kızçocuğudur (2.202 erkek çocuk; 14.671 kız çocuk). 2017 yılı güvenlik birimlerine mağdur olarak gelen veya getirilen çocuklara ilişkin istatistiklerine bakıldığında toplam sayının 137.482 olduğu, bunun 18.623’ünün cinsel istismar suçuna maruz kalan çocuklardan oluştuğu görülmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu (2019) “Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen suç mağduru çocuk” verilerinin 2017 yılı istatistiklerinden sonra güncellenmediği, bu nedenle son 2 yıla ait verilere ulaşmanın mümkün olmadığı görülmüştür. Verilerin güncellenmesine ilişkin yetersizliklerin yanı sıra, çocuğa karşı fiziksel şiddet oranlarına ilişkin resmi rakamlara ulaşmakta güçlük yaşanmaktadır.”
Ülkemizde çocukların suça bulaşma oranlarının çokluğu, çocuklara yönelik cinsel istismar suçlarının da genel suçlar içinde önemli bir yer tuttuğu görülmekte.
Bu suçların giderek arttığı acı bir gerçek.
“2014 yılı istatistikleri ile 2017 yılı “Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen suç mağduru çocuk” istatistikleri karşılaştırıldığında cinsel istismar nedeni ile güvenlik birimine getirilen çocuk sayısının 11.095’ten 18.623’e yükselerek yaklaşık %60 oranında arttığı görülmektedir.
TÜİK’in Adli İstatistikleri incelendiğinde 2010 yılında ceza mahkemelerinde çocuklara karşı işlenen cinsel suçlar kapsamında açılan dava sayısı 16.135 iken, 2015 yılında bu sayı % 5,09 artış ile 16.957’ye yükselmiştir. 2015 yılı davalardaki mahkumiyet oranı % 82’dir.
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğüne göre; Çocuk cinsel istismar hükümlülerinin yüzdesi % 42,5 iken (2006 yılında) % 58,8’e (2016'da) yükselmiştir (IMDAT,2018)”.
Bir suçun iki yılda % 16 artması, olayın boyutlarının korkunç düzeyde olduğunu gözler önüne sermekte.
Çocuklara yönelik istismarın kaynakları oldukça ilginç:
“Diyanet’in yayınladığı bir araştırmada istismarcı profili şu şekildedir;
%44 Okul çalışanları
%23 Eski sevgili
%11 Baba, kardeş
%8 Komşu
%8 Akraba
%3 Üvey baba
%2 sosyal medya
%1 doktor
Yukarıda oranların da ortaya koyduğu gibi istismarcıların genellikle çocuğun tanıdığı kişiler olduğu, bu durumun da bildirimi zorlaştırdığı bir kez daha vurgulanmıştır.”
Bu çizelgeye bakıldığında, insanın çocuklarımızı nerede yetiştireceğiz, kime güveneceğiz soruları akıllara takılıyor.
Çocuklara yönelik cinsel istismar, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizin de en acıtıcı yaralarından biri. Bu konunun yasaklarla, yasalar çıkarmakla önlenebileceği kanısında değiliz. Bu alanda çalışan sivil toplum örgütleri başta olmak üzere, eğitim kurumları, toplumun tüm kesimlerinin farkındalığı sağlanarak önlenebilecek boyutla bir sorunla karş karşıya olduğumuz açık.
-------------------------------------
(1) www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=İSTİSMAR
(2,3,4) “Çocuk Hakları Perspektifinden Türkiye’deki Risk Altındaki Çocuklar Sempozyumu Çalıştay Raporu.
UYARI: Raporun tümüne, TOÇEV (Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı sitesinden ulaşabilirsiniz.
