Bir meşrubat dağıtım şirketi olan “Drinkcity”nin web sitesindeki iş başvuru formundaki sorular şöyle:

- “Müslümanlık hakkında ne düşünüyorsunuz?”

- “İslam dinini seviyor musunuz?”

- “Mezhebiniz ne?”

- “Alkol ve sigara kullanıyor musunuz?”

- “Çalıştığınız iş yerinde firma elemanlarından biriyle duygusal yakınlaşma olabilir mi?”

*


Nasıl bir elemanın peşinde olduklarını insan az çok çıkartabiliyor. Belli ki dindar, muhafazakâr bir Sünni aranıyor. Yorum yapmayacağım. Bu kadar muhafazakârsan o çakma İngilizce isim nedir diye sormak da gereksiz... Üstelik bir Amerikalıya “drinkcity” desen aklına sadece ve sadece sabaha kadar deli gibi içki içilen bir şehir gelecektir, o da ayrı bir konu...

Merak ettiğim, bu tip soruların sorulması yasal mıdır? Etik midir? İşveren, ne kadar ileri gidebilir? Özel sektör olduğu için hiçbir surette sınır yok mudur? Haftada kaç kez seks yaptığı, ardından gusül abdesti alıp almadığı da mesela sorulabilir mi? Çalışan, kendi hakkında her şeyi söylemek zorunda mıdır? Alevi veya Yahudi veya dinsiz olduğunu saklama hakkı yok mudur?

Veya şeffaf oldukları için şirkete teşekkür mü etmeliyiz? Uygun olmayanlar hiç zahmet etmesin, onca yol tepmesinler diye yapılmış bir zarafet diye mi yorumlamalıyız?

*


Peki buna karşın şöyle sorular olsa muhafazakar kesim ne diyecektir çok merak ediyorum:

- Hıristiyanlık/Yahudilik/Budizm/Şintoizm hakkında ne düşünüyorsunuz?

- Hazreti İsa’yı seviyor musunuz?

- Mesai saatlerinde namaz, iftar gibi şeyler olabilir mi?

- Oruç tutma ihtimaliniz var mı?

- Eşinizin kapalı olması olasılık içinde mi?

*


Şeffaflıksa konu...

Muhtelif sorular

- Ünlenip “acımamış”, “ekşimemiş” tek bir köşe yazarı var mıdır?

- Görgüsüzlükten en çok söz edenin en basit görgü kurallarından habersiz olması nasıl bir paradokstur?

- Peki ya durmadan “manevi derinlik”, “sevgi, saygı”, “toplumsal barış” “kemale ermek” diyenin en geçimsiz, en kibirli, en anlayışsız insan olması?

- Çok vefasız bir toplum olduk diyenin eski arkadaşlarını aramaması, bir başsağlığı, bir geçmiş olsun dilememesi?

- Kişinin değerini “ününe” göre vermek hangi manevi derinliğe girer?

- “Kadınların yaşı yoktur, en güzel yaşı 40’tır, aman da o kırışıkları sakın yok etmeyin” deyip 20’lik kızlarla takılanlar nasıl açıklansın?

- Neden birini küçümsemek için ilk etapta emekçi kadınlar akla gelir? Overlokçu Kezban, Zetina gelini?

“Bidon kafa” halk düşmanlığı oluyor da “overlokçu” niye olmuyor? Kadınları harcamak niye en kolayıdır?