Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Koç’un “Ben öyle demek istemedim” açıklamasını TV’de izlerken yarım asırlık bir sahneyi hatırlar gibiydim.
Önce açıklamayı hatırlatayım; sonra o sahneyi...
* * *
Taraf’taki WikiLeaks belgelerinden, dönemin ABD Elçisi James Jeffrey’in Mustafa Koç’la 2009 Temmuz’undaki buluşmalarının notları çıktı.
Büyükelçi’nin merkeze bildirdiğine göre o buluşmada Koç, 2011 seçiminde AKP’nin Meclis’te “çoğunluğu” yitirebileceğini, bir CHP-MHP koalisyonu kurulabileceğini söylemiş.
* * *
Başbakan’ın Koç’larla arasının açık olduğu malum...
“Sakallı-bıyıklı adam çalıştırmam” sözü nedeniyle Rahmi Koç’a “ilkel ve ayrımcı” diye yüklenmişti.
Daha önce de “1 milyar doları var” iddiası yüzünden ilişkiler gerilmiş, bu ifade de bir kenara not edilmişti.
Grup üzerindeki mali baskıların arttığı söyleniyordu.
Son “sızıntı”, gerilimi daha da tırmandırdı.
İktidar yanlısı basında eleştiriler çoğalınca Mustafa Koç, “O, 20 ay önceki şartlarda yapılmış değerlendirmeydi. Şimdi AK Parti, 1. olur” dedi.
Mehmet Barlas ise Vehbi Koç’un “her kesime açık” duruşunu hatırlatıp Mustafa Koç’a “Büyükbabam neden bu hatalara düşmezdi” diye düşünmesini tavsiye etti.
Bana o yarım asırlık sahneyi hatırlatan da bu tavsiye oldu.
* * *
Vehbi Koç’un “her kesime açık” olduğu doğru...
Kendisi CHP’li olduğu halde, hem DP’ye hem CHP’ye para yardımı yapardı. Ama 50’lerin sonuna doğru DP iktidarı, 10 yıla yakın süredir “çoğunluğu” elinde tutuyor olmanın verdiği cüretle Koç’u “CHP’yi bırak, DP’ye gir” diye sıkıştırmaya başlamıştı.
Koç, Başbakan’la görüştü.
Menderes, “DP’ye geçersen memnun olurum; geçmezsen de muhabbetimden bir şey eksilmez” dedi.
Ama bakanları o havada değildi.
İmar İskân Bakanı Medeni Berk net konuştu:
“Şimdi bir hamle yapıyoruz. Bütün iktisadi devlet teşekküllerindeki müdürler partiye girmeye davet edilecek. Girmeyenler not edilecek. Birçok tüccar da DP’ye girecek. Girmezseniz bankalardaki kredileriniz kesilebilir, kotalardan istifade etmeyebilirsiniz, birçok işinizde müşkülat çıkarılır. Haberiniz olsun diye söylüyorum.” (“Özel Arşivinden Belgeler ve Anılarıyla Vehbi Koç”, Doğan, 2006, s: 240-241)
* * *
Vehbi Koç yıkık, İstanbul’a döndü. Orada da iki DP’li tarafından partiye çağrıldı:
“Ankara’dan talimat geldi. Mesele ciddi. Düşün taşın, bir karar ver. Sen olmazsan oğlunu alacağız” dediler.
Koç eve gitti, ailesini topladı. Durumu anlatıp görüşlerini aldı. Sabah uçağıyla tekrar Ankara’ya gitti. Başbakan’a çıkıp:
“Tamam. CHP’den istifa ediyorum” dedi.
Mustafa Koç’un tepkiler üzerine yaptığı “AK Parti 1. olur” açıklaması, bana 50 yıl önce dedesinin yaşadığı bu sahneyi hatırlattı işte...
Bir de Erdoğan’ın, “Bitaraf olan bertaraf olur” özdeyişini...
* * *
Yeri gelmişken bir tavsiyede bulunayım:
“Çoğunluk” filmini hâlâ görmediyseniz, şu aralar mutlaka görün...