Halkların Demokratik Partisi (HDP), mültecilerin “gönüllü” geri dönüşlerinin sağlanması ve düzensiz göçle ilgili düzenlemeler ile bakanlar ve ailelerine ücretsiz sağlık hizmeti gibi düzenlemeleri içeren 95 maddelik “Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne muhalefet şerhi düştü.

Şerhte, iktidarın yöneldiği “otoriter” yönetim anlayışına uyumlu bir kanun teklifinin hazırlandığı savunuldu.

Şerhte, “Türkiye’de işsizlik, borç, yoksulluk gibi çok sayıda ekonomik kriz göstereninin baş gösterdiği ve siyasi krizin alabildiğine derinleşerek demokratik teamülleri tehdit etme aşamasına geldiği bir dönemde siyasi iktidar baskılar ile sonuç almaya çalışmaktadır” ifadelerine yer verildi.

‘MÜLTECİLER ÜZERİNDEN NÜFUS MÜHENDİSLİĞİ’

Kanun teklifinde mülteciler üzerinden nüfus mühendisliğinin yapılmak istendiğini vurgulanan şerhte, “Kanun teklifindeki düzenlemeye göre Türkiye’de bulunan mülteciler kentlere göre dağıtılacaktır. ‘Ülkemizden koruma talep eden yabancıların ülkemizde dengeli bir nüfus dağılımı içinde ikamet etmeleri ve yükümlülüklere uymalarının sağlanması’ ibaresi kanun teklifinin genel gerekçesinde geçmektedir. Bu ibare açık bir şekilde mülteciler üzerinden bir tür nüfus mühendisliği yapma itirafıdır. Ayrıca mültecilerin temel evrensel haklarının ihlalidir” denildi.

‘GASPIN KAMULAŞTIRILMASI’

Teklifin 83’üncü maddesi ile mültecileri sınır dışı etme ile ilgili maddeye “yabancının mevcut parası Genel Müdürlükçe belirlenecek temel gereksinimleri karşılayacak miktar haricinde hazineye irat kaydedilir” ibaresi eklendi.

Şerhte bu düzenlemeyle ilgili, “Bu maddeye eklenen ibare ile sınır dışı edilecek kişinin mevcut parasına, kendisine yetecek kadarı verildikten sonra, geri kalanı Hazineye verilecek. Bu durum açıkça gasptır. Bu madde gaspın kanunlaştırılmasıdır” denildi.

‘GÖÇ EDENLERE KAPSAMLI BİR FİŞLEME’

Şerhte, mültecilerin geri gönderme merkezlerine gönderilmesi ile ilgili düzenlemelerin göç etmek zorunda kalan herkesin potansiyel suçlu muamelesi görmesine neden olabileceğine işaret edildi.

Şerhte, “Göç edenlere karşı geniş kapsamlı bir fişleme gerçekleştirilecektir” diye belirtildi.

Teklifte, sınır dışı etme kararı alanlar arasında sayılanlarla ilgili getirilen düzenlemeyle, “Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ve bu ihlale teşebbüs edenler” de eklendi.

HDP şerhinde ise “Bu madde yasalaşırsa siyasi iktidar, istediği kişiyi ‘teşebbüs’ iddiasıyla evrensel hukuk kurallarını gözetmeden gerçekleştirebilecektir” ifadeleri kullanıldı.

‘IŞİD’LİLER SİYASİ ŞANTAJ HALİNE GETİRİLİYOR’

Şerhte kanun teklifinin en kritik maddelerinden biri olarak belirtilen düzensiz göçle mücadele etme amacıyla idari gözetime alternatif yükümlülükleri belirleyen düzenleme.

Bu düzenlemenin DAİŞ üyelerinin siyasi bir şantaj olarak önünü açtığı belirtilen şerhte, şöyle denildi:

“Bu düzenleme açıktır ki, IŞİD mensuplarının Türkiye’den gönderilmesini hızlandıracaktır. Birincisi, IŞİD’lilerin uyruklarının bulunduğu ülkeye gönderilmesinin önü açılmaktadır. İkincisi, bu IŞİD’çilerle ilgili yapısal çözümler bulunmasının önüne engel konmakta, bu kişiler diplomaside siyasi şantaj aracı haline getirilmektedir.”

‘CEZASIZLIĞA EK OLARAK ÖDÜLLENDİRME’

Torba yasada yer alan 86’ncı madde ile Emniyet Genel Müdürlüğü personeline çeşitli ödüller verilmesi ile ilgili düzenlemeleri öngörüyor. Şerhte, bu düzenleme eleştirilerek, “Kürt coğrafyasında zırhlı araçlarla ve sokak ortasında öldürülen insanlarla ilgili cezasızlığa ek olarak burada ödül mekanizmasının devreye sokulması kabul edilemezdir” ifadelerine yer verildi.

ALIKONULAN ASKER-POLİS ALİLERİ İLE İLGİLİ DÜZENLEME

Teklifte, alı konulan, kaybolan asker ve polis hakkında gaiplik kararı verilene kadar ailelerin personel aylıklarını alması ve sosyal yardımlardan yararlanmasıyla ilgili düzenlemede yer alıyor.

Şerhte, PKK tarafından alıkonulan asker-polis ailelerinin Meclis’e defalarca ziyarette bulunduğu hatırlatılarak, “AKP iktidarı alıkonulan kamu görevlilerinin ailelerine sağ salim kavuşmasına ilgisiz kalmakta, bunun yerine ailelerine maddi temelde haklar vaat etmektedir” denildi.

BAKAN VE AİLELERİNE ÜCRETSİZ SAĞLIK HAKKI

Şerhte bakanlar ve ailelerine ücretsiz sağlık hizmeti verilmesi ile ilgili düzenlenin, “Yurttaşların vergilerinden karşılanacak şekilde ömür boyu imtiyaz elde edecek bir ayrıcalıklı kesim oluşacaktır. Bu maddenin kanun teklifinden çıkarılması gerekmektedir” diye eleştirildi.

‘AÇIK BİR FİŞLEME’

Kanun teklifinde Dernekler Kanunu’nda yapılan değişiklikle üyeleri sona erenlerin kişisel bilgilerinin mülki idare amirlerine bildirilmesi zorunluluğu eklendi.

Şerhte, “Kişisel verilerin iktidar tarafından elde edilmek istenmesi kuşkusuz ki, uluslararası hukuk ile hukukun ihlal edilmesidir. Bu düzenleme açık bir fişlemedir” denildi.