Türkiye cezaevlerinde 300 bini aşkın tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Hak ihlalleriyle gündeme gelen cezaevleri, koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla birlikte bir kez daha tartışma konusu oldu.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyon üyesi Ömer Faruk Gergerlioğlu, cezaevleriyle ilgili olası riskleri değerlendirdi.
Normal koşullarda cezaevlerinde durumun çok kötü olduğunu belirten Gergerlioğlu, şu anda koronavirüs nedeniyle en büyük sıkıntının hissedileceği yer cezaevleri olduğunu söyledi.
Cezaevindeki insanların ve yakınlarının büyük bir tedirginlik içinde olduğunu söyleyen Gergerlioğlu, “Koronavirüs salgınında bağışıklık sistemi düşük olanlar büyük risk altında. Son aylarda bazı cezaevlerinde uyuz salgını oldu. Koronavirüs cezaevlerine eğer girerse kırar geçer. Çünkü sağlık sevklerinde büyük sorunlar var. İnsanlar revire çıkmada bile büyük sorunlar yaşıyor, doktor yetersizliği var” dedi.
‘BAZI CEZAEVLERİNDE UYUZ SALGINI VAR’
MA’dan Diren Yurtsever’in haberine göre, Gergerlioğlu, cezaevindeki koşullara dair şunları söyledi:
“Kapasite fazlalığı var. Cezaevlerinde kalabalıktan dolayı yaşam son derece sıkıntılı. 15 kişilik koğuşlarda 40 kişinin kaldığı oluyor. Kadınlar açısından büyük sıkıntı oluyor. 8-10 kişilik bir yerde 21 kişi kalabiliyor. İnsani büyük sıkıntılar oluşturuyor. İaşe sıkıntıları var. Kalabalıktan dolayı iki kişilik yemeği 6 kişiye verdikleri oluyor. Ve bu da insanların bağışıklık sisteminde önemli düşüşlere yol açıyor. Koronavirüs salgınında bağışıklık sistemi düşük olanlar büyük risk altında. Son aylarda bazı cezaevlerinde uyuz salgını oldu. Koronavirüs cezaevlerine eğer girerse kırar geçer. Çünkü sağlık sevklerinde büyük sorunlar var. İnsanlar revire çıkmada bile büyük sorunlar yaşıyor, doktor yetersizliği var.”
‘CEZAEVLERİNDE TEST YAPILMIYOR’
Cezaevlerinde geç sevkten dolayı geç teşhis edilen hastalıklar ve buna bağlı ölümlerin yaşandığını anımsatan Gergerlioğlu, başka virüsten dolayı tahliyelerin olduğunu söyledi.
Türkiye’de bu yönlü adımların atılmadığına işaret eden Gergerlioğlu, herhangi bir koronavirüs şüphesinde acilen testlerin ve sevklerin yapılması koşullarının cezaevinde olmadığını söyledi.
Gergerlioğlu, “Zaten cezaevi dışındaki insanlar bile bu konuda yetersiz bir hizmet alıyor. Türkiye’de vakaların çok olmadığı söyleniyor. Cezaevleri böyle bir hizmetten yararlanamıyor. Çünkü normal sağlık hizmetlerini alamıyorken, koronavirüs testinden faydalanmaları mümkün değil. Şu anda test yapıldığını duymadım. Zaten bu konuda önemli gecikmeler oluyor” dedi.
‘GENEL AF GÜNDEME GELMELİ’
Ziyaret yasağının yetersiz bir önlem olduğunu ve gereken önlemlerin alınmadığını ifade eden Gergerlioğlu, alınması gereken önlemlere dair şunları söyledi:
“Cezaevlerine bu bulaşmaz demek son derece cahilce bir yaklaşım. Eğer ki bulaştığı zaman salgın bir şekilde koğuşlarda korumasız durumdaki insanlar bu hastalıktan yoğun bir şekilde etkilenebilir. Çocuklu anneler, hamile kadınlar, lohusa kadınlar, yaşlı ve hasta mahpuslar var. Biz biliyoruz ki bu kişilerin çoğu siyasi tutsak olarak içeride bulunuyorlar. Genel af, ceza indiriminin gündeme gelmesi gerekiyor. Bizim tekliflerimiz var, en azından bir yıl infaz ertelemesi olsun. Çünkü bunun hesabını kimse veremez. En azından tutuklu yargılananların tutuksuz yargılanması gerekiyor, her kişi için gerekli ki burada öncelikli olan riski gruplarıdır. Önemli bir tahliye sürecinin olması gerekiyor.”
KOMİSYANA ÇAĞRI
Türkiye’de testlerin yeterli yapılmadığını ifade eden Gergerlioğlu, teşhis ve tespitlerde eksikliklerin olduğunu söyledi.
Gergerlioğlu, Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nun acilen cezaevlerine gitmesi ve koronavirüs açısından inceleme yapması çağrısında bulundu.
