Son 10 yılda Türkiye’de sosyal medya kullanıcı sayısı önemli ölçüde arttı. İnternete bağlanan kullanıcıların %95’i bir sosyal medya sitesi üye. Kullanıcıların %67’si ise sosyal medyayı aktif olarak kullanıyor. Yani haftada birden fazla kez sosyal medya sitelerine düzenli olarak giriyor. Türkiye’de sosyal medya kullanıcıları günde ortalama 2 saat 46 dakikalarını sosyal medyada geçiriyorlar. Bu oranlar dünya geneli ile karşılaştırıldığında oldukça yüksek. Türkiye nüfustan bağımsız olarak sosyal medyayı en yoğun kullanan ilk 10 ülke içinde. Hatta İnstagram, TikTok gibi uygulamaların kullanımında ilk 3 ülke içinde.
Dijital Düşün Derneği, 2009-2019 yılları arasında sosyal medya kullanıcı sayılarını araştırdığı çalışmasında, sosyal medyanın Türkiye’deki yükselişini gözler önüne serdi. En çok kullanılan 10 sosyal medya platformunun incelendiği çalışmaya göre Facebook, kullanıcı sayısında liderliği kimseye bırakmıyor. Son yıllarda Facebook’un aktif kullanıcı sayısında bir düşüş olduğundan bahsedilse de bunu kanıtlayacak bir veri yok. Bununla birlikte son yıllarda Instagram’ın ve TikTok’un yükselişi dikkate değer. Kullanıcı profiline baktığımızda Türkiye’deki sosyal kutuplaşmayı da yansıtan bu iki sosyal mecra son 3 yıldır kullanıcı sayısı bakımında büyük bir rekabet içinde. Twitter’ın ise Türkiye’deki siyasi gündemle ilişkili olarak yaygınlaştığı, zaman zaman da kullanıcı kaybettiği gözleniyor. Örneğin, en çok kullanıcı kazandığı dönemin Gezi Parkı ile başlayan toplumsal dalgalanmanın yaşandığı 2013 yılı olduğu gözleniyor. 15 Temmuz sonrasında ise Twitter’ın bir miktar kullanıcı kaybettiği söylenebilir. Bir iş platformu olan Linkedin’in tutarlı bir şekilde büyüdüğü gözlenirken, daha çok kadınların ilgi gösterdiği bilinen görsel paylaşım ağı Pinterest de hatırı sayılır bir büyüme gösteriyor. Ağırlıklı olarak gençlerin kullandığı Snapchat, hızlı bir büyüme gösterse de Instagram’ın hikaye paylaşımının 2016 yılında devreye girmesiyle Snapchat’in büyümesi duraklıyor. Google+, Vine, FriensFeed gibi kapatılan platformların da Türkiye’de yüksek kullanıcı sayılarına ulaştığı görülüyor.
Araştırmadaki veriler bir kısmı sosyal medya platformlarının kendi açıkladığı rakamlara dayanırken, temel kaynaklar olarak, TUİK’in, ComScore’un ve We Are Social’ın açıkladığı verileri kullanılmış. Ancak, özellikle son 5 yıldır açıkladıkları kapsamlı yıllık raporlarla oldukça itibar kazanan We Are Social’ın rakamları, kullanıcı beyanlarına dayanan ölçeklendirilmiş veriler olduğundan, kullanıcı sayıları konusunda bazı tutarsızlıklar da içeriyor. Bu eksiklikleri, tamamlamak için Konda’nın yaptığı araştırmalardan ve Webrazzi, Teyit sitelerindeki sosyal medya kullanıcı istatistikleri ile ilgili ekseriyetle uluslararası çalışmalar kaynaklı veriler kullanılmış. Bazı kaynaklar net rakamlar verirken, bazıları ise sosyal medya platformunun kullanıcılarının toplam kullanıcı sayısına oranını vermişler. Bu sebeplerden ötürü verilerin bir kısmının yaklaşık olarak alındığı ve kesin rakamlar olmadığını belirtmekte fayda var.
Kaynak: Dijital Düşün Derneği, dijitaldusun.org
