Metehan Ud / İzmir / Demokrat Haber

OHAL KHK'sı ile işine son verilen Dokuz Eylül Üniversitesi akademisyenlerinden Prof. Dr. Ayşen Uysal, OHAL'in bittiğini belirterek görevine geri dönmek için dava açtı. Uysal, yargının OHAL'in bitip bitmediğine karar vermesi gerektiğini dile getirirken Avukat Cangı da davayı OHAL'i aşma davası olarak değerlendirdi.

15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan darbe girişimi sonrasında 3 ay bile dolmadan kaldırılacağı söylenerek ilan edilen OHAL 7 sefer daha uzatılarak toplam iki yıl sürdü. OHAL süresinde 37 kez Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çıkartıldı, bunlarla yasalarda değişiklikler yapıldı, kurumlar kapatıldı, kamu görevlileri kamudan ihraç edildi ve diğer pek çok konuda düzenlemeler yapıldı. 20 Temmuz 2018'de ise OHAL kaldırıldı.

OHAL'in kaldırılmasının ardından kimi KHK'lılar "OHAL kalktı, olağan hukuk kurallarına göre mesleğe dönmeme engel bir durum yok, yeniden göreve başlatın" talebinde bulundular.

Başvuranlardan biri de Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü'ndeki görevinden uzaklaştırılan Eğitim Sen İzmir Üniversiteliler Şubesi üyesi Prof. Dr. Ayşen Uysal. Uysal. Barış İçin Akademisyenler Girişimi'nin 'Bu suça ortak olmayacağız' başlıklı bildirisini imzalayan akademisyenler arasında yer alan Uysal, OHAL'in kalkmasının ardından görevine geri dönmek için Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü'ne dilekçe verdi ancak Uysal'ın talebi kabul edilmedi.

Üniversite cevabında karar yetkisinin OHAL Komisyonu'nda olduğunu belirterek sorumluluğu üzerinden atmaya çalıştı. Rektörlüğün kararının ardından Uysal, Avukatı Arif Ali Cangı ile birlikte idari işlemin iptali davası açtı.

DANIŞTAY İBGK: SIKIYÖNETİM KALKINCA GÖREVİNE DÖNMELİ

Uysal başvurusunun temel dayanağı Danıştay ve Anayasa Mahkemelerinin daha önceki OHAL ve Sıkıyönetim dönemlerinde verdiği olumlu kararlar. Danıştay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu'nun 07.12.1989 tarihli (E.1988/6 K.1989/4) kararı ile sıkıyönetim işlemlerinin sıkıyönetim süresi içinde uygulanacağını benimsemiş.

İçtihadı Birleştirme Kararı (İBK)'nda özetle "Sıkıyönetim komutanlarının istemleri üzerine işlerine son verilen memurların, diğer kamu görevlilerinin ve kamu hizmetlerinde görevli işçilerin, ilk kez kamu görevine girdikleri tarihte bu görev için yasa ve yönetmeliklerde öngörülen nitelikleri kaybetmemiş olmaları koşuluyla, işlerine son verildiği bölgede sıkıyönetim kalktıktan sonra, kurumlarınca eski görevlerine iade edilmeleri gerekir" deniyor.

AYM: OHAL SÜRE BAKIMINDAN SINIRLI

Anayasa Mahkemesi'nin 10.01.1991 tarihli ve 03.07.1991 tarihli kararlarında; OHAL KHK'lerinin zaman bakımından uygulanmasına açıklık getiriliyor, Kararda "...Olağanüstü Hal KHK'lerinin Uygulanacağı Yer ve Zaman: Anayasa'nın 119., 120. ve 122. maddelerinde düzenlenmiş bulunan olağanüstü yönetimlerin tümü süre ve yer bakımından sınırlıdır. (...) Olağanüstü hal KHK'si çıkarma yetkisi olağanüstü hal süresiyle sınırlıdır. KHK ile getirilen kuralların nasıl olağanüstü hal öncesine uygulanmaları olanaksız ise olağanüstü hal sonrasında da uygulanmaları veya başka bir zamanda veya yerde olağanüstü hal ilânı durumunda uygulanmak geçerliklerini korumaları olanaksızdır..." deniliyor.

DAVA  OHAL REJİMİ İLE İLGİLİ DURUMU ORTAYA KOYACAK

Davayı açma gerekçelerini Sivil Sayfalara anlatan Prof. Dr. Ayşen Uysal, OHAL rejimlerinin siyaset bilimlerinde istisnai bir durum olarak adlandırıldığını ifade etti. OHAL'i bir paranteze benzeten Uysal "Adı üstünde olağan durumlara bir parantez açma anlamına gelir. Bu parantezin 20 Temmuz 2018'de kapanmış olması gerekirdi. Biz de bunun kapanıp kapanmadığını tescil etmek için bu başvuruyu yaptık ve üzerine davayı açtık. Bu bireysel olarak beni ilgilendiren bir dava olmaktan çok olağanüstü hal rejimleri ile ilgili Türkiye'deki durumu ortaya koymaya yöneliktir. 'OHAL ne zaman başlar, ne zaman biter?' sorusu bugün Türkiye'de başta hukukçular olmak üzere herkesin sorması gereken bir sorudur. OHAL rejimi OHAL iptal edildiği zaman mı biter yoksa olağanlaştırılıp devam mı eder Türkiye'de yargı bugün buna karar vermek zorunda. Yürüttüğümüz hukuki mücadelenin bir parçası olarak görüyorum" dedi.

'OHAL BİTTİ VE ARTIKOLAĞAN DÜŞÜNMEMİZ GEREKİYOR

Yine Sivil Sayfalara davanın önemini değerlendiren Arif Ali Cangı da yargının kaldırılan OHAL döneminde alınan kararları uygulayıp uygulamayacağına dair karar vermesi gerektiğini belirtti. Bir anlamda OHAL'i aşma çabası olarak olarak belirten Cangı şunları söyledi "Geçmiş dönemlerde OHAL'in ve Sıkıyönetim uygulamasının yaratmış olduğu haksızlıkların aşılmasında yargının önemli bir işlevi olmuştur. Bu olağan döneme geçişte katkı olmuştur. Bu dönemde de OHAL kararları ile yaratılmış ciddi mağduriyetler var ve yargı kararı olmadan yapılmış ihraçlar söz konusu. OHAL sınırlarını aşan bir şekilde kullanıldı. OHAL bitti ve artık olağan düşünmemiz gerekiyor. Hakkında yargı kararı olmadan, sırf sadece bir KHK'da ismi geçtiği için ihraç edilenlerin görevlerine dönmesi gerekir. Bu davada verilecek karar OHAL'in aşılmasına katkısı olacaktır".

MAHKEME ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE AÇIKLAYACK

Uysal'ın açmış olduğu reddi işlem davası bugün duruşmalı olarak İzmir 6. İdare Mahkemesi'nde görüldü. Mahkeme kararını önümüzde haftalarda açıklayacak.