NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, video konferans yöntemiyle Afganistan gündemli olağanüstü toplantıda bir araya geldi. Toplantıya Türkiye'yi temsilen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu katıldı.
Toplantıdan önce gazetecilerin sorularını yanıtlayan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Taliban'ın yönetimi ele geçirdiği Afganistan'da önceliğin insanları tahliye etmek ve ülkeden tek çıkış yolu olan Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nı çalışır durumda tutmak olduğunu söyledi. Afganistan'daki durumun 'öngörülemez olduğunu' belirten Stoltenberg, Türkiye, ABD ve İngiltere'ye havalimanında güvenliği sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti.
TALİBAN'A 'TAHLİYELERE ENGEL OLMA' ÇAĞRISI
NATO dışişleri bakanları toplantısının ardından yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, "Afganistan'daki vahim olaylarla ilgili derin endişemizde birleştik ve şiddete derhal son verilmesi çağrısında bulunuyoruz" ifadeleri kullanıldı.
Öncelikli görevin, NATO ve partner ülkelerin vatandaşları ile risk altındaki ve NATO için çalışmış Afganların güvenli tahliyesi olduğu belirtilen açıklamada, "Afganistan'daki yetkili makamları, Kabil'deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı da dahil olmak üzere, tahliyelerin güvenli ve düzenli bir şekilde yapılmasına saygı duymaya ve bunları kolaylaştırmaya çağırıyoruz" denildi.
'NATO, AFGAN MAKAMLARIN TÜM DESTEĞİ ASKIYA ALDI'
Açıklamada, Afganistan genelinde ciddi insan hakları ihlalleriyle ilgili derin endişe duyulduğu vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi:
"Afganistan'daki tüm tarafları, kadınları ve azınlıklar da dahil olmak üzere kapsayıcı ve temsili bir hükümet kurmak için iyi niyetle çalışmaya çağırıyoruz. Mevcut şartlar altında NATO, Afgan makamlarına verdiği tüm desteği askıya aldı. Gelecekteki herhangi bir Afgan hükümeti, Afganistan'ın uluslararası yükümlülüklerine bağlı kalmalı, başta kadınlar, çocuklar ve azınlıklar olmak üzere tüm Afganların insan haklarını ve hukukun üstünlüğünü korumalı, Afganistan'ın bir daha asla teröristler için güvenli bir sığınak haline gelmemesini sağlamalıdır."
STOLTENBERG: TERÖRİSTLERİN BİZİ YENİDEN TEHDİT ETMESİNE İZİN VERMEYECEĞİZ
Zirvenin ardından basın toplantısı düzenleyen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Özellikle Türkiye, ABD ve İngiltere'ye Kabil'deki havalimanının güvenliğini sağlamaktaki hayati rolleri için teşekkür ediyorum" dedi.
Stoltenberg, halihazırdaki en büyük sorunun tahliye edilecek kişileri havaalanına ulaştırmak olduğuna belirtti.
"Bakanlar, Afganistan'dan teröristlerin bizi yeniden tehdit etmesine izin vermemek konusunda anlaştı" diyen Stoltenberg, "Taliban, şiddete son vermeli ve tüm Afganların temel haklarına saygı göstermeli" ifadelerini kullandı.
Stoltenberg, güçlerini çekerken risklerin farkında olduklarını ancak çöküşün hızını öngöremediklerini dile getirerek, alınacak çok ders olduğunu yineledi.
'PAKİSTAN'IN ÖZEL BİR SORUMLULUĞU VAR'
Pakistan'ın özel bir sorumluluğu olduğunu belirten Stoltenberg, şunları söyledi:
"Bunun nedeni hem komşu olması hem de Taliban'la yakın ilişkileri. Dolayısıyla Pakistan'ın Afganistan'ın uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi ve bir kez daha uluslararası terörizme yuva olmaması için özel bir sorumluluğu olduğunu düşünüyorum."
NATO Genel Sekreteri, küresel güç dengesindeki kaymanın ve özellikle Çin'in yükselişinin daha güçlü bir transatlantik bağ gerektirdiğini dile getirdi.
'TALİBAN'LA İLETİŞİME GİRMEK DİPLOMATİK TANIMA İLE KARIŞTIRILMAMALI'
Stoltenberg, bakanların toplantıda diplomatik tanımanın yeni yönetimin tavırlarına ve uluslararası yükümlüklerine uyması şartlarına bağlı olacağı konusunda hemfikir olduklarını belirtti.
Bazı ülkelerin Taliban ile bu süreçte taktiksel ve operasyonel iletişime girmesinin ise diplomatik tanıma ile karıştırılmaması uyarısında bulunan Stoltenberg, "Bu iletişimin gerekli olduğunu düşünüyorum." diye konuştu.
