Çorum’un Uğurludağ ilçesindeki Resuloğlu ören yerinde sürdürülen arkeolojik kazılarda gün yüzüne çıkarılan 4500 yıl öncesine ait mezarlarda bulunan süs eşyaları, silah ve takılar dönemin toplumsal rollerine dair önemli bilgiler veriyor. Kadın mezarlarında silahlar bulunurken, erkek mezarlarında takılar bulunması, bu gibi konularda herhangi bir cinsiyet ayrımı olmadığını gösteriyor.
Çorum Müze Müdürlüğü gözetiminde Ankara Üniversitesince yürütülen kazı çalışmalarına başkanlık yapan Prof. Dr. Tayfun Yıldırım, bugüne kadar yapılan kazılarda Erken Tunç Çağı ve Hatti dönemine ait önemli bulgulara ulaştıklarını söyledi.
4500 yıl öncesinde başlayan, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine kadar devam eden yerleşimdeki kazı çalışmalarında ilk Tunç Çağı’na ait mezarlık alanı keşfedildi ve ören yerinde 300’den fazla insanın yaşadığını belirlendi.
Resuloğlu ören yerindeki 4500 yıllık mezarlıkta bulunan mezarlardan elde edilen bilgiler, topluluğun öbür dünya inançlarıyla ilgili önemli bilgiler sunuyor.
Yıldırım, daha önce Alacahöyük’te kral mezarlarının olduğunu bildiklerini ancak halka ait mezarlar konusunda sistematik kazılar gerçekleştirilmediğini belirtiyor:
“İlk kez 2003 yılında halk mezarları konusunda da sistemli araştırmalarla neticelere varabildik. Bu insanlar çiftçilik ve ziraatla uğraşan, aynı zamanda da madenciliği çok iyi bilen insanlar. Mezar hediyelerine baktığımız zaman bol bol pişmiş topraktan madeni eşyaya kadar çok farklı ölü hediyelerinin mezarlara bırakıldığını gördük.”
Mezarlarda bulunan eşyalar, bölgedeki halkın, Kafkaslar ve Mezopotamya’daki halklarla ilişkileri olduğunu gösteriyor. Örneğin, mezarlarda Kafkas tipinde baltalar bulundu. Özellikle Mezopotamya ve Suriye ile ticari ilişki kurulduğunu gösteren süs eşyaları da bulunan eserler arasında.
Resuloğlu’nda yaşayanların kapalı bir toplum olmadığı belirten Yıldırım, şöyle devam etti:
“Zamanımızdan 4500 yıl öncesine gittiğimizde bu insanların hiç de kapalı olmadıklarını görüyorsunuz. Dolaylı yollardan dışarıdaki modayı takip etmişler. Dışarıdaki sanat zevkini kendileri de bir şekilde burada uygulamaya çalışmışlar. Özellikle takılarda ve süs eşyalarında bu modanın çok iyi takip edildiğini gösteren son derece önemli bulgular var.”
Resuloğlu’ndaki mezarlık alanında bulunan süs eşyalarının, sadece kadın tarafından kullanılmadığı, erkeklerin de süs eşyalarıyla gömüldüğü ortaya çıktı. Bazı erkek iskeletlerinin ayaklarında halhallar ve kolyeler bulundu. Kadın mezarlarında ise silahlar bulundu.
Mezar hediyelerinde herhangi bir cinsiyet ayrımı olmadığını belirten Yıldırım, “Bugün mezarı açtığımızda silah bulursanız bunların doğrudan erkeklere ait olduğunu tahmin edersiniz ama biz buradaki bazı kadın mezarlarında saygınlığı olan ve yaşları 50 ile 55 arasındaki kadın mezarlarında statü sembolü olarak silah olduğunu keşfettik. Asa başları, topuz başı, hançer var. Bir hançerin kadın mezarında olması, onların da aynı zamanda silah kullandıklarını gösteriyor.”
Resuloğlu’nun yanı sıra Alacahöyük’teki kazı alanından çıkarılan eserler, Çorum Müzesi’nde sergileniyor. Süs eşyaları ve takılar, iskeletlerin üzerinde bulunduğu gibi sergileniyor.
(Kaynak: Arkeofili)
