Güneş Sistemi’nin erken dönemlerinde, Dünya daha önce düşündüğümüzden çok daha kısa sürede oluştu. Meteorlarda bulunan demir izotoplarının yeni analizine göre, Dünya’nın büyük bir kısmı 5 milyon yıl önce bir araya geldi. Bu sayı daha önce düşünülen modellerden çok daha kısa bir süreye işaret ediyor. 

Science Alert'ün haberine göre bu değişiklik gezegen oluşumuna dair mevcut anlayışımıza önemli bir katkı sunuyor. Bu gelişmeyle, Mars ve Dünya gibi birbirine yakın benzer tipteki gezegenler arasında da gezegenlerin oluşumunda etkili olan mekanizmaların düşündüğümüzden çok daha çeşitli olabileceği anlaşılıyor. 

Gezegenlerin oluşumuna dair kesin bilgilere henüz sahip değiliz. Astronomların hayli iyi bir fikri olsa da bunu hareket halinde gözlemlemek epey zor. Genel hatlarıyla gezegen oluşum süreci yıldız oluşumuyla bağlantılı. Yıldızlar, gaz ve toz bulutlarının kendi kütle çekiminde çöktüğünde ve dönmeye başladığında oluşur. Bu da tıpkı bir kanalın etrafında dönen su gibi  etraftaki gaz ve tozun dönmesine neden olur.

Döndükçe de düz bir disk oluşturan tüm materyal, büyüyen yıldızı besler. Fakat bu diskin tamamı yıldızın içine çekilmez, geriye kalan öngezegen diye adlandırılır ve gezegenlerin oluşumu devam eder. Bu da Güneş Sistemi’nde yer alan tüm gezegenlerin neden Güneş’in etrafında hizalandığını açıklıyor.

Gezegen oluşumundaysa, disk etrafındaki küçük toz ve taş parçalarının elektrostatik olarak birbirine tutunduğu düşünülüyor. Böylece büyüdüklerinde, kütle çekimsel kuvvetleri de artıyor. Tam bir gezegen olana kadar da diğer yığınları çekmeye devam ediyorlar.

Dünya için bu sürenin onlarca milyon yıl aldığı düşünülüyordu. Fakat Danimarka’daki Kopenhag Üniversitesi’nden bilim insanları Dünya kabuğundaki demir izotoplarının bu durumun tersine işaret ettiğini öne sürüyor. 

Dünya, Ay, Mars, meteorlar doğal olarak oluşan, Fe-56 veya Fe-54 gibi demir izotoplarını barındırır. Ancak Ay, Mars ve pek çok meteor benzer izotop oranına sahipken, Dünya’da önemli ölçüde daha az Fe-54 bulunuyor. 

Dünya ile benzer kompozisyona sahip tek taş CI kondritleri diye adlandırılan nadir türdeki meteor. Bu meteorlarla ilgili ilginç olan şey, bir bütün olarak Güneş Sistemi’yle benzer bir kompozisyona sahip olması. 

Gezegen oluşumuna yönelik mevcut modellere göre, eğer maddeler bir araya geldiyse Dünya kabuğundaki demir izotopu oranı pek çok farklı meteorun birleşiminin bir örneği olabilir. 

Gezegenimizin kompozisyonunun sadece CI kondritleriyle kıyaslanabiliyor olması farklı bir oluşum modeline işaret ediyor. Taşların birbirine çarpması yerine, araştırmacılar Dünya’nın demir çekirdeğinin kozmik toz yağmuruyla daha erken oluştuğunu düşünüyor. Bu büyük taşların bir araya gelmesinden daha hızlı bir sürece işaret ediyor. 

Yaklaşık 5 milyon yıl süren öngezegen diskinin ve içindeki fazla CI tozunun Dünya’ya yağmış olabileceği nedeniyle, araştırmacılar Dünya’nın bu zaman diliminde oluşmuş olabileceği sonucuna vardı.

Araştırmacılardan Martin Bizarro, “Eğer gezegen oluşumuna dair teori doğruysa, bu suyun Dünya gibi bir gezegenin oluşumunda muhtemel sadece bir yan ürün olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı. 

Araştırma Science Advances isimli bilimsel yayında yayımlandı.