'Yüksek yargı' tümden değişiyor: Tasarı Meclis'ten geçti

AKP’nin hazırladığı ve Meclis'e sunduğu 'Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı' TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.

AKP hükümetinin yargıyı da kendi yargısı haline getirmek istediği ve Anayasa aykırı olduğu dile  getirilen yasanın iktidar partisinin, meclisteki çoğunluğu eliyle, yargıyı dizayn etme çabası olarak değerlendiriliyordu. 

HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, konunun Meclis'teki görüşüldüğü günlerde düzenlemeyle 'Saray'ın yargıyı kendisine bağlayacağına dikkat çekerek, düzenlemeyi “yargıya müdahale değil yargıyı yargı olmaktan çıkarmak, yargının ruhuna El Fatiha okumak” olduğuna vurgu yapmıştı.

Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu’nuyla , Yargıtay’ın daire sayısı 46’dan 24’e düşürülüyor. 22 daire, 3 yıl içinde Birinci Başkanlık Kurulunca kademeli olarak kapatılacak. Yargıtay’ın 516 olan üye kadrosu Kanunun yürürlüğe girmesiyle 300’e, boşalan her iki üyelik için bir üye seçilmek suretiyle kademeli şekilde nihai olarak 200’e düşürülüyor. 

Yargıtay üyelerine Anayasa Mahkemesinde olduğu gibi 12 yıl görev süresi getiriliyor. 

Yargıtay Birinci Başkanı seçilebilmek için aranan 10 yıl kıdem şartı ise 6 yıla indiriliyor. İstinaf mahkemelerinin faaliyete geçmesiyle vakıa denetimi istinaf mercilerince yapılacağından, Yargıtay’ın içtihat mahkemesi olarak sadece hukukîlik denetimi yapacağı belirtiliyor.  Danıştay’ın daire sayısı 17’den 10’a düşürülüyor. 7 daire, 3 yıl içinde Başkanlık Kurulunca kademeli olarak kapatılacak. Danıştay’ın 195 olan üye sayısı kanunun yürürlüğe girmesiyle 116’ya, kademeli şekilde 90’a düşürülecek. Danıştay üyeliğine 12 yıllık görev süresi getirilmekte ve bir kişiye bir defa seçilme imkanı getiriliyor. Tasarıyla hâkim ve savcı adaylarına meslek öncesi eğitim sonunda yapılan yazılı sınava ilave olarak sözlü sınav getiriliyor.

Kanuna göre, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte Danıştay üyelerinin üyelikleri sona erecek. Vekalet edenler hariç olmak üzere Danıştay Başkanı, başsavcısı, başkanvekili ve daire başkanı olarak görev yapanların Danıştay üyelikleri ise devam edecek. 

Üyelikleri sona erenlerden Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK)'ca seçilenler arasından HSYK tarafından, Cumhurbaşkanı'nın seçtikleri arasından Cumhurbaşkanı tarafından, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 gün içinde Danıştay üyesi seçimi yapılacak.