Türkiye’de kadın girişimcilere yapılan yatırım miktarı her yıl artsa da toplam girişim yatırımlarından aldığı pay hala istenilen düzeyde değil. Geçen yıl kadın girişimcilerin aldığı yatırımlar yüzde 30 artsa da kadınların toplam yatırımlardan aldığı pay yüzde 4’e düştü. Kadın girişimcilerin aldığı toplam yatırım 2020’de 49 milyon dolarken 2021’de 64 milyon dolara çıktı. Ancak 1.5 milyar dolar olan toplam yatırımların sadece yüzde 4’ü kadın kurucuların olduğu girişimlere yapıldı. 2020 yılında ise 148 milyon dolarlık yatırımın içindeki kadın girişimcilerin aldığı pay yüzde 33,1 olmuştu. Yatırım adedi olarak bakıldığında geçen yıl yatırım alan 294 girişimin sadece 40’ında kadın girişimciler vardı ve oran olarak yüzde 14’te kalmıştı. 2020 yılında ise yatırım alan 200 girişimin sadece 39’unda kadın girişimciler vardı.
Oyun sektöründe kadına karşı büyük kırılım gerçekleşti
Geçen yıl yatırım alan girişimler toplamda 643 kurucu ortağa sahip. Bunların 83’ü yani yüzde 9,7’si kadın, 580’i yani yüzde 90,3’ü erkek, Yalnızca kadın kurucularını olan girişimlerin dışında ekibinde en az bir kadın kurucu ortağı olan girişimlerin sayısı ise 52 oldu. En büyük kırılım oyun sektöründe yaşanıyor. Oyun sektöründeki girişimler toplam 115 kurucu ortağa sahipken bunlardan 5’i kadın, 110’u erkek…
Son beş yılda hangi alanlardaki girişimler gelişti?
Startups.watch’in verilerine göre son 5 yılda kurulan girişimlere bakıldığında ise girişimlerdeki kadın girişimci oranı yüzde 16 ile yüzde 18 arasında değişiyor. Son 5 yılda kadın girişimciler moda ve e-ticaretin aksine en çok sosyal fayda, kozmetik, hediyelik ve biyoteknoloji gibi dikeyleri tercih etti. Son yıllarda büyük veri, endüstri 4.0, nesnelerin interneti, akıllı ev, oyun, blockchain gibi dikeylerde kadın girişimci oranları yüzde 10'un altında kaldı.
Kadın yatırımcıların aldığı toplam yatırım 64 milyon dolar
Geçen yıl Colendi (Mihriban Ersin Tekmen-38 milyon dolar) ve RS Research’ün (Rana Sanyal-12 milyon dolar) aldığı büyük yatırımlar sayesinde kadın girişimcilerin aldığı yatırım 64 milyon dolara çıktı. İleri aşamalar da değerlendirmeye alındığında, Demet Mutlu’nun kurduğu Trendyol’un decacorn (10 milyar üzeri değerleme) olduğunu ve 1.85 milyar dolar yatırım aldığını da not etmek gerekiyor.
2022 yılı hızlı başladı, 4'te biri kadın yatırımcılara yapıldı
Kadın girişimciler, 2022 yatırım anlamında hızlı başladı.
2022 yılının ilk aylarında her 4 yatırımdan biri kadın girişimcilerin olduğu girişimlere yapıldı (%26). Toplam 23 yatırımın yapıldığı dönemde 6 yatırım kadın girişimcilere yapıldı. Miktar olarak bakıldığında ise 460 milyon dolarlık yatırımın 179 milyon doları kadın girişimcilerin olduğu girişimlere yapıldı. Bu sonuçla yatırım miktarının yüzde 39’u kadın girişimcilere aktarıldı diyebiliriz. Miktarın büyük olmasındaki en büyük etken ise kadın girişimcisi olan Insider’ın mega yatırım almasıydı. 2022 yılında şu ana kadar yatırım alan kadın girişimcisi olan girişimler ise Insider, Spyke Games, Vispera, Plastic Move, Fon Radar, Jobtogo oldu. Ocak ayında 55 milyon dolar tohum yatırımla Türkiye’deki en büyük tohum yatırımını alan Spyke Games'in kurucularından biri CEO'su da kadın.
Milyar dolar kulübünde iki kadın girişimci var
Trendyol’un ardından geçen günlerde Insider’ın da unicorn olması ile beraber milyar dolarlık girişimler kulübümüzdeki kadın girişimci sayısı 2’ye çıktı. 2022 yılının ilk aylarında 7 exit gerçekleşirken bunların ikisi kadın girişimcilerden geldi. Alictus ve Patika exit ederken, tutar olarak bakıldığında ise Alictus 2022 yılının şu ana kadarki en büyük exit’i oldu ve kadın girişimcisi olması ayrıca gururlandırdı.
Kaynak: Dünya Gazetesi / Selenay Yağcı
