Mısır'da kölelikten kurtarılan Antik İsraillilerin göç hikâyesini anar. Pesah, Yahudi takvimindeki Nisan ayının 15. günü başlayan bayram bu yıl 19 Nisan'a (bugüne) denk geliyor. Bu tarih Kuzey Yarımküre'de baharın başlangıç zamanına geliyor ve bayram 7 veya 8 gün kutlanıyor.

Pesah'tan önce başkaları için yardım yapılıyor. Maot Hitim – Buğday Parası denilen bu yardım Pesah için gereken yiyecekleri temin etmekte zorlanan kişiler için yapılıyor. Sebebi, başkalarının ihtiyaçlı olduğunu bilerek, bayram sevincinin yaşanamamasına inançları.

MAYALANMIŞ YİYECEKLERDEN ARINILIYOR

Pesah öncesi evler iyice temizlenerek, hamets'ten (içinde mayalanmış tahıl barındıran yapılmış yiyecekler) arındırılıyor. Normal maya ile mayalanmış olmasa da un ve su karıştıktan sonra 18 dakika durduktan sonra doğrudan hamets oluyor.

PESAH NASIL KUTLANIYOR?

Tüm ekmek, bisküvi, hamur işi, viski, bira içkiler hamets'dir. Sadece taze sebze ve meyve, yumurta ve Pesah için özel olarak hazırlanmış anlamına gelen Kaşer le Pesah ürünler yeniliyor.

Özellikle Pesah'tan önceki gece ev iyice temizlendikten sonra hiçbir hamets'in gözden kaçırılmaması için kontrol ediliyor. Bu kontrolde, hamets düşmüş olabilecek koltuk köşeleri, çekmeceler hatta cepler bile aranıyor. Pesah boyunca hamets yemek, hatta hamets sahibi olmak bile yasak,

Hamets yasağı nedeniyle Pesah öncesi tüm hamets yeniliyor, başkalarına veriliyor.

Pesah Bayramı'nın ilk iki gecesi seder yapılıyor. (İsrail'de bir gece, İsrail dışında iki gece) Seder, düzen anlamına geliiyor. Seder'de, aile bir araya toplanıyor, Pesah hikâyesi okuyor, dört kadeh şarap içiyor, matsa, marul gibi sembolik yiyecekler yiyor. Bu yiyecekler:

Matsa: Hem köleliği hem de özgürlüğü temsil ediyor. Yahudiler'in Mısır'da ağır işlerde çalıştırıldıkları zaman kendilerine hamurun mayalanması için bile zaman tanımadığı yazılıyor. Bu yüzden ekmekler mayalanmamış halde pişirilirmiş. Mısır'dan çıkış da çok hızlı olduğundan hamurun mayalanmasına vakit olmamış. Bu nedenlerle de Hamursuz – matsa, hem köleliği hem de özgürlüğü temsil ediyor.

Maror – Acı otlar: Geçmişte Yahudiler'in yaşadığı acı olayları temsil ediyor.

Karpas – Kereviz yaprağı: Seder'in başında, Yahudiler'in ağlayışlarını hatırlamak için gözyaşlarını simgeleyen sirkeye batırılarak yeniyor.

Haroset: Siyah kuru üzüm veya elma, hurma, tarçın karışımı ile hazırlanan bir tatlı bir karışımı. Görüntü olarak çamura benzer ve kölelik yıllarında çamur içinde çalışmak zorunda kalan Yahudileri ve yaptıkları inşaat harcını hatırlatıyor.

Zeroa – Yanmış kuzu kolu: Kudüs'teki eski tapınak Bet-Amikdaş'da yapılan eski kurbanların anısına yapılıyor.

Kaynak: Şalom/Bianet