Son yıllarda Türkiye, sadece turizm açısından değil; aynı zamanda yabancı yatırımcılar için de cazibe merkezi haline geldi. Özellikle Orta Doğu, Orta Asya ve bazı Avrupa ülkelerinden gelen bireyler, Türkiye’de gayrimenkul alımı başta olmak üzere çeşitli yollarla yatırım yapmayı ve Türk vatandaşlığı elde etmeyi hedefliyor. Bu artan ilgi, hem ekonomiye katkı sağlıyor hem de bazı hukuki zorlukları beraberinde getiriyor.
2024 yılı itibarıyla Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı yatırımın %34’ü gayrimenkul sektörüne yönelmiş durumda. Yabancılar tarafından en çok tercih edilen şehirler arasında İstanbul, Antalya, Ankara ve İzmir yer alıyor. Özellikle İstanbul’un Kadıköy, Beşiktaş, Sarıyer gibi ilçeleri, hem yaşam kalitesi hem de ulaşım olanaklarıyla öne çıkıyor.
Vatandaşlık için Yatırım Yolu Hızla Yaygınlaşıyor
Türk vatandaşlığına geçiş için en çok tercih edilen yöntem, 2018 yılında yürürlüğe giren "250.000 dolar değerinde gayrimenkul alımı karşılığında vatandaşlık hakkı" uygulamasıyla hız kazandı. 2022’de bu tutar 400.000 dolara çıkarılsa da ilgi azalmadı. Yabancılar, İstanbul başta olmak üzere Türkiye'nin birçok şehrinden ev alarak vatandaşlık sürecini başlatabiliyor.
Ancak bu süreç sanıldığı kadar basit değil. Tapu işlemleri, mülk değerleme raporları, Göç İdaresi ile uyumlu belgeler, yeminli tercümeler ve sürecin tüm hukuki aşamaları oldukça detaylı ve zaman alıcı. Bu noktada Türkiye'de uzman bir hukukçudan destek almak neredeyse zorunlu hale geliyor.
Özellikle tapu kayıtlarında hata, gayrimenkul değerlemesinde sahtecilik ya da prosedür hataları nedeniyle vatandaşlık başvuruları reddedilebiliyor. Bu nedenle başvurular öncesinde, örneğin bir Kadıköy avukat ile görüşülerek sürecin baştan sona güvenli şekilde yürütülmesi öneriliyor.
Yabancılar İçin Hukuki Süreç Nasıl İşliyor?
Bir yabancı Türkiye'de mülk satın almak istediğinde ilk adım, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş bir değerleme uzmanından mülk için resmi değerleme raporu alınmasıdır. Bu rapor, hem yatırımın gerçek değerini ortaya koyar hem de vatandaşlık başvurusu için gerekli asgari yatırım tutarının sağlandığını belgeler.
Ardından tapu devri ve resmi işlemler gerçekleştirilir. Bu noktada dil farklılıkları ve belge eksiklikleri süreci uzatabilir. Bu tür teknik detaylar nedeniyle birçok yabancı, süreci İstanbul'daki deneyimli bir istanbul lawyer aracılığıyla yürütmeyi tercih ediyor.
Gayrimenkul satın alımı tamamlandıktan sonra, Göç İdaresi’ne oturma izni başvurusu yapılır. Oturma izni alındıktan sonra ise vatandaşlık başvurusu aşamasına geçilir. Bu süreçte belgelerin noter tasdikleri, apostil işlemleri, tercümeler ve resmi başvurular, ciddi bir koordinasyon ve yasal uzmanlık gerektirir.
Yalnızca Vatandaşlık Değil, Ticari Faaliyet de Hedefleniyor
Yabancıların Türkiye’ye ilgisi yalnızca vatandaşlık almakla sınırlı değil. Çok sayıda yabancı yatırımcı, Türkiye’de şirket kurarak hem ticari faaliyet yürütmek hem de uzun vadeli ikamet hakkı elde etmek istiyor. Bu durum, İstanbul gibi ekonomik merkezlerde yabancı ortaklı şirket sayısında dikkat çekici bir artışa neden oldu.
Ticaret Sicil Gazetesi verilerine göre, 2023 yılında İstanbul’da kurulan her dört şirketten biri yabancı ortaklı oldu. Bu şirketlerin büyük kısmı gayrimenkul danışmanlığı, turizm, e-ticaret ve danışmanlık alanlarında faaliyet gösteriyor.
Ancak Türkiye’de şirket kurmak da belirli hukuki süreçleri içeriyor. Vergi kimlik numarası alınması, ticaret odası kaydı, faaliyet belgesi, muhasebe danışmanlığı gibi birçok konu profesyonel destek gerektiriyor. Yabancı yatırımcılar için şirket kuruluşunun ardından da sözleşmeler, ticari davalar veya vergi ihtilaflarında deneyimli hukukçulara ihtiyaç duyuluyor.
Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Detaylar
Uzmanlar, yabancı yatırımcıların şu başlıklarda dikkatli olması gerektiğini belirtiyor:
-
Gayrimenkul tapularının geçmişi titizlikle incelenmeli.
-
Sözleşmeler Türk hukuku çerçevesinde hazırlanmalı ve noter onaylı olmalı.
-
Vatandaşlık vaadiyle satılan gayrimenkuller gerçek değer üzerinden beyan edilmeli.
-
Yatırım yapan kişinin sabıka kaydı, sağlık raporu gibi belgeler eksiksiz hazırlanmalı.
-
Tüm süreçler için deneyimli bir hukuk bürosuyla çalışılmalı.
Hukuki danışmanlık sadece sorun çıktığında değil, sürecin en başında alınması gereken bir hizmet olarak değerlendirilmeli. Aksi halde yapılan küçük bir hata, aylar süren bekleyişin boşa gitmesine neden olabilir.
Türkiye’yi Cazip Kılan Etkenler
Yabancıların Türkiye’yi tercih etmesinde birkaç önemli faktör öne çıkıyor:
-
Stratejik konum ve ulaşım kolaylığı
-
Yaşam maliyetlerinin Avrupa’ya kıyasla uygun olması
-
İklim, doğa ve yaşam tarzının cazip olması
-
Gayrimenkul piyasasının hâlâ yatırım yapılabilir düzeyde olması
-
Sağlık, eğitim ve ulaşım hizmetlerinin gelişmiş olması
Bunların yanı sıra, Türkiye ile birçok ülke arasında yapılan karşılıklı anlaşmalar sayesinde vatandaşlık alan bireyler, yalnızca Türkiye’de değil; Avrupa’ya giriş-çıkışlarda da daha rahat hareket etme imkânı bulabiliyor.
Hukuki Bilinç Başarının Anahtarı
Türkiye’de yatırım yaparak vatandaşlık elde etmek veya ticari faaliyet yürütmek isteyen yabancı bireylerin dikkatli ve bilinçli hareket etmesi gerekiyor. Karmaşık yasal süreçler, sadece resmi belgelerle değil; deneyimle, yerel hukuk bilgisiyle ve doğru yönlendirmeyle yönetilebilir.
İstanbul gibi dinamik bir şehirde bu süreci yönetmek için alanında uzman hukukçularla çalışmak, hem süreci hızlandırıyor hem de olası hukuki riskleri en aza indiriyor. Doğru adımlar, yalnızca yatırımın değil, yeni bir hayatın da sağlam temeller üzerinde kurulmasını sağlıyor.
