AB, Türkiye'nin geçen seneki raporunda son iki yılda üç başlıkta "gerilemeye" işaret etmiş, bu başlıkları da, "ifade özgürlüğü", "toplanma özgürlüğü", yargı özelinde de "kamu ihale kanunlarına uyum" olarak açıklanmıştı.<br /> <br /> AB Bakanı Ömer Çelik, rapora Ankara'nın tepkisini aktarırken, AB'nin bazı değerlendirmelerini 'utanç vesikası' olarak niteledi.<br /> <br /> Avrupa Komisyonu'nun Çarşamba günü açıkladığı Türkiye ilerleme raporunda gerileme tespit edilen konularda ciddi artış görülürken, ekonomi ilk kez bu alanlardan sayıldı.<br /> <br /> "Kamu hizmetleri, insan kaynaklarının yönetimi, yargı sistemi, hukukun üstünlüğü ve yargı erkinin işleyişi, yargı ve temel haklar", geçen yılki rapora ek olarak gerileme görülen alanlardan.<br /> <br /> Ekonomi kriterinde ise, Türkiye'nin AB ilerleme raporlarında ilk kez gerileme kaydedildi.<br /> <br /> Türkiye ekonomisi için, AB raporlarında uzun süredir ilerlemeye işaret ediliyordu.<br /> <br /> Ancak 2016 raporunda AB Komisyonu, Türkiye'nin "piyasa ekonomisinin işleyişini iyileştirmeye yönelik yapısal reformları uygulamadığını" belirtti.<br /> Komisyon, bu alandaki gerilemeyi Türkiye ekonomisindeki finansal belirsizlikler, siyasi riskler ve uluslararası yatırımcıların ülkeye bakışındaki değişmelere bağladı.<br /> <br /> Raporda, "Eleştirel basın ile iş adamları ve siyasi muhalefetin, finsansal suçlar birimleri, mahkemeler ve vergi dairelerinin aktif kullanımı üzerinden hedefleniyor olmaları sebebiyle, iş dünyasında gerileme görüldü" denildi.<br /> <br /> AB İlerleme Raporu'na, "işkence ve kötü muameleden korunma" da, Türkiye'nin gerilediği bir alan olarak yansıdı.<br /> <br /> Türkiye, uzun süredir bu konuda "sıfır tolerans politikası" yürüttüğünü savunuyordu.<br /> <br /> 15 Temmuz darbe girişimi sonrasını da kapsayan dönemi inceleyen 2016 İlerleme Raporu'nda, yargı bağımsızlığındaki gerilemenin bu süreçte "daha da arttığı" belirtildi.<br /> <br /> Gerilemeye örnek teşkil eden tespitler arasında, Halkların Demokratik Partisi (HDP) eşbaşkanları ve milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamalar yer aldı.<br /> <br /> Raporda, Türkiye'nin darbe girişimi sonrasında OHAL'i üç aydan altı aya çıkarırken gözaltı süresini de 30 güne yükseltmesi, Avrupa İnsan Hakları Bildirgesi ile uyumsuz bulundu.<br /> <br /> Kanun Hükmünde Kararnameler'in (KHK) mevzuatta önemli değişiklikler getirdiği belirtilen raporda, akademi ve okullar, ordu, emniyet, kamu, yargı, basın ile iş dünyasındaki tasfiye, gözaltı ve tutuklamalar hatırlatıldı.<br /> <br /> Rapor, yargı, ifade özgürlüğü ve diğer demokratik standartlarda "gerileme" olduğuna işaret etti.<br /> <br /> Rapora göre, bu başlıklar Türkiye'yi AB üyeliğinden "eskisinden çok daha fazla uzaklaştırıyor".<br /> <br /> İfade özgürlüğü ve basın özgürlüğünün aday ülkeler arasında farklı düzeylerde endişe yaratacak boyutlara ulaştığı belirtilen raporda, Türkiye'ye ayrıca vurgu yapıldı.<br /> <br /> Gazetecilerin 'terör' gibi suçlamalarla gözaltına alındığı ve tutuklandığı ifade edilirken, medya kuruluşlarına yönelik kapsamlı kapatmalara işaret edildi.<br /> <br /> Türkiye'de temel insan hakları ve hukukun üstünlüğüne ilişkin yasaların "AB standartlarıyla uyumlu olmadığı" uyarısı yinelendi.<br /> <br /> Terörle mücadele yasalarının bu standartlardan uzak olduğu söylenen raporda, geçen hafta HDP'den eş başkanların da aralarında olduğu 10 milletvekilinin tutuklandığı hatırlatıldı.<br /> <br /> 15 Temmuz'da gerçekleşen darbe girişimin de demokrasinin ilkelerine doğrudan bir saldırı olduğu ise vurgulandı.<br /> <br /> Bu yasaların "tanımı, kapsamı ve uygulamalarına" ilişkin kaygılar da raporun önemli başlıklarından.<br /> <br /> Mülteci kriziyle mücadele, geçen seneki gibi bu raporun da önemli başlıklarından.<br /> <br /> Raporda, Avrupa ülkelerine göçmen akışının, mülteci kriziyle mücadele ve Türkiye ile yapılan mülteci anlaşması kapsamında azaldığı yinelendi.<br /> <br /> Vize serbestisi yol haritasında önemli ilerleme kaydettiği belirtilen Türkiye için, AB'nin öne sürdüğü kriterleri tamamlamasının gereği hatırlatıldı.<br /> Avrupa Komisyonu, Türkiye ile yaptığı mülteci anlaşması için de işbirliğini sürdürme çağrısı yaptı.<br /> <br /> Raporda, Türkiye'de kadın cinayetleri, ayrımcılık, azınlıklara yönelik nefret söylemleri, nefret suçları ve LGBTi'lerin haklarına ilişkin ihlallerin ise "ciddi endişe yarattığı" vurgulandı.<br /> <br /> Avrupa Komisyonu, Türkiye'de idam cezasının geri getirilmesine yönelik tasarının yeniden gözden geçirilmesini de eleştirdi:<br /> <br /> "Avrupa Birliği, idam cezasının tartışmasız olarak reddedilmesinin AB mevzuatındaki esas unsurlardan olduğunu ve bunun, Türkiye'nin de uyması gereken bir uluslararası zorunluluk olduğunu hatırlatır."<br /> <br /> <strong>KAYNAK</strong>: BBC TÜRKÇE