Filtreli internet uygulaması ile ilgili 22 Ağustosta başlayan üç aylık test dönemi 22 Kasım salı günü sona erecek. İnternet kullanıcıları, bu tarihten itibaren filtreli internet hizmetini isteğe bağlı ve ücretsiz olarak kullanabilecek. Hizmeti şu ana kadar sadece 22 bin kişinin kullandığı öğrenildi.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Filtreli internet hizmetini, çocukların ve gençlerin internet üzerindeki bilgi kirliliğinden ve zararlı içeriklerden korunmaları amacıyla geliştirdiği bir proje olduğunu iddia ediyor
Düzenlemenin, internet kullanıcılarının BTK'ya ilettikleri talepler ve şikayetler dikkate alınarak yapıldığı iddia ediliyor.
BTK'nın işletmecilerle yaptığı teknik çalışmalar sonucunda "İnternet'in Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar", Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu tarafından belirlenerek yayımlanmıştı.
Bu esaslara göre, "güvenli internet" ile ilgili 22 Ağustos'ta başlayan 3 aylık test süreci 22 Kasım Salı günü sona erecek ve Türkiye'de “güvenli internet” dönemi başlayacak. Salı gününden itibaren internet kullanıcıları “güvenli internet”i, isteğe bağlı ve ücretsiz olarak kullanılabilecek.
Filtreli internet hizmetinin alt yapısı erişim sağlayıcılar tarafından oluşturuldu. Tamamen isteğe bağlı ve ücretsiz verilecek hizmeti, talep edecek abonelerin isteklerini internet servis sağlayıcılarına bildirmeleri gerekiyor.
Hiçbir talepte bulunmayan kullanıcılar ise mevcut internetlerini kullanmaya devam edecekler. Filtreli internet hizmetinde çocuk ve aile profili olmak üzere iki profil bulunuyor. Aboneler diledikleri an internet servis sağlayıcılarından temin ettikleri parola ve kullanıcı adı ile profiller arasında geçiş yapabilecekler ya da hizmetten memnun kalmamaları veya ihtiyaç hissetmemeleri durumunda güvenli internet hizmeti almayı kesebilecekler.
-SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?-
Filtreli internet konusunda yapılan düzenleme 28 Temmuz 2010 tarihinde yayımlanan tüketici hakları yönetmeliğinde yer alan bir maddeye dayanıyor. Buna göre kişi eğer isterse güvenli internet kullanma hakkına ücretsiz sahip olabilecek.
Türkiye'de 11,5 milyona yaklaşan aktif internet kullanıcısından 22 bini filtreli internet profili kullanıyor.
İnternet servis sağlayıcıları kullanıcı istediği takdirde filtreli internet profillerini temin etmekle yükümlü olacak.
“İNTERNET FİLTRESİ TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERE MÜDAHALEDİR”
Alternatif Bilişim Derneği ise 4 Kasım 2011 tarihinde, BTK tarafından İnternete getirilen merkezi filtreleme uygulaması ile ilgili kararın ve ilgili Güvenli İnternet Hizmetine İlişkin Usul ve Esaslar’ın iptali için Danıştay'da iptal davası açtı.
Davanın gerekçeleri arasında öne çıkan temel itiraz noktaları şunlar:
- Öncelikle kamuoyu bilmelidir ki, Kurum Kararı yasal dayanaktan yoksundur. Güvenli İnternet uygulaması temel hak ve özgürlükleri orantısız bir şekilde sınırlandırmaktadır. Anayasa’nın 13. maddesine göre temel hak ve hürriyetler ancak kanunla sınırlanabilir. Bu nedenle düzenleme yasal dayanaktan yoksundur.
- “Güvenli İnternet Hizmetine İlişkin Usul ve Esaslar” ülke genelinde uygulanacak ve milyonlarca kişiyi etkileyecek bir düzenleyici idari işlemdir. BTK yasalara aykırı bir şekilde yasalarla düzenlenmemiş bir alanı idari bir işlemle düzenlemiştir. BTK böyle bir karar vermeye yetkili değildir. Asli düzenleme yetkisi yasama organındadır.
- Düzenlemenin hukuksal değer kazanabilmesi ancak Resmi Gazete’de yayımlanması ile mümkündür. Bu nedenle Resmi Gazete’de yayımlanmayan yönetmeliğin tamamının iptali gereklidir.
- BTK'nın düzenlemesi iddia edilenin aksine salt gönüllülük esasına dayanmamaktadır. İnternet servis sağlayıcıları idarenin sunduğu listeleri (beyaz ve kara listeler) reddedemeyecekler, buna ilişkin alt yapıyı kurmaktan kaçınamayacaklardır. İdare, kamu gücü ayrıcalıklarını kullanarak milyonları etkileyen bir düzenlemeyi yetkisini aşarak zorunluluk haline getirmiştir.
- Düzenlemede olumlu bir gelişme olarak gösterilen Çocuk ve Aile Profil Kriterleri Çalışma Kurulu ise hiçbir yasada tanımlanmamış, BTK'nın keyfi tercihlerine göre yapılandırılmış bir idari birimdir. Kurul'un üyeleri, Bakanlık ve Kurum tarafından herhangi bir ölçüte bağlı olmaksızın atanacaktır. Kurul'un çalışma yöntemleri, üyelerinin özlük hakları gibi konular da Usul ve Esaslar'da düzenlenmemiştir. Böyle bir Kurul'un amaçlandığı gibi baskı altında kalmaksızın bağımsız ve tarafsız çalışması, kararlar alması mümkün değildir. Kurul'un kurulmasının tek nedeni, Kurum'un keyfi davrandığı iddialarının önünü almaktır.
Uygulamanın yürürlüğe gireceği 22 Kasım 2011 ile birlikte Türkiye'de İnternet kullanıcılarını bekleyen tehlikelere bir kez daha vurgu yapmak isteriz.
