Sabancı Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen “Privacy: Beginning or the End?” (Mahremiyet: Başlangıç mı, Son mu?) konulu uluslararası konferansta digital mahremiyet konusu Türkiye ve çeşitli ülkelerden konuyla ilgili uzman ve bilim insanları tarafından Türkiye’de ilk kez ele alındı.

Sabancı Üniversitesi’nin koordinasyonunda devam eden MODAP Projesi kapsamındaki konferansta, mahremiyetin bireysel, toplumsal ve kurumsal boyutları; mahremiyetin sınırları ve kapsamı; bilgi ve iletişim platformları (her türlü medya, sosyal paylaşım ağları) ile mahremiyet çıkarları arasında denge kurulması; bireylere dair bilgilerin mahremiyet gözetilerek toplanması, saklanması, kullanılması ve benzeri sorunlar Avrupa Komisyonu, Almanya, İsrail, ABD, İtalya, Yunanistan ve Türkiye’den katılan uzmanlarla tartışıldı.

"SPESİFİK BİR YASA HENÜZ YOK.”

İki gün süren konferansın açış konuşmasını Türkiye Bilişim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Eczacıbaşı yaptı. Eczacıbaşı konuşmasında; "Türkiye'de kişisel verilerin korunması anayasal hak olsa da mahremiyet ve kişisel veri korunması konusunda spesifik yasası yok. 2003'den beri yürürlüğe girmeyi bekleyen bir yasa taslağı var. AB'nin yaptığı baskılar sonucunda bu yasa taslağının kısa süre sonra yürürlüğe girmesi gerekiyor. Bu yasa yürürlüğe girse bile mahremiyetin korunması konusunda Türkiye'nin yapacağı çok şey var" dedi.

Konuşmasında G-8 zirvesinde dijital mahremiyetin tartışıldığını ve liderler tarafından farklı görüşler dile getirildiğini hatırlatan Eczacıbaşı, mahremiyet ihlallerine karşı dünya liderlerinin açıklamalarından örnekler de sundu. Eczcıbaşı konuşmasını internetteki ebediyet ve mahremiyet konusunun teknik yönlerinin yanı sıra sosyal ve hukuksal boyutlara dikkat çekerek tamamladı.

“İNTERNETTE UNUTULMA HAKKI DA ÖNEMLİ.”

Eczacıbaşı’nın ardından konuşan AB Komisyonu Bilgi ve Medya Genel Müdürlüğünden Paul Hearn; MODAP projesinin interdisipliner bir yapı ile mahremiyet konusunda teknolojik, yasal ve sosyal boyutta farklı aktörleri biraraya getirdiğine dikkat çekerek, bu yönüyle AB Komisyonu’nun desteklediği bu alandaki en önemli proje olduğunu vurguladı. Hearn veri koruma sisteminin yanı sıra internette unutulma hakkının da önemli olduğunu söyledi. Konuşmasında geleceğin yeni teknolojileri hakkında da katılımcılara bilgi veren Hearn; “Sabancı Üniversitesi’nin koordinasyonundaki MODAP projesinin asıl amacı, mahremiyet konusundaki tartışmaların sonucunda yeni edinimler ve inovasyonlar ortaya çıkarmaktır” dedi.

“ÖZGÜR MÜ OLALIM, KISITLAYICI MI?”

Konferansın bir başka konuşmacısı Ankara Bilişim Suçları ve Genel Hazırlık Büroları Cumhuriyet Savcısı Hakan Kızılaslan ise ‘Soruşturma usulleri, ceza hukuku ve özel hukuk açısından veri’ başlıklı konuşmasında ‘Bilişim Suçları’ üzerinde durdu. Bilişim teknolojisinin son 10-15 yılda baş döndürücü hızla geliştiğini ve sorunların da buna paralel olarak ansızın ortaya çıktığını anlattı.

Özel hayatın gizliliğinin sınırları üzerinde duran Kızılaslan; özel hayatın gizliliğinin anayasa ile güvence altına alındığına dikkat çekti. Kızılaslan konuşmasında ayrıca; “Bilişim teknolojilerinde her şeye rağmen özgür mü olalım, yoksa bir takım koruma güdüleri ve korkularımızla daha mı kısıtlayıcı olalım, bunu toplum olarak sosyolojik ve bilişim anlamında tartışmamız lazım.” dedi.

“HERKES İNTERPOL DOSYALARINA ERİŞMEK İSTEYEBİLİR”

Konferansa Fransa’dan katılan İnterpol Veri Koruma Konsey Üyesi Caroline Goemans ‘Bir araç olarak uluslararası polis operasyonlarında veri koruma’ başlıklı bir konuşma yaptı. Konuşmasına suç kavramının global bir boyut kazandığını söyleyerek başlayan Goemans, siber suçlara atıfta bulundu. Katılımcılara İnterpol’un global veri tabanı ve veri araçları hakkında bilgi veren Goemans, sistemsel zorluklarına örnek olarak, İnterpol üyesi 188 ülkenin birbirinden çok farklı veri koruma standartlarına sahip olmaları ile yasal ve siyasal işlemlerdeki farklılıklarına değindi.

İnterpol’un iki önemli prensibi olarak ise her bir üye ülkenin ayrı ayrı ulusal egemenlik prensiplerine uygun ve tarafsızlık ilkesinden hareketle çalıştıklarının altını çizdi. Konuşmasının sonunda Goemans Yasal İşlem Bürosu tarafından bütün faaliyetler denetlendiğini söyleyerek Kırmızı Bültenler İnterpol’un halka açık internet sitesinde yayınlanır. Herkes ücretsiz şekilde İnterpol dosyalarına erişmek isteyebilir. Kişilerin bu dosyalara karşı iddiada bulunma hakkı da vardır, bu incelenir ve sonuçta bir haklı çıkma durumu varsa dosya kaldırılır.” dedi.

Elektronik koruma sektöründe veri koruma üzerine ise Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanı Fatih Akpınar bir konuşma yaptı. Türkiye’deki kişisel verilerin korunması sorumluluğunun BTK’da olduğunu söyleyen Akpınar, gizli bilgilere usulsüz olarak erişenlere uygulanan yaptırımlara da değindi. Veri güvenliğini sağlarken, verileri işleyerek gelir etme etmeye çalışan firmaların bulunduğunu, bankacılık, GSM numaraları, adres bilgileri gibi kişisel verilerin üçte birinin tek bir firmanın elinde olduğunun unutulmaması gerektiğini söyledi.

MODAP Projesi Nedir?

Avrupa Birliği tarafından desteklenen ve Sabancı Üniversitesi liderliğinde yürütülen MODAP (Mobility, Data Mining and Privacy - Mobilite, Veri Madenciliği ve Mahremiyet) projesi, dijital iletişimin mahremiyete yönelik sorunları ile ilgili farkındalık yaratmayı amaçlıyor. 7 AB ülkesinden 11 kuruluşun katılımıyla yürütülen bu proje, Türkiye’den bir kurumun “Future and Emerging Technologies” (Geleceğin Teknolojileri) alanında koordine ettiği ilk proje olma özelliğini taşıyor.