Araştırmacılar, Sahra Çölü’nde Taş Devri döneminden kalma bir mezarlık keşfetti. 15 kadın ve çocuk ile 5 erkeğin gömüldüğü alanın, ilk insanların zamanla değişen yaşayış biçimlerini yansıttığı belirtildi.

Araştırmada yer alan İngiltere’nin Cambridge Üniversitesi’nden Mary Anne Tafuri, “Burası insanları anmak için seçilen bir yerdi... İnsanlar burayı korudu ve kaybettikleri insanları zaman ilerledikçe buraya gömdüler” dedi.

Anthropological Archaeology dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, mağaranın içine 15 kadın ve çocuk gömülürken, dışında oluşturulan taş kümelerin altına da 5 erkek gömüldü. Kadın-çocuk ve erkeklerin gömülmesinde beliren farklılığın, bölgedeki coğrafi şartların değişmesiyle topluma yansıyan geleneklerden kaynaklandığı belirtildi.

BİNLERCE YIL KULLANILDI

Sahra Çölü’nün Takarkori Vadisi olarak bilinen bölgesi, 8 ile 6 bin yıl öncesinde gür bitki örtüsüne sahipti. Bölgedeki mağaralarda yer alan çizimler, inek gibi büyük baş hayvanların bugüna kıyasla sulak olan alanda yaşadığını ve yetiştirildiğine işaret ediyor.

Tafuri ve meslektaşı Savino di Lernia’nın bölgede ilk kazı çalışmalarına başladığı 2003 ve 2006 yılları arasında, bilim insanları kulübe benzeri yapılar, hayvan kemikleri, çanak-çömlek ve Afrika’nın ilk mayalanmış süt ürünlerine dair kalıntı ve fosiller buldu.

Kemiklerdeki izotopların analiz edilmesi sonucunda, mağaranın içinde yer alan iskeketlerin birçoğunun 7300 ile 5600 yıl öncesindeki döneme ait olduğu belirlendi.

Mağaranın dışındaki tümseklerde bulunan olgun ve genç erkeklerin ise 4500 yıl öncesinden itibaren gömülmeye başlandığı anlaşıldı. Bu dönem, Takarkori Vadisi’nin kuraklaştığı ve inek gibi hayvanların yerine daha az suyla hayatta kalan keçi gibi hayvanların yetiştirildiği yılları temsil ediyor.

KÜLTÜR DEĞİŞİMİ YAŞANDI

Araştırmacılar, mağaranın içinde ve dışında gömülü olan insanların aynı insan grubuna ait olduğunu ancak zamanla toplum içinde bölünme meydana gelmiş olabileceğini düşünüyor.

LiveScience sitesine açıklama yapan İtalya’nın Sapienze Üniversitesi’nden Marina Gallinaro, “Kadınların ve çocukların gömülü olduğu kayalık mağara, cinsiyete göre seçilmiş bir alan izlenimi veriyor” dedi.

Burada akıllara gelen bir olasılık, Taş Devri’nin erken dönemlerinde, kadınların toplumda daha önemli bir rol oynadığı ve ailelerin nesillerini kadınların öncülüğünde ilerlediği. Ancak 5 bin yıl önce Sahra Çölü yaşam şartlarının ağırlaştığı bir yer halini aldıkça, kültür değişim göstererek erken egemenliği artmış olabilir. 

Sapienza Üniversitesi’nde biyolog olan Luigi Boitani, bölgenin daha kazılmayı bekleyen yüzlerce mezara sahip olduğunu belirtti. Boitani, ‘bölgenin el değmemiş bir hazine olduğuna’ dikkat çekerken, kazıların Libya’nın eski lideri Muammer Kaddafi’nin  devrilmesinin ardından hız kazandığını ifade etti. Boitani, bölgenin Nijer sınırına çok yakın olduğunu ve yakınlardaki ana yolun Libya’daki iç savaş zamanında isyancılar tarafından sıkça kullanıldığını belirtti. (ntvmsnbc)