Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde 2015 yılında yaşanan çatışmalardan büyük hasar gören Surp Giragos Ermeni Kilisesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından restore edildi.
Restorasyon çalışmaları biten kilisenin bugün açılışı yapıldı.
Açılışa, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu ile İstanbul ve yurtdışından gelen Ermeniler katıldı.
MAŞALYAN: BU AÇILIŞ TÜRK-ERMENİ İLİŞKİLERİNDE ÖNEMLİDİR
Açılışta ilk olarak konuşan Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, kültürel mirasa sahip çıkmanın medenileşmenin göstergesi olduğunun altını çizerek “ 20 yıl öncesine kadar Hristiyanlara ait birçok Kilise yıkılma ile yüzüstü bırakılmıştır. Anadolu‘nun zengin ve çok renkli tarihini sergilemek bir zenginlik olarak algılamak anlayışı önemlidir. Devletin zirvesinde alınan kararları yerelde uygulamak her zaman kolay olmuyor. Sayın Bakanım Mehmet Nuri Ersoy, yürüttüğünüz çalışmalar bu yenilikçi ruhun somutlaştırılması açısından takdire şayandır. Dünya turizmine açmayı düşündüğünüz Diyarbakır’da Ermeni, Keldani ve Süryani kiliselerinin açılması önemlidir. Bu yönlü girişimlerinizi takdir ediyoruz. Diyarbakırlı Ermeniler için bu açılış bayram gibidir, can suyu niteliği taşıyor. Türk Ermeni ilişikleri açısından önemlidir. Dostluk köprüleri için ön plana çıkarılması gerektiğine inanıyoruz. Bu açılışı Türkler, Kürtler, Ermeniler, Müslümanlar ve Hristiyanlar arasındaki dostluk köprüsü olarak değerlendiriyoruz” diye konuştu.
KARALOĞLU: BİRLİKTE YAŞAM KÜLTÜRÜNÜN MERKEZİ DİYARBAKIR’DIR
Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu “Birlikte yaşamak kültürünün nasıl mümkün olacağını en önemli medeniyet merkezi Diyarbakır’dır. Tarihi vizyonuna uygun olarak birlikte yaşamak tecrübesini insanlığa aktarmak için yeni faaliyetler sürdürmekte Diyarbakır. Tahrip edilen, camilerimiz, kiliselerimiz, hamamlarımız yeniden restore edildi ve ibadete açıldı. Diyarbakır’ın en sembol yapılarından biri olan Giragos Ermeni Kilisesi de bunlardan biridir” dedi.
BAKAN ERSOY: ÖNEMLİ OLAN BU YAPILARIN YAŞAMASINI SAĞLAMAK
Son olarak konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise “Diyarbakır farklı kültürlerin hoşgörü içinde yaşadığı kadim bir kültür şehridir. Böyle kadim bir şehre sahip olmak ülkemiz açısından çok büyük bir zenginliktir. Diyarbakır’ı kültür, sanat ve inanç turizminin merkezlerinden biri haline getirmek için elimizden gelen gayreti göstermek zorundayız. Surp Giragos Kilisei’nde yarın ayin yapılmasından duyulan heyecanı paylaştığımızı bilmenizi isterim. Dünya kültürel mirası açısından da bu kilise çok önemli. 32 milyon liraya mal olan bu restorasyonların çok anlamlı bir çalışma olduğunu belirtmek isterim. Önemli olan bu yapıların yaşamasını sağlamamız” dedi.
Konuşmaların ardından kilisede kutsama ayini yapıldı. Yarın, 7 yıl aradan sonra kilisede ilk ayin yapılacak.
"RESTORASYON GÜZEL AMA MEKAN İNSANIYLA GÜZEL"
Kilisede konuştuğumuz Ermeni yurttaşlardan Tekin Papuçyan, “Simdi daha güzel oldu, sağ olsun Turizm Bakanımız ödemeyi vermiş, Burası sadece Ermenilerin değil bilinmesi lazım, burası hepimiz için bir anıt, Allahın evi” dedi.
Silva Özyerli ise karışık duygular içerisinde olduğunu belirterek mahalle ile kilisenin bir bütün olduğunu fakat şuan sadece kilisenin kaldığını ifade etti. Özyerli, “Bir tarafım çocuk gibi sevinçli kilisenin açılıyor olmasıyla bir tarafım da hüzünlü. Yokuz çünkü bu sokaklar bütündü. Gavur Mahallesi; kilisesi, camisiyle, hamamıyla, konaklarıyla, evleriyle bir bütün oluşturuyordu. Şimdi bütün eksik ama ona bile razıyız. Burada ilk duayı ben yapmak istedim, açılışa hazırlanırken İlk mumu atalarıma yaktım, atalarım gibi mezarsız ölülere, ikinci mumu artık yeter biraz huzur bulalım dedim. Üçüncü mum da ise bu son olsun, bir daha yıkılmasın dedim. Restorasyon güzel ama mekan insanıyla güzeldir. Ermeni halkının burada olmaması beni üzüyor. Bu muhteşem kiliseyi yapan atalarımız kapansın, yılda bir kere açılsın diye yapmadı. Umarım bir arada yaşamayı başarabiliriz” dedi.
“UMARIZ BARIŞA VESİLE OLUR”
Yazar Şeyhmus Diken, sokağa çıkma yasaklarında kilisenin ciddi bir tahribata uğradığını belirterek tekrardan restore edilmesinin önemli olduğunu söyledi. Diken, “Felaket yaşandıktan sonra bir şekilde yaralar da sarılabiliyor. Bana göre Diyarbakır’ın iki önemli inanç prestij mekanından birisidir burası. Biri eski bir katedral olan Ulu Cami’dir, ikincisi de Ermenilere ait Surp Giragos Ermeni Kilisesi’dir. Bu iki inanç mekanı sadece inanç mekanı değil aynı zamanda kentin kendisini dünyaya anlatabilecek iki mekanıdır. O yüzden kent halkı hangi inanca mensup olursa hem Surp Giragos Kilisesi’ni hem de Ulu Cami’yi gözünün nuru gibi korumak yaşatmak, anlatmakla, yükümlüdür. Umarız ki bu gün ezan sesiyle Surp Giragos’un çan sesi birbirine karışır ve barışa vesile olur” dedi.
Kaynak: Evrensel/Fotoğraf: Fırat Topal
