Türkiye’de yalnızca 500 kişi kalan Ezidiler geri dönüş için önemli bir adım attı. Avrupa’daki yaklaşık 6 bin Ezidi aralarında topladıkları 1 milyon lirayla Türkiye’ye geldiklerinde kalacakları ve Ezdai inancına göre ibadetlerini yapacakları bir kültür ve konukevi yaptı. Türkiye’nin en büyük Ezidi köyü olan Mardin Midyat’taki Güven Köyü’nde (Baciné) inşa edilen binanın 14 ağustostaki açılışına Mardin Valisi ve Midyat Kaymakamı da katılacak. Açılış devletin vali ve kaymakam düzeyinde temsil edildiği ilk Ezidi etkinliği olacak.

1 MİLYONA MÂL OLDU

Taraf'tan Sümeyra Tansel'in haberine göre, iki katlı Güven (Baciné) Kültür ve Konuk Evi’nin üst katı yurtdışından Türkiye’ye gelen Ezidilerin kalması için 12 odalık bir konukevi olarak yapıldı. Konuk evinin alt katındaki iki büyük salon ise Ezidilerin kendi inançlarına göre gün doğumu ve gün batımında ibadetlerini yapabilecekleri, bayramlarını kutlayacakları ve geleneklerini yaşatabilecekleri mekânlar olarak kullanılacak. Yapımı iki yıl süren konuk evi Avrupa’da yaşayan altı bin Ezidinin kendi aralarında topladığı 1 milyon lirayla inşa edildi. Kültür evine önümüzdeki senelerde Ezdai inancının kabesi sayılan Irak’ın Kürdistan Bölgesi’ndeki “Laliş” e benzer bir kubbe de yapılacak.

İLK KÜLTÜR VE İNANÇ EVİ

Almanya’da faaliyet gösteren Die Linke Partisi eski Milletvekili Ezidi Ali Atalan 30 yıl önce Avrupa’ya göç eden Ezidilerin Türkiye’ye dönmeye ve yıkılan köylerini imar etmeye başladıklarını belirterek şunları söyledi: “On yılların Avrupa’ya göç serüveninden sonra ilk kez büsbütün boşaltılan bir köyde tarihî niteliğe sahip olan böylesi bir konuk ve kültürevi yapıldı. Ezidi toplumunun geçmişinde hiçbir dönem kendi kültür ve inanç evlerinin açılmasına müsaade edilmedi. Var olan inanç ve kültür evleri de ya tahrip edildi ya da yıkıldı. O yüzden bu evin bizim için sembolik anlamı paha biçilemez. Türkiye’de hala Ezdai inancı resmen kabul edilmiyor. Nüfus cüzdanlarının din hanesine hâlâ ya 0, ya X, ya da nokta konuluyor. Bu resmî olarak vatandaşların, dininden dolayı eşitlik ilkesine göre muamele görmediğinin kanıtıdır. Umarım böylesi rencide edici ve insan haklarına aykırı uygulamalar ortadan kaldırılır ve devlet bütün inançlara eşit mesafede olur. Valinin devlet adına bu açılışa katılacağını açıklaması önemli bir adım. Eğer barış tesis ediliyorsa, bunun ancak tutarlı, kalıcı ve herkes için geçerli olan bir demokrasiyle mümkün olabileceğini görmek gerekiyor.”

KUTSAL MEKÂNLARI IRAK’TA

ÈZDAİ, kelimesi Kürtçe “Tanrının Takipçileri” anlamına geliyor. Èzdai inancına göre Melek Tâvûs hiçbir şey yokken vardı ve Tanrı’nın izniyle Ezidilere yol göstermek için yeryüzüne insan şeklinde indi. Kutsal kitapları asılları Kürtçe olan Kitab-ı Cilve (Vahiy/Tecelli Kitabı) ve Mushaf-ı Reş (Kara Kitap). İbadetlerini gün doğarken ve güneş batarken yaparlar. Kutsal mekânları Irak Kürdistan Özerk Bölgesi’nde bulunan “Laliş” isimli yer. Ezidilik ise Ezidilerin tanrısının bin bir isminden geliyor, Kürtçede “yaratılan, var edilen” anlamında kullanılıyor. “Yezidi” kelimesinin ise dinî terminolojide veya dilde herhangi bir karşılığı yok.