Türkiye, ABD'li din adamı Andrew Brunson'ın yaklaşık 2 yıllık tutukluluğun ardından serbest bırakılmaması nedeniyle Ankara-Washington gerilimi kapsamında çelik ve alüminyum ticaretinde ABD tarafından uygulanan ek vergilerle ilgili Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) şikayette bulundu.
Konuya ilişkin Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise "Çelik ve alüminyuma uygulanan ilave gümrük vergileri için dava süreci başlatılmıştır" denildi.
Konuyla ilgili Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ise şu şekilde:
"10 Ağustos 2018 tarihinde ABD makamlarından yapılan açıklama ile ülkemizden ithal edilecek çelik ve alüminyuma uygulanan ek vergiler, %100 oranında artırılarak demir çelikte %50'ye, alüminyumda ise %20'ye çıkarılmıştır.
ABD'nin almış olduğu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına tamamen aykırı karar sebebiyle, 15 Ağustos 2018 tarihinde, ülkemizin daha önce ABD'ye karşı uygulamaya başladığı ABD menşeli 22 üründeki ek vergi önlemi, mütekabiliyet çerçevesinde, %100 artırılarak iki katına çıkarılmıştır. Böylelikle söz konusu 22 üründe ABD'ye uygulanan ek vergi tutarı toplam 533 milyon dolar olmuştur.
Diğer taraftan, Dünya Ticaret Örgütü platformunda da ihracatçılarımızın haklarının korunması için gerekli tüm adımlar atılmaktadır. Söz konusu ek vergilerle ilgili olarak ülkemiz ABD'yi DTÖ'de danışmalara davet etmiştir. Böylelikle ABD'nin çelik ve alüminyuma uyguladığı ilave gümrük vergileri için dava süreci başlatılmıştır. Ülkemizle birlikte DTÖ'de ABD'ye karşı dava süreci başlatan ülkeler; Hindistan, Çin Halk Cumhuriyeti, İsviçre, Norveç, Kanada, Rusya, Meksika ve Avrupa Birliği'dir. Önümüzdeki dönemde bu ülkelerle de işbirliği yapılarak ülkemiz ihracatçılarının haklarının korunmasına yönelik çalışmalara devam edilecektir.
Dünya Ticaret Örgütü tarafından yapılan açıklamada, "Türkiye, ABD tarafından çelik ve alüminyum ürünlere uygulanan ilave ithalat vergileriyle ilgili ABD ile ‘WTO ihtilaf danışmanlığı’ talebinde bulundu. WTO üyeleri, talep konusunda bilgilendirildi“ denildi.
Açıklamanın devamında, Türkiye’nin ABD’nin attığı adımları WTO'nun 1994 tarihli GATT Anlaşması’nın bazı hükümlerine aykırı olarak nitelendirdiği belirtildi.
Fransız haber ajansı AFP'ye göre böyle durumlarda WTO, öncelikle anlaşamayan ülkelerden sorunlarını ikili görüşmelerle çözmelerini talep ediyor. WTO yargıçlarının devreye girmesi halinde ise sorunların çözümü yıllar sürebiliyor.
TÜRKİYE'NİN BAŞVURUSU NE ANLAMA GELİYOR?
WTO’nun sitesinde, Türkiye’nin talep ettiği danışmanlığın kapsamı şöyle açıklandı:
“İstişare başvurusu, WTO için resmi olarak bir ihtilaf başlatır. Müzakereler, taraflara konuyu tartışma ve hukuki anlamda daha ileri gitmeden konuyu tartışma imkanı sunar. 60 günün sonunda eğer müzakereler ihtilafı çözmekte başarısız olursa; şikayetçi, hükme varılması için bir oturum talebinde bulunabilir.”
NE OLMUŞTU?
Darbe girişiminin ardından gözaltına alınan ABD'li din adamı Andrew Brunson, 9 Aralık 2016’da tutuklanarak cezaevine gönderilmişti. Brunson hakkında ‘FETÖ’ye ve PKK’ya üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ten 15, ‘casusluk’tan da 20 yıl olmak üzere 35 yıl hapis cezası istenmiş, rahip 2 yıla yakın tutukluluğun ardından ev hapsine alınmıştı.
ABD, Brunson’ın serbest bırakılmasını ve ülkesine dönmesini isterken; bunu kabul etmeyen Türkiye’ye yaptırım uyguladı. Süreçle eş zamanlı olarak da ABD Doları Türk Lirası karşısında rekor düzeyde değer kazandı.
ABD Başkanı Donald Trump, yaptırımlar kapsamında çelik ve alüminyumdan alınan gümrük vergisinin artırılmasına dair kararını 10 Ağustos'ta Twitter hesabından duyurdu. Trump mesajında, "Türk Lirası, çok güçlü dolarımız karşısında hızla düşerken Türkiye'den gelen çelik ve alüminyum üzerindeki gümrük vergilerinin ikiye katlanmasına onay verdim! Alüminyumda bu oran artık yüzde 20, çelikte de yüzde 50. Türkiye ile ilişkilerimiz bu dönemde iyi değil!" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Türkiye'nin ABD'nin elektronik ürünlerine boykot uygulanacağını açıkladı. ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatında ek mali yükümlülük oranları da yüzde 100 artırıldı.
