ABD’nin eski Türkiye Büyükelçisi Eric Edelman, New York Times (NYT) için kaleme aldığı yazısında, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın IŞİD'le olan bağına ve IŞİD'le savaşan Kürtlere karşı yaklaşımına dikkati çekerek, Türkiye ile anlaşma içerisinde olan ABD'ye ve Obama'ya uyarılarda bulundu.

ABD-TÜRKİYE ANLAŞMASI: SIKINTILI BİR ANLAŞMA

Nokta Dergisi'nin haberine göre; Edelman tarafından kaleme alınan yazıda, iki ülke arasında İncirlik Üssü’nün ABD uçaklarının Suriye ve Irak’taki IŞİD güçlerine karşı kullanılabilmesi yolunda yapılan uzun pazarlıkların ardından nihayetinde anlaşmaya vardıklarına işaret edildi. Anlaşmanın hem operasyonel hem de ekonomik etkilerinin olacağı savunuldu. Ancak makalede anlaşmanın uzun vadede her iki tarafa da sıkıntılar getireceğine işaret edilerek, ABD adına IŞİD ile mücadele başarısına, Türkiye’nin ise istikrar adına ağır bedellere yol açabileceği ileri sürüldü.

ERDOĞAN'IN KÜRTLERE OPERASYONUNA İZİN VERİLMEMELİ

Edelman, makalesinde ABD’li yetkilileri uyararak, İncirlik’in kullanımı karşılığında Kürtler’e yönelik Erdoğan’ın operasyon yapmasına izin vermemesini istedi.

Yazıda, Türk yetkililerin, ABD’nin hava üssünü kullanmasına izin vermesinin Ankara’nın Suriye politikasındaki değişiklikten değil, ülke içindeki siyasi durumdan kaynaklandığı savunulurken, İncirlik ile ilgili varılan anlaşmanın hemen akabinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kürtlere yönelik hava operasyonları başlatarak bölgedeki çözüme giden yolu ateşe attığı belirtildi. Eric Edelman, "Daha da kötüsü Türkiye, Kuzey Irak’ta IŞİD’e karşı Amerika’nın en güvenilir müttefiki olan Suriyeli Kürtlerin mücadelesine sert darbe vurmuştur," diye de ekledi.

SURİYE'DEKİ SİYASİ DURUM

Beşar Esad sonrası Suriye’de nasıl bir rejim kurulacağı yolunda ABD ile Türkiye’nin hep farklı vizyonları olduğu kaydedilen makalede, "Esed sonrası için Washington’un politikası hep tutarsız ve belirsiz olmuştur, ama her zaman çoğulcu ve garanti azınlık haklarının korunması öngörülüyordu. Türkiye'nin aceleci politikaları Esad ile savaşta radikalleşmenin yolunu açtı. Türk politikacıları, Müslüman Kardeşler eksenli Suriye’de çoğunlukta olan Sünni nüfusa dayalı yapının hakim olmasını istiyor. Bu da meselelere yardımcı olmadı," ifadeleri yer aldı.

ERDOĞAN, IŞİD'İN YOK EDİLMESİNE ENGEL ÇIKARDI

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son dört yıldır Sünni bir yapının hakimiyeti için sınır güvenliğini gevşek tuttuğu, radikal Sünni grup olan El Nusra cephesine yardım ettiği, hatta Musul’da IŞİD’in Batılı rehinelerin kafalarını kesene kadar da bu örgütü tehdit olarak görmediği aktarıldı.

Makalede, Türkiye’nin, ABD’nin IŞİD’i tamamen yok etme hedefini ağırdan alarak ve isteksizlikle değiştirmeye çalıştığı ileri sürüldü.

Erdoğan’ın parti devleti ve başkan olabilmek için mecliste yüksek çoğunluğu ele geçirme gayesinde olduğuna işaret eden yazı, Haziran ayında yapılan son seçimlerde Erdoğan’ın partisinin çoğunluğu kaybettiğini ve yeniden eski gücü eline geçirebilmek için Kasım ayında erken seçime gidileceğini aktardı.

ERDOĞAN, HDP İLE MHP’Yİ KARŞI KARŞIYA GETİRME UMUDUNDA

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, HDP ile MHP’yi karşı karşıya getirme umudu içinde olduğunu savunan Edelman, makalesinde, Erdoğan’ın mevcut krizi kullanarak PKK ve PYD’ye karşı hava operasyonu yaptığını belirtti. Edelman "O (Erdoğan), Kürtlere yönelik yeni baskının önünü açarak ülkeyi iç savaş riskine attı," ifadelerini kullandı.

Bu stratejinin belki de Erdoğan’a seçim kazandırabileceğini belirten yorum yazısında, "Ama bu IŞİD ile mücadeleyi ciddi şekilde baltalıyor. Irak’ta PKK Suriye’de PYD arasındaki lojistik ve iletişim bağlantılarını bozarak IŞİD’e karşı en güçlü Suriye’de en etkili savaşan Kürtlerin mücadelesini zayıflatıyor," denildi.

'GÜVENLİ BÖLGE', RADİKALLER İÇİN SIĞINAK OLABİLİR

Türkiye’nin istediği ‘güvenli bölge oluşturma’ fikrinin uzun vadede Kürtler’den gelecek istihbarat bilgilerine zarar vereceği ve IŞİD ile mücadeleye büyük darbe vuracağının belirtildiği makelede, Türkiye’nin kuracağı güvenli bölgeye Kürt güçlerinin giremeyeceği ve zamanla da El Nusra, Ahrar el Şam gibi radikal gruplar için buraların güvenli birer sığınak haline dönüşerek Suriye içindeki mezhepsel çatışmaları körükleyeceği uyarısı yapıldı.

İncirlik anlaşmasının kısa vadeli operasyonlar için Amerika’ya kolaylık sağlayacağı, ancak uzun vadede Türkiye’nin istikrar bozucu eylemleri ile Kürt güçlerini demoralize etmesine değmeyeceği kaydedildi.

Şiddet, ayaklanma arifesinde olan bir müttefikin ABD’nin çalkantılı Ortadoğu’da ihtiyacı olan laik, demokratik Türkiye’nin rolünü üstlenemeyeceği vurgulandı.

Türk yetkililerin, politikalarını gerçekleştirebilmek ve Washington’un onayını alabilmek için çaba sarf ettiği de hatırlatıldı.

OBAMA'YA ÖNERİLER: TÜRKİYE'NİN ERİŞİMİ KISITLANSIN

Amerika’nın bu talepleri kabul etmemesi gerektiğini savunan Eric Edelman, Obama yönetiminin, Erdoğan’ın politikalarına karşı bazı önlemler almasını tavsiye etti. Bu tavsiyelerden bazılarını da şöyle sıraladı:

* Yüksek düzeyli toplantılara Türkiye’nin erişiminin kısıtlanması,

* İstihbarat işbirliğinin azaltılması,

* Ekonomik kriz olasılığına karşın uluslararası finans kuruluşlarının Ankara’ya karşı verdiği desteği askıya alması.

NYT’da yayınlanan makalede Edelman, gidişatın Türk liderleri tarafından değiştirilmesinin son derece güç olduğunu belirterek, "Başarısız Suriye politikası ve Erdoğan’ın mutlak iktidar için inatçı arayışlarının neden olduğu girdabın durdurulabilmesi için Türkiye’ye baskı zorunlu hale gelmiştir," diye yazısını bitirdi.

EDELMAN KİMDİR?

Eric Edelman, 2005-2009 yılları arasında ABD’nin Türkiye Büyükelçiliği görevinde bulunmuştu.