Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman Milletvekili Necdet İpekyüz, Sayıştay'ın Sağlık Bakanlığı 2018 denetim raporunda yer alan, tarihi geçmiş 72 bin doz aşıyı sordu.
İpekyüz’ün Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yanıtlaması istemiyle verdiği önergede, “Yapılan incelemelerde, profilaksi ve risk grubu aşılamaları için temin edilen aşılardan son kullanma tarihi geçtiği görünen 72.000 doz aşının okul çağında olan yaklaşık 63.000 çocuğa uygulandığının ancak süre kısıtı nedeniyle ATS ye son tüketim tarihi öncesi girilemediği için uygulanmadı olarak görüldüğünün anlaşıldığı ifade edilmiştir” denildi.
İpekyüz, “Bakanlığınız tarafından bu konuda soruşturma açılmış mıdır, herhangi bir kamu görevlisi hakkında cezai işlem uygulanmış mıdır, uygulandıysa nelerdir? Son kullanma tarihi geçmiş 72 bin aşı hangi il ve ilçe sağlık müdürlüklerinin envanterinde yer almıştır, hangi çocuklara uygulanmıştır?” diye sordu.
Sayıştay'ın Sağlık Bakanlığı 2018 denetim raporunda, Aşı Takip Sistemi'ndeki eksik ve hatalara dikkat çekilmiş, raporda 63 bin çocuğa tarihi geçilmiş 72 bin doz aşı yapıldığı belirtilmişti.
(HDP) Batman Milletvekili Necdet İpekyüz’ün soru önergesi şöyle:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLER MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA
Aşağıdaki sorularımın Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından Anayasa’nın 98’inci ve içtüzüğün 96’ıncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını rica ederim.
Sayıştay’ın 2018 yılı Sağlık Bakanlığı Denetim Raporuna göre, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından satın alınacak aşı miktarı ve teslimat takvimi belirlenirken ihtiyaç tespitinin temel unsurlarının dikkate alınmadığı ve bu durumun merkez depoya gerçek ihtiyacın üzerinde aşı stoklanması, miat dolması riski ile depolama maliyetlerini arttırdığı tespit edilmiştir.
Yapılan denetimlerde, sağlık tesislerinde miadı dolan aşıların tespit edilemediği, sağlık müdürlüklerinde miadı dolduğu görülen 11.332.471 TL değerinde aşı olmasına rağmen bu aşılar hakkında Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 5’inci ve 27’nci madde hükümlerinin uygulanmadığı görülmüştür.
Aşı Takip Sistemi üzerinden yapılan incelemede, teslimat takviminin gerçek ihtiyaçlara uygun belirlenmemesi nedeniyle farklı tedavilerde kullanılan aşıların miatlarını doldurmalarına kısa bir süre kala il sağlık müdürlüklerine gönderildiği tespit edilmiştir. Bu durum, merkez depodaki depolama maliyetlerinin artmasına yol açmakta ve aşıların uygulanamadan il sağlık müdürlükleri veya sağlık tesislerinin deposunda iken miatlarının dolması riskini de yaratmıştır.
İl Sağlık Müdürlükleri tarafından aşı uygulaması yapılmadığı için İl Sağlık Müdürlerinde miadı dolan aşı verisinin doğru olduğu kabul edilmektedir. ATS üzerinden yapılan incelemede 2018 yılında 1.628.966 doz 11.332.471 TL değerinde aşının İl Sağlık Müdürlüklerinin deposunda iken miatlarının dolduğu tespit edilmiştir.
Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi“kullanılmaz hale gelme” çıkış türünden çıkış yapmak suretiyle miadı dolduğu beyan edilen aşı tutarı 1.153.518 TL olup, Aşı Takip Sistemi ve Malzeme Kaynakları Yönetim Sistemi arasındaki farkın miadı dolan aşıların bir kısmının MKYS üzerinden beyan edilmemesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir.
İl Sağlık Müdürlükleri ilin ihtiyaç tespitini ve tedariğini yapmakla yükümlü olup, depolarındaki aşıyı en kısa zamanda sağlık tesislerine transfer etmeleri gerekmektedir.
Bu nedenle, İl Sağlık Müdürlüklerinin deposunda aşıların miadının dolması yapısal bir sorunun varlığına işaret etmekte olup, sağlık tesislerinin depolarında miadı dolan aşıların ciddi boyutlara ulaşmış olabileceğini de işaret etmektedir.
Ancak, yukarıda ifade edildiği gibi, gerek ATS gerekse de MKYS tarafından sağlık tesislerinin depolarında Türkiye genelinde miadı dolan aşıların tespit ve takibi yapılamamaktadır.
Yapılan incelemelerde, profilaksi ve risk grubu aşılamaları için temin edilen aşılardan son kullanma tarihi geçtiği görünen 72.000 doz aşının okul çağında olan yaklaşık 63.000 çocuğa uygulandığının ancak süre kısıtı nedeniyle ATS ye son tüketim tarihi öncesi girilemediği için uygulanmadı olarak görüldüğünün anlaşıldığı ifade edilmiştir.
Bu bağlamda;
1. Bakanlığınız tarafından bu konuda soruşturma açılmış mıdır, herhangi bir kamu görevlisi hakkında cezai işlem uygulanmış mıdır, uygulandıysa nelerdir?
2. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ihtiyaç tespitini hangi usulde yapmaktadır, ihtiyaç denetimleri hangi sıklıkta yapılmaktadır?
3. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü ihale kriterleri nelerdir, malzeme tedariki hangi firmalar/kurumlar tarafından yapılmaktadır?
4. Aşı Takip Sistemi veri girişleri hangi kriterlerde yapılmaktadır?
5. Bakanlığınız veri bilgi sistemlerinin birbirinin teyidini sağlayamaya yönelik bir kontrol mekanizması mevcut mudur?
6. Son kullanma tarihi geçmiş 72 bin aşı hangi il ve ilçe sağlık müdürlüklerinin envanterinde yer almıştır, hangi çocuklara uygulanmıştır?
7. Süresi geçmiş aşıya maruz kalan 63 bin çocuk üzerinde bu aşıların yan etkileri olmuş mudur, olduysa ne tür etkiler görülmüştür, takipleri yapılmakta mıdır?
