Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Sezai Temelli, Dünya Anadili Günü dolayısıyla yayınladıkları mesajda herkese anadilini sahiplenmesi çağrısı yaptı.
Bugün 21 Şubat, yani Dünya Anadili Günü.
Buldan ve Temelli’nin “Dünya Anadili Günü Kutlu Olsun” başlığı ile yayımlanan mesajı şöyle:
“Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi, Türkiye’de de 20’nci yüzyılın başından itibaren inşa edilen tekçi devlet anlayışı, sonuçları itibariyle Türkiye’yi Türkçe dışındaki diller için bir yasaklar ülkesine dönüştürmüştür. Türkçe dışındaki diller kamusal alandan uzak tutulmuş, sistematik asimilasyon politikası uygulanmıştır. UNESCO Dünya Tehlike Altındaki Diller Atlası’na göre, Türkiye’de 18 yok olmuş veya yok olma tehlikesi altında olan dil vardır.
Kürt dili; kamusal alandan, sokaklardan ve gündelik yaşamın tüm alanlarından uzak tutulmuş, hatta ‘dil jandarmaları’ tarafından sokakta Kürtçe konuşanlara para cezası kesilmiş, sembolik ve psikolojik şiddetin bütün örnekleri uygulanmıştır. Bugün de benzer şekilde devam eden inkar, asimilasyon ve dil kırım politikaları, adeta 20’nci yüzyıldaki anlayışın bir parçası olarak sürdürülmektedir. 1925 yılında yürürlüğe sokulan ve bugün halen yürürlükte olan Şark Islahat Kanunu, Kürtçe ve diğer diller üzerindeki sistematik yok sayma, asimilasyon politikalarının bir aracı olmuştur.
Dil ve kültür kırım politikaları AKP iktidarı tarafından da sürdürülmektedir. 15 Temmuz darbe girişiminden bu yana OHAL rejimi altında ve KHK’lerle adeta günlük tek Kürtçe gazete olan Azadiya Welat, Kürtçe yayın yapan TV kanalları, haber ajansları, dergiler, radyolar, yayınevleri ile Ferzad Kemanger İlkokulu kapatılmış; KURDÎ-DER, İstanbul Kürt Enstitüsü gibi 90’ların karanlık dönemlerinde bile kapatılmayan dernek ve enstitülerin kapılarına kilit vurulmuştur.
Kürt coğrafyasında Kürt diline emek vermiş Ehmedê Xanî, Melayê Cizîrî, Cegerxwîn, Mehmed Uzun, Feqiyê Teyran gibi toplum tarafından benimsenen şahsiyetlerin heykelleri yıkılmış, isimleri tabelalardan kaldırılmıştır.
Kentlerin girişlerine asılan çok dilli ve lehçeli tabelalardaki ibareler kayyumlar tarafından silinmiştir. Kürsüde konuşulan Kürtçenin, Meclis tutanaklarına ‘bilinmeyen dil’, ‘anlaşılmayan dil’ ve ‘x dili’ şeklinde geçmesi, AKP iktidarının Kürtçeye yaklaşımının bir özetidir.
Çok dilli kamu hizmetleri için; Türkiye’de konuşulan tüm anadillerinde eğitimin anayasal ve yasal güvenceye alınması için verilen mücadelemiz siyasi varlığımızın bir gereği olarak devam edecektir. İmzalanmış olan uluslararası sözleşmelerdeki çekincelerin kaldırılması mücadelemiz sürecektir.
21 Şubat Anadili Günü, anadiller üzerindeki yasakçı uygulamalara karşı mücadeleyi yükseltme günüdür. Bu vesileyle bölge ve dünya halklarının 21 Şubat Uluslararası Anadili Günü’nü kutluyor, herkesi anadiline sahip çıkmaya ve farklı anadillerine saygı göstermeye çağırıyoruz.”
