12 Eylül 1980 darbesiyle ilgili, dönemin Genelkurmay Başkanı ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya hakkında açılan davanın ilk duruşması bugün Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başladı.
Evren ve Şahinkaya'nın, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) ''Devlet Kuvvetleri Aleyhinde Cürümler''e ilişkin 146. maddesi ile 80. maddesi uyarınca ''ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına'' çarptırılmaları isteniyor.
Ancak sanıklar Evren ve Şahinkaya mahkemeye gelmediler.
Sanık avukatlarının yetkisizlik talebi mahkeme tarafından reddedildi.
MÜDAHİLLİK TALEPLERİ
Tarihi dava öncesi müdahillik talepleri birbirini izledi.
BBC’nin haberine göre, hükümet ve Meclis'in yanı sıra Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Barış ve Demokrasi Partisi (BDP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Büyük Birlik Partisi (BBP), Demokratik Sol Parti (DSP), Eşitlik ve Demokrasi Partisi (EDP), Hak ve Özgürlükler Partisi (HAK-PAR), Diyarbakır Barosu da darbenin mağduru oldukları gerekçesiyle müdahillik taleplerini açıkladılar.
Kurum ve partilerin yanı sıra 476 kişi de davaya müdahillik dilekçesi vermişti.
İZDİHAM
Ankara 12. Ağır Ceza Mahkemesi'nde saat 09.30'da başlaması gereken dava 147 kişilik salonda avukatlar, gazeteciler ve müdahiller ile izleyicilere yeterli yer olmamasının yol açtığı izdiham nedeniyle geç başladı.
Birçok mağdur ve müdahil avukat da mahkeme salonunun yetersiz olması nedeniyle içeri alınmayınca tepki gösterdi.
Bianet'in haberine göre çıkan tartışmalar sırasında avukatların, "12 Eylül'de yüzlerce kişiyi yargılamak için spor salonlarını açtınız. Şimdi 12 Eylül'ü yargılarken salon mu bulamıyorsunuz?" dedikleri duyuldu.
Avukatlar için oturacak yer kalmaması üzerine mahkeme başkanı avukatlara "Söylemeye utanıyorum ama sanık sandalyesine oturabilirsiniz" dedi.
MAHKEME ÖNÜNDE BEKLEYİŞ
Sabahın erken saatlerinden itibaren Ankara Adliyesi binası önündeki avluya 12 Eylül askeri darbesinde hayatını kaybedenlerin fotoğrafları yerleştirildi ve siyasi parti, sendika ve sivil toplum kuruluşları üyeleri ile 12 Eylül darbesi davasına müdahil olmak istediklerini söyleyen binlerce kişi adliye önünde toplanmaya başladı.
"12 Eylül'ü Unutmadık, Affetmiyoruz" ve "Paşalar da Maşalar da Yargılanacaklar" yazılı pankartlar ile 12 Eylül darbesi döneminde, işkence gören ve hayatını kaybedenlerin fotoğrafları taşıyan gruplar, "Darbecilerden hesap sorulsun" şeklinde slogan attı.
ADLİ TIP RAPORU GELMEDİ
Bianet’in haberine göre, mahkeme, Adli Tıp Kurumu'na sanık Evren ve Şahinkaya'nın sağlık raporlarını göndererek, sanıkların duruşmada bulunmalarının ve beklemelerinin sağlık durumları açısından bir engel teşkil edip etmediğini sormuştu.
Adli Tıp Kurumu'ndan gelecek rapor, sanıkların duruşmaya katılıp katılamayacaklarını belirleyecek. Ancak Adli Tıp Kurumu, raporun bugünkü duruşmaya yetişemeyeceğini açıklamıştı.
Ceza Muhakemesi Kanunu'na (CMK) göre, sanıklar gelmeden yani mahkeme huzurunda bulunmadan duruşma yapılması için sanıkların geçerli bir mazeretlerinin olması gerekiyor.
Mahkeme, sanıklar gelmese de duruşmaya devam kararı verebilir ya da Adli Tıp raporunu beklemek üzere duruşmayı erteleyebilir.
Avukat Senih Özay, bianet'e yaptığı açıklamada, "672 sayfalık müdahillik dilekçesini bugün mahkemeye sunacağını, reddedilmesi durumunda konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) taşıyacağını" söyledi.
"12. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sağ kalan iki adamın yargılandığı 2012/3 numaralı dosya önemli değil. Bu davada asıl 611 numaralı dosya var. O dosyada bu iki adamın altındaki büyük valililer, büyük sıkıyönetim komutanları, büyük generaller var. Bu dosya hiç konuşulmuyor."
BDP Diyarbakır Milletvekili Leyla Zana, adliye önünde gazetecilere yaptığı açıklamada, kendisinin de bu sürecin mağduru olduğunu belirterek, "Sadece 12 Eylül'ü yargılamak yetmiyor, bir zihniyetin yargılanması lazım" dedi.
