Daha önce iki vakanın yaşandığı Türkiye’de bir çocuk daha kayısı çekirdeğindeki siyanürden zehirlendi.
Manisa'da kayısı çekirdeğindeki siyanürden zehirlenen 2 yaşındaki Sıla'ya verilecek panzehir, İzmir'de bulunamayınca ambulans helikopterle Bergama'daki altın madeninden getirildi.
Sıla Avcı, anneannesi Hafize Şahin'in kırdığı kayısı çekirdeklerinden yediği sırada titremeye ve solunum güçlüğü çekmeye başladı. Manisa Merkezefendi Devlet Hastanesi'ne kaldırılan küçük kız, ardından Ege Üniversitesi Çocuk Hastanesi'ne sevk edildi. Siyanür zehirlenmesi teşhisi konulan çocuğa panzehir uygulanmasına karar verildi. Ancak İzmir'de panzehir bulunamadı. Bergama'daki altın madeni ile iletişime geçildi ve buraya ambulans helikopter gönderildi. 112 Acil servis ekibi, altın madeni yetkililerinden aldığı panzehir kitini yarım saat içinde doktorlara teslim etti. Siyanür panzehirinin uygulandığı Sıla Avcı, gözlem altına alındı.
KURUTULAN TEHLİKELİ
Hastanenin acil servis sorumlusu Doç. Dr. Eylem Ulaş Saz, "Siyanür hayatı tehdit edici durumlar oluşturur, zamanında müdahale halinde vücutta oluşturacağı hasarlardan korunabilirsiniz" dedi. Sıla Avcı'ya Manisa'da kömür ve mide lavajıyla ilk müdahalenin yapıldığını belirten Doç. Dr. Saz, şunları kaydetti: "Sıla ilk müdahaleyle kısmen korunmuş ama halen tedaviye ihtiyacı bulunur halde bize getirildi. Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü'nün Türkiye'de belli merkezlerde antidot (panzehir) laboratuvarları var. Deneyimimizden yola çıkarak altın madenini işleten firmaya ulaştık.”
Özellikle güneşte kurutulmuş kayısı çekirdeklerinin yenmemesi gerektiğini belirten Saz, çocuğun sağlık durumunun iyi olduğunu, zehrin kalp ve dolaşım sistemini etkilemesi nedeniyle gözlem altına alındığı belirtildi.
ÇEKİRDEKLERDEKİ TEHLİKE
Son zamanlarda özellikle bazı meyve çekirdeklerinin siyanür içerdiğine dair veriler ortaya çıkmaya başladı. Bazı sağlık sıkıntılarına yol açabilen meyve çekirdeklerini tüketirken özellikle dikkatli davranmalıyız. Kayısı çekirdeği de buna bir örnek teşkil ediyor.
Tıp ilerledikçe araştırmalar artıyor ve her geçen gün hem hastalıklarla hem de yiyeceklerle ilgili yeni yeni bilgiler ediniyoruz. Bu araştırmalardan biri de ülkemizde fazla sayıda kayısı çekirdeği yenmesi sonucu koma tablosu ile acil servise başvuranların olduğunu ortaya koyuyor.
İç Hastalıkları Uzmanı Ayça Kaya konu ile ilgili şu bilgileri veriyor: “Aslında şeftali ve acıbadem çekirdekleri en fazla siyanür içeren çekirdeklerdir. Bu meyvelerin çekirdeklerini kırması ve yemesi kayısı çekirdeğine göre daha zor olduğu ve tatları kayısı çekirdeğine göre daha acı olduğu için bunların zararları ile ilgili klinik vakalar yok. Ancak kayısı çekirdeğini kırmak daha kolay olduğundan çocuklar tarafından daha çok tercih ediliyor ve bunlar erişkinlere göre çocukta daha zehirli etkiler gösteriyor. Şöyle ki bir günde 20-25 adet kayısı çekirdeği yiyen bir çocukta siyanür zehirlenmesi ve buna bağlı koma tablosuna rastlamak mümkün.
ŞU BELİRTİLERE DİKKAT!
Siyanürün hızlı etki eden, çok kuvvetli bir zehir olduğunu dile getiren İç Hastalıkları Uzmanı Ayça Kaya, rahatsızlığın belirtilerinden bahsediyor:
“Zehrin ortaya çıkışı alınan miktara göre değişir. Hafif zehirlenmelerde baş dönmesi, baş ağrısı, bulantı, kusma, denge kaybı ilk ortaya çıkan bulgulardır. Şikayet devam ederse tansiyon düşmesi, kalpte hızlı çarpma, bilinç bulanıklığı ve koma ortaya çıkabilir. Bu durum devam eder ve gerekli önlemler alınmazsa rahatsızlık ölümle bile sonuçlanabilir.”
VAN’DA DA YAŞANMIŞTI
Van'ın Edremit ilçesinde iki yıl önce yediği kayısı çekirdeğinden zehirlenen 4 yaşındaki çocuk, yaşamını yatağa bağlı sürdürüyordu.
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Tıp Fakültesi Araştırma Hastanesi Radyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özkan Ünal Yasir Caniş, “Siyanür zehirlenmelerini başka şekillerde görüyorduk. Ancak meyve çekirdeğindeki siyünür vakası ile ilk kez karşılaştım. Bazı meyvelerin çekirdeklerinde, özellikle olgunlaşmamış meyvelerin çekirdeğinde siyanür var. Bunlar olgunlaşmadan kırılıp yenildiğinde, bu tür riskler olabiliyor. Olgunlaşmamış meyve çekirdekleri çocuklara verilmemelidir” diyor.
(Kaynaklar: Samanyolu, Hürriyet, vd.)
