Suriye'de siyasi geçiş için oluşturulan Astana sürecinin garantör ülkeleri Türkiye, Rusya ve İran arasındaki dördüncü zirve, yarın Karadeniz kıyısındaki Soçi’de yapılıyor.
Üçlü zirve öncesinde kısa bir açıklama yapan liderler, Suriye'nin toprak bütünlüğüne vurgu yaptı.
Suriye'nin kuzeyinde ve doğusunda yaşayan Kürtlerin haklarının verilmesi gerektiğini söyleyen Ruhani, "ABD Başkanı çekileceğiz dedi ama Amerikan kuvvetleri uluslararası camianın izni olmadan orada. İşgalci olarak oradalar. ABD'nin politikaları yeniden gözden geçirilmeli, çünkü Suriye halkının çıkarına değil bunlar. Suriye'nin doğusu ve kuzeyi de uluslararası camiayla işbirliği yapmalı. Suriye'deki Kürtler de ülkenin bir parçası, hakları verilmeli. Türkiye Cumhuriyeti'nin endişelerini anlıyoruz. Bu endişeleri giderme noktasında Suriye'nin meşru hükümetiyle işbirliği yapması gerektiğini düşünüyoruz. Türkiye'yle Suriye arasında bir Adana Anlaşması var ve İran da geçmişte olduğu gibi Rus dostlarımızla üzerimize düşeni oynamaya devam edeceğiz" dedi.
PUTIN: ÇATIŞMASIZLIK REJİMİ TESİS EDİLDİ
Artı Gerçek’in aktardığına göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin şunları söyledi:
Türkiye ile birlikte Suriye’de taraflar arasındaki diyaloga yeni bir ivme kazandıracağımıza eminim. Suriye’deki hedeflere aktif, kapsamlı çalışmalarla ve uzlaşıyla ulaşabiliriz. Türkiye ile yürütülen çalışmalar sayesinde Suriye’de önemli mesafe kat ettik.
Astana Suriye için kalıcı bir siyasi çözüm sürecine vesile oldu. Şimdi Suriye topraklarının hemen hemen tamamında çatışmasızlık rejimi muhafaza ediliyor.
Hala birçok insana insani yardım ihtiyacı olduğunu biliyoruz. Herhangi bir önkoşul koymadan bu yardımlar yapılmalı. Bugünkü görüşmelerin verimli geçmesini ve Suriye'de barış ve güvenliğe katkı yapmasını umuyorum. Tabii ki Suriye'nin toprak bütünlüğünü kurmaya ve barış ve istikrarı tüm Ortadoğu'da tesis etmeye vesile olmasını diliyorum.
RUHANİ: SURİYELİLER KENDİLERİ KARAR VERMELİ
Putin'in ardından söz alan Ruhani'nin açıklamaları şöyle:
Umarım ki toplantı fayda getirecektir. Sayın Putin ve zatıalileri Sayın Erdoğan. Rusya'ya teşekkürlerimi sunarak başlamak istiyorum ve hayatlarını kaybeden Suriye'deki çatışmalarda hayatını kaybeden herkese Allah'tan rahmet diliyorum.
Soçi'de çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Alacağımız önemli kararlar için çalışmaya devam ediyoruz. Bu kararlar Suriye halkına fayda getirsin diye umuyoruz. Terörle mücadele en önemli unsurlardan biri. Bütün teröristlerle mücadele etmeliyiz, diyaloğu geliştirmeliyiz. Özgür bir Suriye'nin inşasını hep birlikte sağlamak durumundayız. Suriye ne başka ülkelerin tehdidi altında olmalı ne de başka bir müdahale olmalı, ne de içeriden bir terör tehditi olmalıdır. Sadece Suriyeliler kendi ulusları için karar vermeliler.
Şu ana kadar bizler bu ülkede ateşin kesilmesi noktasında katkı yapmaya çalıştık. Belli bir noktaya kadar başarılı olduğumuzu düşünüyorum. Savaşı geniş anlamıyla sona erdirdik. Sadece ülkenin belli kısımlarında çatışmalar var. Barış ve istikrar bizler için çok önemli ama uluslararası hukuk çerçevesinde bir barış ve istikrara ihtiyacımız var. Yapmış olduğumuz çalışmalar sonucunda Suriye'nin ulusal bütünlüğünün devam etmesi amacımız.
'TÜRKİYE ŞAM'LA İŞBİRLİĞİ YAPMALI'
ABD Başkanı çekileceğiz dedi ama Amerikan kuvvetleri uluslararası camianın izni olmadan orada. İşgalci olarak oradalar. ABD'nin politikaları yeniden gözden geçirilmeli, çünkü Suriye halkının çıkarına değil bunlar. Suriye'nin doğusu ve kuzeyi de uluslararası camiayla işbirliği yapmalı. Suriye'deki Kürtler de ülkenin bir parçası, hakları verilmeli. Türkiye Cumhuriyeti'nin endişelerini anlıyoruz. Bu endişeleri giderme noktasında Suriye'nin meşru hükümetiyle işbirliği yapması gerektiğini düşünüyoruz. Türkiye'yle Suriye arasında bir Adana Anlaşması var ve İran da geçmişte olduğu gibi Rus dostlarımızla üzerimize düşeni oynamaya devam edeceğiz.
'SURİYELİLER BİZDEN HABER BEKLİYOR'
Üçlü zirvesinde son olarak söz alan Erdoğan, şunları söyledi:
Dün İran'da gerçekleşen saldırıda hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet diliyorum. Kritik bir dönemde çok kritik bir zirve icra ediyoruz. 8 yıldır silahların ve bombaların gölgesinde hayata tutunmaya çalışan Suriye halkı bizden sevindirici haberler bekliyor. Aynı şekilde dört milyona yakın Suriyeli mültecinin Türkiye'de misafir edildiği düşünüldüğünde, vatan hasreti çeken Suriyeliler evlerine dönebilmek için gün sayıyor.
'ÇATIŞMALARI DEVAM ETTİRMEK İSTEYENLER VAR'
Siyasi sürecin ilerletilmesi, ateşkesin tahkimi ve terörle mücadele konularında önemli mesafeler aldık. Altını çizerek ifade etmek isterim ki, Astana platformu Suriye'de akan kanın durdurulması için somut çözümler üreten en başarılı girişimdir. Sahada birçok olumlu gelişmeye bu platform imza atmıştır. Biz nasıl Suriye'de akan kanı durdurmak için çalışıyorsak, başkaları da çatışmaları devam ettirmek istiyor. Süreç içerisinde önümüzde çıkan ya da çıkartılan engelleri diyalog yoluyla aşmayı başardık.
