Erkeklerin vazgeçilmez eğlencesi halı saha tam anlamıyla ayak düşmanı. Halı saha maçı yaparken sakatlanmayan yok gibi. Fulya Ayak Sağlığı Merkezi Kurucusu Ayak ve Ayak Bileği Cerrahı Op. Dr. Selim Muğrabi ‘Ortopedinin daimi hastaları’ olarak nitelediği halı sahacıların birçok hatayı birarada yaptığı için sakatlandığını söylüyor.

“Halı saha oyuncuları çok kötü hazırlanan oyunculardır. İşyerinden çıkar, üstünü değiştirir, ısınmadan halı sahaya çıkar” diyor ve ekliyor “Bu kadar hızlı halı sahaya çıkan kişi genellikle tendon yaralanmaları olur. Haftasonu aktivitecileri diye bir grup insan var, bunlar hafta içi hiçbir aktivite yapmaya vakit bulamayanlar, hafta sonu spora yüklenirler, basket, futbol ne varsa…

Bu haftasonu aktivitecilerinin hepsinin aşil tendonu problemleri izlenir. Bunlar hiç esneme yapmadan sahaya çıkmanın sonuçları. Halı sahanın zemini çok kötü. Halı saha zeminlerinde bir yaylanma sorunu var.

Yaylanmadığı için ve ayak da hazır olmadığı için ayağa yük biniyor, stabilite problemi ortaya çıkıyor, ayak ve diz kolay dönüyor.

Halısahaya çıkarken kullanılan özel bir ayakkabı yok. Kim hangi ayakkabıyı bulduysa onunla çıkıyor. Bu halı sahanın kalınlıkları da hatırı sayılır yükseklikte. Bu da sakatlanmalara yol açar! Halı saha yaralanması = kötü ayakkabı + iyi ısınmayan amatör sporcu + kötü zemin”

Op. Dr. Selim Muğrabi halı sahacıların dikkat etmesi gerekenleri, neden sorunlar yaşadıklarını şöyle anlatıyor:

HALI SAHADA ÜÇ TEHDİT

- Halı sahalar ve basketbolla ilgili ortaya çıkan en sık yaralanmalar menüsküs zedelenmeleri, ayak bileği burkulması ve aşil tendonu yaralanmaları. Bunların ortaya çıkışındaki en büyük sebep, kişilerin bu sporlara başlarken ısınma hareketlerini yeterince yapmamaları!

- Spor öncesinde gerekli ısınma yapılırsa bu sakatlıklarda azalma görülüyor. Amatör spor yapanların birçoğu kilo problemiyle mücadele için bu sporları yapmayı tercih ediyor yani kilo problemleri de oluyor. Kasları güçlendirmeden bu sporlara başlanınca sakatlık kaçınılmaz oluyor.

SAKATLIK SONRASI HALI SAHAYA ARA VERİLMELİ

- Bağ kopması, dizde ve bilekte sakatlanmalarda sahaya 3 haftadan önce dönmemeli! Bağların doğru pozisyonda iyileşmesinin sağlanması, ayak bileği ya da dizde ödemin ortadan kalkması için üç haftalık süreç çok önemli. Üç haftadan önce spor faaliyetlerine geri dönmek, zarar görmüş bağlarda kalıcı esneme ya da kopma problemlerine yol açar. Bu da uzun dönemde tekrarlayan ayak bileği burkulması, menisküs yırtığı, ön çapraz bağ yaralanması gibi ancak cerrahi olarak tedavi edilebilecek bazı problemlerle karşılaşılmasına neden olur.

- Bu problemlerin engellenmesi için kişilerin, yaralanma sonrasında ortopedik muayeneden geçmeleri, gerekli istirahat süresi ki bu 7-10 gün arasında değişir, ardından yapmaları gereken egzersizleri düzgün bir şekilde tedavi ile yapıp üç hafta sonra spora dönmeleri en iyi tedavi şekli.

ISINMAYI BİLMİYORUZ

- Isınma programları spora başlamadan 20 dakika öncesinde yapılması gereken düzenli egzersizlerdir. Isınma egzersizlerinde belirli bir kas gurubu çeşitli tekrarlarla spora hazırlanır.

- Aşil tendonunuzu uzatmak için, duvara doğru uzanıp, bir ayağınız önde, diğer ayağınız arkada, arka kasınızı esnetme hareketi yaparken ona kadar saymanız, bunu on kez tekrarlamanız gerekir. Bunu maç sonrasında ya da sportif faaliyet sonrasında soğuma egzersizi olarak yapmak istediğinizde; tam tersine 30’a kadar sayıp, iki ya da üç kez tekrarlamak yeterli.

Isınmalarda kısa süreli çok tekrarlı, soğumalarda uzun süreli az tekrarlı egzersizler yapmak gerekir.

- Basketbol ya da futbola başlayacak kişilerin aşil arka adale, uyluk arka adalesini çok iyi esnetmesi gerekir. Bununla ilgili tüm parametreler düz bacak egzersizi olarak adlandırılır, bacağın düz pozisyondayken gerilmesi üzerine dayalı egzersizler bunlar.

- Yaralanmaların oluşumunu engellemekte, dizüstü kasının kilitlenme kabiliyetini arttırmak için güçlendirme grubu olarak adlandırılan egzersizler.

- Streching yani germe egzersizleri yapmayı öğrenecekler. Hangi sporu yapılırsa yapılsın germe egzersizleri hareketleri yapılacak.

- Haftada iki kez halı saha maçına çıkacaklar, bunun yanında 5-6 dakika koşma, kardiyo çalışma benzeri egzersizleri rutinine ekleyecek.

İLK MÜDAHALEYİ BİLMEK ŞART!

- Bunun bir formülü var ve herkesin aklının bir yerine bu formülü koyması gerekir. Hangi şartta olursa olsun eğer burkulma yaşandıysa, DBKY formülü! Dinlen, Buz koy, koltuk değneğiyle destekle, Yukarda tut! Bu kanamayı engelleyecektir. Kanama engellenirse bu burkulmayı yaşayan kişi bir hafta sonra işinin başına dönebilir. Şiştiği zaman doku genişliyor demektir, bu kötü haber! Ancak üç-dört ayda geriliyor. Bu ön formülün hedefi şişliği engellemek.