New York Times (NYT) tarafından ortaya atılan iddiaya göre ABD, 2013 yılından bu yana CIA’in Suriye’de hükümet güçlerine karşı savaşan militanların eğitilmesi ve silahlandırılmasına dönük programı için 1 milyar dolardan fazla harcama yaptı.

Geçtiğimiz haftalarda Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) şefi Mike Pompeo’nun Beyaz Saray’a gerçekleştirdiği ziyaret sonrasında ABD Başkanı Donald Trump, CIA’in Suriye’de hükümet güçlerine karşı savaşan militanların eğitilmesi ve silahlandırılmasına dönük programının sonlandırıldığını açıklamıştı.

CIA tarafından yürütülen eğit-donat programı, Suudi Arabistan ve Katar gibi Körfez ülkelerinin de aktif desteğine rağmen, ABD tarihindeki en pahalı ve en az başarılı olan askeri program oldu.

NYT’den Mark Mazetti, Adam Goldman ve Michael S. Schmidt‘in haberine göre, eğit-donat programı için 2013 yılından bu yana yapılan harcamalar 1 milyar doları aştı.

Bunun yanı sıra, CIA tarafından ‘muhalif’ gruplara dağıtılan silahların ‘El Kaide bağlantılı bir muhalif grubun’ eline geçtiği belirtiliyor.

Haberde, Suriye krizi boyunca cihatçılara verdiği destekle ünlenen Ortadoğu Enstitüsü’nden ‘Suriye uzmanı’ Charles Lister’ın ifadeleri de yer alıyor.

Lister, Trump yönetiminin binlerce ‘Suriyeli muhalifi’ eğiten ve silahlandıran programı sona erdirmesinden dolayı ‘şaşkın olmadığını’ söylüyor. CIA programının başarısız olmasıyla ilgili olarak Lister, ”Birçok yönden suçu Obama yönetimine yüklerdim” diyor.

Lister, program kapsamında muhaliflere savaş alanının dinamiklerini belirlemek için gerekli kaynak ya da alanın tahsis edilmediğini ifade ediyor. ‘Muhalif’ grupların sadece hayatta kalmalarına yetecek kadar beslendiğini söyleyen Lister, bu yüzden ‘muhaliflerin’ sahada baskın aktörler haline gelemediğini savunuyor.

ABD Özel Harekat Komutanlığı generali, geçen ay düzenlenen bir konferansta CIA programının sona erdirilmesinin “zor bir karar” olduğunu söylemişti. General, programın sonlandırılmasının ”asla Ruslara karşı bir sus payı olmadığını” ifade etmişti.

Öte yandan haberde, CIA yetkililerinin Suriye’ye gönderildikten sonra eğitilen militanları kontrol etmekte zorluk çektiği aktarılıyor.

Bununla birlikte ÖSO militanlarına sağlanan anti-tank roketlerinin El-Kaide’nin Suriye kolu Nusra Cephesi’nin eline geçtiği de sır değil.

Nusra Cephesi’nin şu anda Suriye’de yaklaşık 20,000 militanının bulunduğunu tahmin ediliyor. Bu durum Nusra’yı, El-Kaide’nin en büyük fraksiyonu hâline getirmiş durumda. Arap Yarımadası’ndaki diğer El-Kaide bağlantılı grupların aksine Nusra, uzun süredir ABD ve Avrupa’ya karşı saldırılar düzenlemektense Suriye hükümetiyle savaşmayı hedefliyor.

Bunun yanı sıra haberde, söz konusu programın tarihinde yaşanan çeşitli aksaklıklara da değiniliyor. Bunlardan biri, Ürdün istihbarat görevlilerinin CIA tarafından militanlara gönderilen silahların kara borsada satılışı.

Beyaz Saray yetkililerinin CIA tarafından eğitilen grupların tutukluları öldürdükleri ve silahlı çatışma kurallarını ihlâl ettiklerine dair düzenli raporlar aldığı ve bu tür suçlara karışan gruplarla işbirliğinin askıya alındığı belirtiliyor.

Kaynak: Al Masdar