Neden ‘kadın’ dendiğinde kaba, ‘bayan’ dendiğinde kibar olunuyor üzerine düşünmek, tartışmak lazım. Geçenlerde tanıdığım bir adamla sohbet ederken konu yine kadın/bayan ikilemine geldi. Konumuz “bayan voleybolcular”dı. Neden ‘bayan voleybolcular’, ‘kadın voleybolcular’ değil diye sordum. Çünkü içlerinde kadın olmayanlar var dedi.

Kadın olmayı da alıyorsunuz elimizden, geriye bize hiçbir şey kalmadı dedim içim acıyarak.

Evet bu toplumda kadın olmak demek bakire olmamak demek. Ben de ona sordum iyi de doğum yaparken bekaret zarı yırtılan kadınlar var, bunlara ne diyeceksin. Sükut…

Sorun zaten tek başına bekaret zarı değil. Bir kadının ilk kez bir erkekle cinsel ilişkiye girip girmemiş olması. Eğer ilişkiye girmemişse o kadına bayan diyerek ortamı rahatlatmış oluyoruz. Kadın olmanın doğurma yeteneği ile ilişkilendirilmesi erkekleri hepten sperm deposu haline getiren, neredeyse atıl konuma iten bir durum. Elbette tek neden bu değil bayan/kadın ikilemindeki açmazımız.

Ancak toplumun büyük bir bölümü bu açmazı sorgulamak yerine kolay bir kaçış yolu buldu. Sadece birkaç on yıllık bir geçmişle bu sıfatı karşılıksız olarak yapıştırdı oramıza buramıza.

Gerçekten nedir kadın olmak? Yoksa temizlikti, bulaşıktı gibi bir dolu angaryanın yıkıldığı kadın olarak anılmak mı acaba kadını kabalaştırıyor. Alınıp satılan konumunda olmak mı? Erkeklerin ardılı olmak mı yoksa kadınları kategorilere ayırarak şehirli çalışan kariyer sahibi kadınla ev işlerine giden, niteliksiz, eğitimsiz kadını birbirinden ayırmak için mi? Artık bunun da pek önemi yok. Çünkü her kadın artık bayan oldu. Nur topu gibi bir sıfatımız var, hayırlı uğurlu olsun.

Gerçekten nedir kadın olmak? Neden bu kadar kabadır kadına kadın demek?

Mesela yediği dayağı sevgi belirtisi olarak kabul etmektir kadın olmak, birilerinin bacak arasını sürekli kontrol edebileceği tehdidi ile nefes alamamaktır. Gece sokağa çıkmayı hayal edememektir kadın olmak. Soyunun sopunun adını kendi koyamamaktır. Dünyanın diğer yarısının zevk objesi olmaktır kadın olmak. Erkeklerin başarılarının arkasında olmak ama bir adım atmaya kalktığında bin tane nedenle geri itilmek, seçimlerde adı listenin sonunda olmaktır kadın olmaktır. İstediği zaman doğuramamak, istemediği zaman doğurmak zorunda olmaktır kadın olmak. Tecavüz edilmek, savaş ganimeti olarak, ödül olarak kabul edilmek, hayvan gibi satılmak, takas nesnesi olmaktır kadın olmak.

Evet çok kaba bir şeydir kadın olmak.

Çiçek yani bitki yerine konmaktır ama bunu zarafet, kibarlık kılıfına büründürmektir kadın olmak.

Gün boyu çalışıp çalışıp “ev hanımı” yaftasıyla çalışması yok sayılandır kadın olmak.

Evet çok kaba bir şeydir kadın olmak.

Kazandığı parayı harcayamamaktır mesela, aldığı maaşı nereye harcadığının hesabını vermek zorunda olmak ve kocasına hesap soramamaktır, tacize uğradığında, dayak yediğinde, utanmaktır, bunu kendi suçu olarak görmektir kadın olmak. Bir erkeği sosyal statü olarak görmek ve onu elde etmek için rekabet adına her yolu denemektir kadın olmak.

Çünkü bir kadın olarak salt kendi adıyla veya çabalarıyla sosyal bir statü sağlamak neredeyse mümkün değil. Ancak bir erkekle sağlanabilir bu yaşadığımız toplumda. Kadınlar erkeklerin, karısıdır, kız kardeşidir, kızıdır v.s. Hayatında erkek olmayan kadın için birçok tehlike, tehdit kapısında hazır beklemektedir.

Kadın olmak, okumuş, kariyer sahibi olmuş, kamusal alanda kendine bir yer açmış bile olsa, burada erkekten arta kalanlarla yetinen, erkeklerin ardılı ve angaryaları üstlenen olmak demektir.

Ben bir kadınım diyememektir kadın olmak. Çünkü çok kaba bir şeydir kadın demek.

Bütün bunlar vakayı adiyeden. İyi de ey ülkemin kibar insanları ilk regl ile doğurma yeteneğini kazanmış kadına bayan dediğiniz zaman kadınların yaşadığı tüm bu korkunç şiddeti sihirli bir değnekle dokunur gibi ortadan kaldırmış olmuyorsunuz.

Hangi kavanoza sokmaya çalışırsanız çalışın biz kendi değerlerini, dilini, literatürünü, isteklerini ve beklentilerini belirlemeye, üretmeye çalışan dünyanın diğer yarısı olan kadınlarız. Biz kadınız. Bu ikiyüzlülüğü, bu sahtekarlığı, bu serkeşliği bir tek kelimeyle yok edemezsiniz…