6 Nisan Öldürülen Gazeteciler Günü nedeniyle mesaj yayınlayan Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma Platformu (TGDP) Sözcüsü Necati Abay, öldürülen gazeteci ve yazarları saygıyla andıklarını belirtti.
Abay, yazılı açıklamasında, "Serbesti gazetesi başyazarı Hasan Fehmi’nin 6 Nisan 1909 tarihinde Galata Köprüsü üzerinde kurşunlanarak öldürülmesinden hareketle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 6 Nisan tarihini “öldürülen gazeteciler günü” ilan etmişti. 6 Nisan Öldürülen Gazeteciler Günü’nde öldürülen gazeteci ve yazarları saygıyla anıyoruz" dedi.
HEDEFTE MUHALİF KÜRT VE ERMENİ BASINI VAR
6 Nisan 1909’dan 6 Nisan 2011’e dek 102 yıllık süreçte, 95 gazeteci ve yazar öldürüldüğünü ifade eden Abay şöyle dedi:
"Gazeteci ve yazarların çoğu, 'faili meçhul' adı verilen aslında failleri belli sokak infazlarıyla, gözaltında kaybetme saldırılarıyla yaşamlarını yitirdiler. Doğrudan cana kasteden bu saldırılar aslında düşünce ve ifade özgürlüğüne, basın özgürlüğüne, halkın haber alma hakkına yönelik saldırılardır. Saldırıların odağında Kürt basını, Ermeni basını, düzen muhalifi gazeteci ve yazarların bulunduğu görülüyor.
24 Nisan 1915 tarihinde İstanbul’da 220 Ermeni ileri gelenlerine, Ermeni halk önderlerine yönelik gözaltı, tutuklama ve tehcir (Çankırı’ya sürgün) saldırısına maruz kalanların arasında 16 Ermeni gazeteci ve yazar da bulunuyordu. Hepsi gözaltı-sürgün saldırısında öldürüldü. Krikor Zohrab bunlardan biriydi. Halen çoğunun mezarının nerede olduğu da bilinmiyor. 19 Ocak 2007 tarihinde Agos gazetesi genel yayın yönetmeni Ermeni gazeteci ve yazar Hrant Dink’in de İstanbul’da öldürüldüğü biliniyor.
1990-1994 yılları arasında savaşın yoğun olarak sürdüğü Kürt illerinde Kürt basınından 13 gazeteci ve yazar öldürüldü. 30 Mayıs 1992’de yayımlanmaya başlanan, 14 Nisan 1994’te kapatılan Özgür Gündem gazetesi (Özgür Gündem gazetesi 17 yıl sonra yeniden yayımlanmaya başlandı) saldırıların hedefiydi. Musa Anter, Ferhat Tepe, Nazım Babaoğlu Özgür Gündem gazetesinde çalışırken öldürülen Kürt gazeteci ve yazarlar arasındadır.
Çeşitli zaman kesitlerinde Sabahattin Ali, Recai Ünal, Abdi İpekçi, Hayrabet Honca, Çetin Emeç, Turan Dursun, Uğur Mumcu, Metin Göktepe, Engin Çeber gibi gazeteci ve yazarlar öldürüldü."
GAZETECİLERİN TUTUKLANMASI PARADOKSTUR
Gazeteci cinayetlerinin 'faili meçhul' cinayetlerin aydınlatılmasını ve tetikçilerin yanısıra asıl olarak azmettirici devlet güçleri yargılanmasını isteyen Abay, "Yürütülmekte olan Ergenekon soruşturmasının kapsamı, gazeteci ve yazar cinayetlerinin, 'faili meçhul' cinayetlerin aydınlatılması doğrultusunda genişletilmelidir" dedi.
Gazeteciler Nedim Şener ve Ahmet Şık'ın tutuklanmasını hatırlatan Abay, "Hrant Dink cinayetini aydınlatmak için araştırma yapan, kitap yazan, Hrant Dink cinayetinin Ergenekon soruşturmasıyla birleştirilmesini savunan Milliyet gazetesi muhabiri Nedim Şener’in Ergenekon terör örgütü üyesi olduğu iddiasıyla tutuklanması; keza derin devlet, “faili meçhul” cinayetler konusunda araştırmalarıyla tanınan gazeteci Ahmet Şık’ın aynı iddiayla tutuklanması paradokstur" diye belirtti.
ÖLDÜRÜLEN GAZETECİ VE YAZARLAR
TGDP'nin verilerine göre 102 yılda öldürülen gazeteci ve yazarlarını isimleri şöyle:
1-Hasan Fehmi, Serbesti gazetesi, İstanbul, 6 Nisan 1909
2-Ahmet Samim, Sada-yı Millet gazetesi, İstanbul, 9 Haziran 1910
3-Zeki Bey, Şehrah gazetesi, İstanbul, 10 Temmuz 1911
4-Şair Hüseyin Kami, Alemdar gazetesi, Konya, 1912
5-Silahçı Tahsin, Silah gazetesi, İstanbul, 27 Temmuz 1914
6-Rupen Zartaryan, Yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
7-Siamanto, Yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
8-Yervant Sırmakeşliyan, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
9-Armen Darian, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
10-Levon Laents, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
11-Erukhan, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
12-Tılgadints, yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
13-Diran Kelegyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
14-Kevork Ferid, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
15-Mardiros Kundakçıyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
16-Karakin Gozikyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
17-Krikor Torosyan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
18-Yerukhan, gazeteci-yazar, İstanbul, 24 Nisan 1915
19-Krikor Zohrab, gazeteci-yazar, Urfa, 15 Temmuz 1915
20-Taniel Varujan, yazar-şair, Çankırı, 13 Ağustos 1915
21-Rupen Sevag, şair, Çankırı, Ağustos 1915
22-Hasan Tahsin, Hukuk-u Beşer (insan hakları) gazetesi, İzmir, 15 Mayıs 1919
23-Hüseyin Hilmi (İştirakçi veya Sosyalist Hilmi), İştirak (sosyalist)-Medeniyet dergisi, İstanbul, 15 Kasım 1922
24-Ali Kemal, Peyam-ı Sabah gazetesi, İzmit, 1922
25-Hikmet Şevket, 1930
26-Sabahattin Ali, Marko Paşa dergisi, Edirne, 2 Nisan 1948
27-Adem Yavuz, Anka Ajansı, Kıbrıs, 27 Ağustos 1974
28-Zeki Erginbay, Teknik Güç dergisi yazı işleri müdürü, İstanbul, 3 Şubat 1977
29-Hüseyin Şen, Kawa dergisi yazı işleri müdürü, İstanbul, 21 Mart, 1978
30-Gani Bozarslan, Aydınlık dergisi, 10 Mayıs 1978
31-Ali İhsan Özgür, Politika gazetesi, İstanbul, 21 Kasım 1978
32-Cengiz Polatkan, Hafta Sonu gazetesi, Ankara, 1 Aralık 1978
33-Abdi İpekçi, Milliyet gazetesi, İstanbul, 1 Şubat 1979
34-İlhan Darendelioğlu, Ortadoğu gazetesi, İstanbul, 19 Kasım 1979
35-İsmail Gerçeksöz, Ortadoğu gazetesi, İstanbul, 4 Nisan 1980
36-Ümit Kaftancıoğlu, TRT, İstanbul, 11 Nisan 1980
37-Muzaffer Fevzioğlu, Hizmet gazetesi, Trabzon, 15 Nisan 1980
38-Hayrabet Honca, Halkın Birliği gazetesi, Kayseri, 1 Mayıs 1980
39-Recai Ünal, Demokrat gazetesi, İstanbul, 22 Temmuz 1980
40-Mevlüt Işıt, Türkiye gazetesi, Ankara, 1 Haziran 1988
41-Seracettin Müftüoğlu, Hürriyet gazetesi, Nusaybin, 29 Haziran 1989
42-Sami Başaran, Gazete gazetesi, İstanbul, 7 Kasım 1989
43-Kamil Başaran, Gazete gazetesi, İstanbul, 7 Kasım 1989
44-Çetin Emeç, Hürriyet gazetesi, İstanbul, 7 Mart 1990
45-Turan Dursun, İkibine Doğru ve Yüzyıl dergisi, İstanbul, 4 Eylül 1990
46-Gündüz Etil, Yeni Günaydın gazetesi, İstanbul,18 Eylül1991
47-Mehmet Sait Erten, Azadi-Denk dergisi, Diyarbakır, 3 Kasım 1992
48-Halit Güngen, İkibine Doğru dergisi, Diyarbakır, 18 Şubat 1992
49-Cengiz Altun, Yeni Ülke gazetesi, Batman, 24 Şubat 1992
50-İzzet Kezer, Sabah gazetesi, Cizre, 23 Mart 1992
51-Bülent Ülkü, Körfeze Bakış gazetesi, Bursa, 31 Mart 1992
52-Mecit Akgün, Yeni Ülke gazetesi, Nusaybin, 2 Haziran 1992
53-Hafız Akdemir, Özgür Gündem gazetesi, Diyarbakır, 8 Haziran 1992
54-Çetin Ababay, Özgür Halk dergisi, Batman, 29 Temmuz 1992
55-Yahya Orhan, Özgür Gündem gazetesi, Ceylanpınar, Gercüş, 9 Ağustos 1992
56-Hüseyin Deniz, Özgür Gündem gazetesi, Ceylanpınar, 10 Ağustos 1992
57-Musa Anter, Özgür Gündem gazetesi, Diyarbakır, 20 Eylül 1992
58-Yaşar Aktay, Türkiye gazetesi, Hani, 9 Kasım 1992
59-Hatip Kapçak, Hürriyet gazetesi, Mazıdağı, 18 Kasım 1992
60-Namık Tarancı, Gerçek dergisi, Diyarbakır, 20 Kasım 1992
61-Orhan Karaağar, Özgür Gündem gazetesi Van muhabiri, Van, 19 Ocak 1993
62-Uğur Mumcu, Cumhuriyet gazetesi, Ankara, 24 Ocak 1993
63-Kemal Kılıç, Özgür Gündem gazetesi, Akçakale-Urfa, 18 Şubat 1993
64-Mehmet İhsan Karakuş, Silvan gazetesi, Silvan, 13 Mart 1993
65-Ercan Gürel, HHA, Bergama, 20 Mayıs 1993
66-İhsan Uygur, Sabah gazetesi, İstanbul, 6 Temmuz 1993
67-Rıza Güneşer, Halkın Gücü gazetesi, İstanbul, 14 Temmuz 1993
68-Ferhat Tepe, Özgür Gündem gazetesi, Bitlis, 28 Temmuz 1993
69-Muzaffer Akkuş, Milliyet gazetesi, Bingöl, 20 Eylül 1993
70-Ruhi Can Tul, TDN, Kırıkkale, 14 Ocak 1994
71-Nazım Babaoğlu, Özgür Gündem gazetesi, Siverek-Urfa, 12 Mart 1994
72-Kamil Koşapınar, Zaman gazetesi, Erzurum, 19 Mart 1994
73-İsmail Ağay, Özgür Ülke gazetesi, Batman, 29 Mayıs 1994
74-Erol Akgün, Devrimci Çözüm dergisi, Gebze, 8 Eylül1994
75-Bahri Işık, Çağdaş Marmara gazetesi, İstanbul, 17 Eylül 1994
76-Ersin Yıldız, Özgür Ülke gazetesi, İstanbul, 3 Aralık 1994
77-Onat Kutlar, Cumhuriyet gazetesi, İstanbul, 11 Şubat 1995
78-Seyfettin Tepe, Yeni Politika gazetesi, Bitlis, 29 Ağustos 1995
79-Metin Göktepe, Evrensel gazetesi, İstanbul, 8 Ocak 1996
80-Kutlu Adalı, Yeni Düzen gazetesi, Kıbrıs, 8 Temmuz 1996
81-Yemliha Kaya, Halkın Gücü gazetesi, İstanbul, 27 Temmuz 1996
82-Selahattin Turgay Daloğlu, serbest gazeteci, İstanbul, 9 Eylül 1996
83-Reşat Aydın, Anadolu Ajansı, TRT, 20 Haziran 1997
84-Ayşe Sağlam, serbest gazeteci, Derince, 3 Eylül 1997
85-Abdullah Doğan, Candan FM, Konya, 13 Temmuz 1997
86-Ünal Mesuloğlu, TRT, Manisa, 8 Kasım 1997
87-Mehmet Topaloğlu, Kurtuluş dergisi, Adana, 1998
88-Süleyman Yeter, Sömürüsüz Bir Dünya İçin Dayanışma gazetesi, 7 Mart 1999
89-Ahmet Taner Kışlalı, Cumhuriyet gazetesi, Ankara, 21 Ekim 1999
90-Önder Babat, Devrimci Hareket dergisi, İstanbul, 3 Mart 2004
91-Hrant Dink, Agos gazetesi, İstanbul, 19 Ocak 2007
92-Engin Çeber, Yürüyüş dergisi, İstanbul, 9 Ekim 2008
93-İsmail Cihan Hayırsevenler, Bandırma, 19 Aralık 2009
94-Metin Alataş, Azadiya Welat gazetesi, Adana, 4 Nisan 2010
95-Cevdet Kılıçlar, Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) basın bürosu internet editörü, Uluslararası sular, 31 Mayıs 2010
ETHA / Karikatür Firuz Kutal – izmirizmir.net
