“Fransa haberlerinde nefret söyleminden kaçınmanın 5 kolay yolu”nu açıklayan Medya Etiği Platformu, “Fransa Parlamentosu tarafından kabul edilen yasayla ilgili haberleri nefret söylemine ve etnik ayrımcılığa düşmeden yazmak çok mu zordu?” diye sordu.

 

Medyada yer alan haberleri okurken, bir zamanlar Hrant Dink’in katline zemin oluşturan o korkunç haberlerdeki ayrımcı/ ırkçı dil hortladığını iddia eden Medya Etiği Platformu, “söz konusu yasayla ilgili gelişmeleri ve Türkiye’den gösterilen tepkileri nefret söyleminden kaçınarak, sorumlu bir dille vermek pekala mümkündü” dedi.

 

Daha sorumlu bir dil için medyaya 5 basit etik önerisi şöyle:

 

1. ETNİK KÖKEN, ELEŞTİRİ GEREKÇESİ YAPILMAMALI

 

“Küstah Fransız”, “Çirkin Mösyö”, “Çakma Fransız”gibi ifadeler, bir insanın etnik kökenini suç kaynağı haline getirir. Bundan kaçınmanın yolu, bir halkı toptan suçlayan ifadeler yerine, söz edilen kişi kimse, direkt onun adını kullanmaktır. Medya Etiği Platformu’nun etik ilkelerinden biri şöyle der: “Haberler hiçbir şekilde kışkırtıcı veya ayrımcı bir dil kullanmamalıdır. Doğrudan haberle ilgili olmadıkça gazeteciler bir kişiyi veya bir grubu dili, inancı, ırkı, toplumsal cinsiyeti, cinsel kimliği veya toplumsal sınıfı ile tanımlamamalıdır.”

 

2.BİR HALKI TOPTAN SUÇLAYICI İFADELER KULLANILMAMALI

 

“Ermeni iddiaları”, “Ermeni yalanları” gibi ifadeler, bir etnik grubun bütün üyelerini suçlayıcı nitelik taşır. Medya Etiği Platformu’nun bir başka etik ilkesi şöyle der: “Gazeteci, kişileri veya grupları hedef haline getirmemelidir.”

 

3.ETNİK KÖKEN, BİR SİYASETİN KAYNAĞI GİBİ GÖSTERİLMEMELİ

 

Söz konusu yasanın sahibi Fransız milletvekili Valerie Boyer’in ailesinin Cezayirli olması, medya tarafından eleştiri gerekçesi haline getirilmiştir. Etnik kökenin bir insanın davranışlarını belirleyeceği düşüncesi, ayrımcılık içerir. Türkiye’nin tezlerine yakın çok sayıda Cezayirli olabileceği gibi uzak duranlar da bulunabilir. Valerie Boyer’in bu yasayı hazırlaması etnik kökeniyle değil, savunduğu siyasetle, üyesi olduğu partiyle ilgilidir.

 

4.GRUPLAR VE ÜLKELER HEDEF HALİNE GETİRİLMEMELİ

 

Fransa’da  bu yasaya onaylayan kişiler ve siyasetçiler olduğu gibi bu yasayı eleştiren, onaylamayan kişiler ve siyasetçiler de mevcuttur. Sanki “Fransa” isimli bir özne varmış gibi bir hava yaratılmamalı, haberde sözü edilen siyasetçiler kimse isimleri açıkça yazılmalıdır.

 

Aynı özen Ermenistan’la ilgili ifadelerde de gösterilmelidir. Ermenistan’da bu yasayı onaylayanlar kadar onaylamayanlar da bulunabilir. “”Ermenistan, Fransa’ya anında ‘minnettarız’ teşekkürü yolladı”, “Ermenistan’dan teşekkür” gibi ifadeler yerine, Fransız siyasetçileri tebrik eden Ermenistanlı siyasetçiler kimse, onların isimleri kullanılmalıdır.

 

5.UNUTULMAMASI GEREKEN SORU: “ZARAR NASIL ASGARİYE İNDİRİLEBİLİR?”

 

Evrensel medya etiği ilkesi, haberi yazmadan önce kendimize şu soruları sormamızı gerekli kılar: “Haberin, konu ettiği şahıslar açısından olası sonuçları nelerdir? Zarar nasıl asgariye indirilebilir?” Geri dönüşü olmayan zararlara yol açmamak için bu sorular akıllardan çıkartılmamalıdır.

 

DEMOKRAT HABER