Kripto piyasalarındaki likiditeyi kimlerin kazandığını anlamak için öncelikle likiditenin nasıl hareket ettiğini bilmek gerekiyor. Likidite, piyasada alım-satım yapabilmek için yeterli miktarda alıcı ve satıcının bulunması anlamına gelir. Kripto piyasalarında likiditeyi sağlayan paraların kazananları genellikle şu gruplardır:
1. Piyasa Yapıcılar (Market Makers) 🏦
• Likiditeyi artıran emirler koyarak spread (alış-satış farkı) üzerinden para kazanırlar.
• Büyük borsalar veya likidite sağlayıcılar bu işlevi görür.
2. Balinalar (Whales) 🐋
• Büyük miktarda kripto varlığı olan kişiler veya kurumlar.
• Piyasa manipülasyonu yaparak küçük yatırımcıların likiditesini kendilerine çekebilirler.
3. Kripto Borsaları 💰
• İşlem ücretlerinden gelir elde ederler.
• Likiditeyi artırmak için piyasa yapıcılara avantajlar sunarlar.
4. Algoritmik ve HFT (High-Frequency Trading) Firmaları 📊
• Milisaniyeler içinde al-sat yaparak likiditeden faydalanırlar.
• Küçük fiyat farklılıklarından büyük kâr elde ederler.
5. Likidasyon Avcıları (Liquidation Hunters) ⚡
• Kaldıraçlı işlemlerde likidasyon seviyelerini hedef alarak büyük kazançlar sağlayabilirler.
• Ani fiyat hareketleriyle stop-loss’ları tetikleyip kâr ederler.
6. Merkeziyetsiz Finans (DeFi) Protokolleri ve Likidite Sağlayıcılar 🔄
• DeFi platformlarında likidite sağlayan kişiler (Liquidity Providers – LP’ler) işlem ücretleri ve teşvik ödülleri kazanır.
• Örneğin Uniswap, SushiSwap gibi AMM (Otomatik Piyasa Yapıcı) platformlarında LP’ler kâr edebilir.
Sonuç olarak, likiditenin büyük kısmı küçük yatırımcılardan büyük oyunculara akar. Küçük yatırımcılar genellikle büyük fiyat hareketlerinden zarar görürken, borsalar, piyasa yapıcılar, balinalar ve algoritmik traderlar en büyük kazananlar olur. 🚀
