Kemal Ural
Eski M-19 gerilla hareketi üyesi Gustavo Petro, 100 bin kişinin katıldığı törende yemin ederek resmen Kolombiya’nın yeni cumhurbaşkanı oldu.
Petro, yemin törenindeki konuşmasında silahlı gruplara silah bırakma çağrısı yaptı, uyuşturucu ve yolsuzlukla mücadele mesajı vermişti.
Kolombiya devlet başkanı Gustavo Petro seçimi kazanır kazanmaz Kolombiya’da devrimci gerillalara yönelik bir barış sağlayacağına dair sözler vermişti.
Kendisi eski M19 gerillası olan devlet başkanı G. Petro hem Kolombiya tarihinin ilk Sosyalist devlet başkanı hem de söylem olarak bu durumu bilindik diğer yöntemler ile çözme derdinde olmayan biri.
Petro Latin Amerika’nın İsrail’i olarak görülen Kolombiya’da anti emperyalist söylemler, yerlilerin hakları, çeteleşmeye karşı kampanya ve barışın sağlanması vaatleri ile 2022 Kolombiya seçimlerinde rakibi sağcı Rodolfo Hernandez’e karşı az bir farkla seçimi kazandı.
Kendisinin gelişi başta diğer sol görünümlü ama içerik olarak liberal olan bir çok sol başkan deneyimin aksine Venezüella’ya uygulanan yaptırımları kaldırması Kolombiya’da sınırsız yetkideki ABD işletmelerini sınırlaması, ekonomiyi kamucu alana çekmesi ile dikkatleri üzerine çekti.
ABD başkanı Biden ile bir çok konuda sert tartışmalara girdi. Bu uzun yıllardır çok ciddi bir baskı altında yaşayan Kolombiya yoksulları ve Kolombiya devrimcilerini kendi yanında toplanmasına sebep oldu.
Başka G. Petro 2 ekim tarihinde ülkede silahlı mücadele veren FARC-EP ve ELN ile görüşmelere başladı. ELN( Ulusal Kurtuluş Ordusu) bu çağrıya olumlu cevap vererek 4 Ekim’de Venezüella’nın başkenti Caracas’ta bir mutabakat metni imzaladılar.
Metnin içeriği Kolombiya devletinin 2016 yılında gerillaya söz verdiği ama uygulamadığı tüm sözlerin tutulması, Kolombiya’da siyasi yasakların kalkması, sistemde kalıcı çözümlerin üretilmesi idi.
Görüşmelere Küba ve Norveç’ten de gözlemciler katıldı. Bu filli görüşmeler 6 Kasım tarihi ile beraber filli olarak olumlu seyir izlemeye başladı. Daha önce FARC( Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetleri) ile başarısız bir barış görüşmesi yaşayan Kolombiya’da 2016 da ki başarısızlığın sebeplerini inceleyelim.
2016’DAKİ BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
2016 yılında Kolombiya’da ki sağcı devlet başkanı Juan Miguel Santos ile Küba’nın başkenti Havana’da Küba ve Venezüella arabuluculuğunda görüşmelere başlamış.
Bu süreçte Kolombiya devlet başkanı 2 Ekim tarihinde bunu bir anayasa referandumuna bağlamak için halk oylamasına götürmüştü.
Halk oylaması facia ile sonuçlanmış halkın çoğunluğu barışa hayır demişti.
FARC Miguel Santos’a inanıp legal alanda siyaset yapmak için silahlarını BM temsilcilerine bırakarak silahlı mücadeleyi durdurma kararı almış olmasına rağmen 3000 kişiye yakın bir FARC militanı bunu kabul etmemiş ve silahlı mücadeleyi bırakmayı ret etmişti.
2019 da silah bırakan bir çok FARC unsuru Kolombiya’nın sözlerini tutmadığını söyleyerek tekrardan silahlı mücadeleye döndü. Bu tarihten sonra FARC ile Kolombiya arasında çatışmalar yeniden başladı.
ELN 2016 da ateşkes görüşmelerine sadece başlarda katılmış ve sonrasında bu görüşmelerden çekilmişti. O dönemi bir diğer mücadele insanlarından biride Gustavo Petro idi.
2012 yılında Bogota Belediye başkanı seçilen Petro 2014 te sağcı rejim tarafından görevinden zorla alındı. Büyük eylemler sonucu görevi tekrar alan Petro 2015 te Kolombiya’da ilk siyasi yasağını yemek zorunda kalmıştı. 17 yaşında M19 gerilla örgütüne katılan G.Petro kısa süren gerillacılığından sonra iktisat alanında çalışmış biri. 2016 müzakere heyetinin içinde olan Petro bu dönem gerilla ile barış meselesinin Kolombiya’da ki en önemli aktörü. Bu gün devlet başkanlığı ile özellikle yerlilerin hakları ve Venezüella ile ilişkilerin yeniden kurulması üzerinden Latin Amerika’da yükselen solun en önemli isimlerinin başında geliyor.
Kolombiya’nın çözüm süreci başarılı olur ya da olmaz bu farklı tartışma konusu olabilir lakin bu sefer bu görüşmelerin aynı dili konuşan insanlar arasında ve samimi yürüdüğü daha kesin.
GUSTAVO PETRO KİMDİR?
Kolombiya'nın kuzeyindeki Cordoba yönetim bölgesine bağlı Cienaga de Oro kasabasında 19 Nisan 1960'da doğan Petro, Javeriana Üniversitesi'nde ekonomi, Louvain Katolik Üniversitesi'nde çevre ve nüfus gelişimi, Salamanca Üniversitesi'nde ise işletme yönetiminde uzmanlık eğitimi aldı.
Eski solcu militan Petro, henüz 17 yaşındayken, 1970'lerde kurulan "şehir gerillası hareketi" olarak bilinen 19 Nisan hareketine ya da daha bilinen adıyla M-19'a katıldı.
Hükümetle 1990'da anlaşarak silah bırakan M-19’un eski üyelerinden olan Petro, ilk kez 1991'de Meclis’e girdi ve 2012-2015 arasında Bogota Belediye Başkanlığı yaptı.
Petro, 2006'da senatör olduğu Kolombiya'da, 2010 ve 2018'de girdiği cumhurbaşkanlığı seçimi yarışında başarılı olamadı.
