2012 Nobel Edebiyat ödülünü Çinli yazar Mo Yan kazandı. Bu yılın en güçlü adayları arasında Kanadalı Alice Munro ile Japon Haruki Murakami gösteriliyordu. Yan, Nobel ödülü alan 109. edebiyatçı oldu.
Ödül komitesinin yaptığı açıklamada, yazarın "sanrısal realizm" ile ortaya koyduğu eserleriyle ödüle layık görüldüğü belirtildi.
Diğer dallarda olduğu gibi edebiyat alanında da Yan'a 8 milyon İsveç kronu (1,2 milyon dolar) para ödülü verilecek.
2011 Nobel Edebiyat ödülünü İsveçli şair Tomas Tranströmer almıştı.
Son on yılda verilen ödüllerin sekizinin Avrupalı edebiyatçılara verilmesi, Nobel'in Avrupa merkezli olduğuna dair eleştirileri gündeme getirmişti.
Nobel internet sitesi, "adaylar ve Nobel Edebiyat Komitesi'nin bu adaylar hakkındaki yorumlarının 50 yıl gizli tutulduğunu" belirtiyor.
Nobel ödüllerinin verilmeye başlandığı 1901'den bu yana 12'si kadın olmak üzere 108 edebiyatçı ödül aldı.
Pazartesi günü Nobel Tıp ödülü ergin hücreleri kök hücrelere dönüştüren çalışmalarından ötürü İngiltere'den John Gurdon ile Japonya'dan Shinya Yamanaka'ya verilmişti.
Nobel Fizik ödülü Salı günü, ışık ve maddenin temel birimlerine ilişkin çalışmalarından ötürü Fransız Serge Haroche ile Amerikalı David Wineland'a verildi.
Nobel Kimya ödülü ise dün, insan vücudundaki milyarlarca hücrenin ortamlarını nasıl duyumsadıkları sorusuna ışık tutan çalışmalarıyla Amerikalı araştırmacılar Robert Lefkowitz ile Brian Kobilka'ya verildi.
Nobel Barış ödülü de yarın Norveç Nobel Komitesi tarafından açıklanacak. Ekonomi dalındaki ödül ise İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından Pazartesi günü açıklanacak.
MO YAN KİMDİR?
1955'te dünyaya gelen yazar, "gelmiş geçmiş en meşhur Çinli yazar; sıklıkla sansüre maruz kalmış, eserleri korsan yollarla okurlara ulaşmıştır" ifadeleriyle anılıyor.
1987 yapımı Kızıl Darı Tarlaları (Red Sorghum) adlı filme ilham veren iki romanıyla Avrupa ve ABD'de ünlendi. Franz Kafka ve Joseph Heller'e Çin'in verdiği cevap olarak niteleniyor. Mo Yan'ın Türkçe'ye çevrilmiş eseri bulunmuyor.
