<!--[if gte mso 9]><xml> <o:OfficeDocumentSettings> <o:AllowPNG /> </o:OfficeDocumentSettings> </xml><![endif]--> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Mahmut Hamsici / BBC Erbil</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">“Bağdat’tan buraya, Kürdistan yönetimine göç ettim çünkü bir Hristiyan olarak kendimi burada çok daha güvende hissediyorum.”</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Iraklı bir Hristiyan olan Joseph Jebral, 2005 yılından bu yana Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil’de yaşıyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Erbil’in en büyük Hristiyan mahallesi Ankawa’daki Süryani Kültür Mirası Müzesi’nde çalışıyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">2011 yılında açılan ve Iraklı Hristiyanların kültürüne dair tarihi ve kültürel eserleri sergileyen bu kurum, Irak çapında Hristiyanlarla ilgili ilk ve tek müze.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Etnik ve dini/mezhepsel temeldeki gerilimlerin arttığı Irak’ta Hristiyanlar çeşitli baskılara maruz kalıyor, El Kaide gibi radikal İslamcı örgütler tarafından sırf dini kimliklerinden ötürü saldırılara hedef olabiliyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Bu durum karşısında yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kalabiliyorlar.</span></p> <p class="MsoNormal"><b>ASURİLER, KELDANİLER, SÜRYANİLER VE ERMENİLER</b></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Tarihsel olarak Hristiyanlar Irak topraklarda bugün yaşayan halklar arasında en eski halklardan.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Ülkedeki Hristiyan toplumu ağırlıklı olarak Asuriler, Keldaniler, Süryaniler ve Ermeniler’den oluşuyor, Ortodoks ve Katolik mezhepleri bulunuyor ve Kürt bölgesi dışında Bağdat, Musul ve Basra gibi kentlerde yaşıyorlar.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Ama Hristiyan toplumunun temsilcileri 2003’teki işgalden bu yana kendilerini bu tarihsel yurtlarında tehdit altında hissettiklerini söylüyorlar.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Iraklı Hristiyanların bir bölümü çözümü Avrupa ülkelerine göç etmekte bulurken, bir bölümüyse Kuzey’e, Kürt bölgesine gitmekte buluyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><b>'2003'TEN SONRA ON BİNLERCE HRİSTİYAN BÖLGEYE GELDİ'</b></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Erbil’de görüştüğümüz Keldani Kültür Toplum Merkezi Başkanı Bassam Abdul-Ahad bu göçün boyutuyla ilgili şunları söylüyor: “2003’teki Irak savaşından bu yana 50,000 ila 60,000 arasında Iraklı Hristiyan Kürdistan bölgesine geldi. Bundan önce Kürt bölgesinde yaklaşık 32,000 Hristiyan yaşardı. Göçlerle birlikte bu rakam 100,000’e çıktı. Sonra bu gelenlerin bir bölümü Avrupa ülkelerine gitti. Günümüzdeyse Kürdistan bölgesinde yaklaşık 70,000 Hristiyan yaşıyor.”</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Kürt bölgesindeki Hristiyanlar başta Erbil olmak üzere Duhok ve Süleymaniye gibi kentlerde yaşıyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Ankawa ise Erbil’deki Hristiyan toplumunun en önemli mahallesi konumunda.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Ankawa sokaklarında kısa süreli bir gezinti dahi burada birkaç kilometre ötedeki mahallerden farklı bir yaşam olduğunu görmeye yetiyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Tarihi kiliseleri, Hristiyan toplum merkezleri, alkol satan dükkanları, barlara ev sahipliği yapan, genç kadınların Batılı tarzda giyindiği hatta minik etek giyebildiği Ankawa sadece Hristiyanlar için değil Kürt bölgesine çalışmaya gelen yabancılar için de önemli bir merkez.</span></p> <p class="MsoNormal"><b>PARLAMENTODA HRİSTİYAN MİLLETVEKİLİ KOTASI</b></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Lübnan’da iş bulamayıp Erbil'e çalışmaya gelen Simon Saliba, bir kilisedeki ayin sonrası konuştuğumuzda şunları söylüyor: “Burada kendimi evimde gibi hissediyorum. Kürtlerin Hristiyanları sevdiğini düşünüyorum” diyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Belli ki Hristiyanların bölgede gündelik yaşamda ciddi bir ayrımcılığa maruz kalmaması ile bölgesel yönetimin bu topluma yaklaşımı arasında da bir uyum var.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Konuştuğumuz Hristiyan toplum önderleri bazı sorunları olmakla birlikte genel anlamda Hristiyanlar’ın Kürdistan bölgesel yönetimi tarafından kabul edilmiş bir halk olduğunu belirtiyorlar.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Bassam Abdul-Ahad, seçimlerdeki kota sistemi nedeniyle Kürdistan Parlamentosunda her dönem en az beş Hristiyan milletvekilinin bulunduğunu belirtiyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Bölgede Hristiyanların kendilerine ait televizyon kanalları, gazeteleri ve dergileri bulunuyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Hristiyan öğrenciler, ilkokullardaki zorunlu din derslerine girmekten muaf tutuluyor.<br /> <br /> <img width="620" height="321" alt="" src="/images/upload/Untitled-2(9).jpg" /><br /> </span></p> <p class="MsoNormal"><b>'DİYANET BAKANLIĞI TÜM DİNİ KESİMLER İÇİN ÇALIŞIYOR'</b></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Bölgesel Yönetimin Vakıflar ve Diyanet İşleri Bakanlığı diyanet alanından sorumlu bakanlık olarak çalışıyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Adı daha önce adı İslami İşler Bakanlığı olan bakanlığın adı daha sonra değiştirilmiş.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Bakanlığın şu anda sadece İslam toplumu için değil Hristiyanlar ve Yezidiler için de faaliyet gösterdiği belirtiliyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Yine Ankawa’da görüştüğümüz, Bakanlık’taki Hristiyan İşleri Dairesi'nin Genel müdürü Khalid Thalia, Kürdistan bölgesinde Hristiyanların durumunun Irak’ın diğer bölgeleriyle farkını şu sözlerle değerlendiriyor: “Hristiyanların bu bölgeye gelmesinin nedeni özgürlük. Bağdat’ta ve ülkenin güneyinde Hristiyanlar olarak özgür değiliz. Ama burada kimse size ‘Dua etme, şunu yap, bunu yapma’ demiyor. Kimse size ‘Müslümanları gibi giyinin’ demiyor. Bakanlıkta Müslümanlarla birlikte çalışıyoruz. Bakanlık camilerin yenilenme projeleri de için de uğraşıyor kiliselerin yenilenme projeleri için de”</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Kürt bölgesinde yaşayan Hristiyanların en büyük korkutansa ülkedeki etnik ve dini /mezhepsel temeldeki gerilimlerin bir gün bu bölgeye de yansıma ihtimali.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Ankawa'daki tüm kiliselerin girişinde ellerinde tüfek olan güvenlik görevlileri bekliyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Ankawa'daki bir Keldani kilisesinin girişindeki o güvenlik görevlilerinden biriyle konuşmak istiyoruz.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">Bağdat'tan Erbil'e göç ettiğini söylüyor ve fazla konuşmak istemiyor.</span></p> <p class="MsoNormal"><span style="mso-bidi-font-weight:bold">"Neden buraya geldiğimi siz de tahmin edersiniz" diyor ve konuşmayı kesmek istediğini belirtirken kaygısını dile getiriyor: “Burada çok mutluyum. Medyanın da bu konuda fazla haber yapmasını istemiyorum. Çünkü yaparlarsa birileri bize problem çıkarmaya başlayabilir. Sonra burası da diğer yerler gibi olmasın!”</span></p>