Kayyum atanmayan HDP’li belediyeler, eski kayyumların bıraktığı borçlardan dolayı çalışamaz hale getirildi. 11 Eylül 2016’da başlayan kayyum atamalarıyla Kürtlerin siyasi, ekonomik ve kültürel kazanımları hedef alınıyor. 2016 yılında başlayan kayyum atamalarıyla 3 büyükşehir, 10 il, 63 ilçe ve 22 belde ile Demokratik Bölgeler Partisi yönetimindeki (DBP) toplam 95 belediyeye kayyum atanmış, yerlerine merkezi hükümetin temsilcileri vali ve kaymakamlar atandı. Bu sürede toplam 15 belediye eşbaşkanına da hapis cezaları verildi. 31 Mart 2019 yılında yapılan seçimlerde tüm baskı politikalarına rağmen Halkların Demokratik Partisi (HDP) 3 büyükşehir, 5 İl, 45 İlçe ve 12 belde belediyesi olmak üzere toplamda 65 belediye kazandı. Aynı zamanda bin 230 Belediye Meclis Üyesi ve 101 İl Genel Meclis Üyesi de HDP’nin listesinden seçildi. 24 BELEDİYEYE KAYYUM ATANDI Ancak seçimlerin hemen ardından eşbaşkanları KHK’li olduğu gerekçesiyle 6 belediyeye ikinci sıradaki partinin adayları atanırken, şuana kadar ise 24 belediyeye kayyum atandı. 13 belediye eşbaşkan ise “gizli tanık” beyanlarıyla tutuklandı. Yine 30 belediye meclis üyesi de görevden uzaklaştırılırken, onlarca belediye meclis üyesi ise tutuklandı. KAYYUM ATANMAYAN BELEDİYELERE HACİZ Kayyumdan alınan belediyelerin 6 milyar TL’yi aşkın borçlarının olduğu açıklanırken, bazı belediyelerde de 40 yıldır ödenmeyen resmi kurum borçları HDP kazanınca alacaklılar sıraya girdi. MA’dan Adnan Bilen’in haberine göre, sıraya giren alacaklılardan kaynaklı birçok HDP’li belediyenin hesaplarına haciz konuldu ve personel maaşları ödenemez duruma getirildi. AMBARGO UYGULANIYOR Bugüne kadar kayyum ya da AKP yönetiminden borçlarını tahsil etmeyen resmi kurumlar ve özel firmalar, peş peşe sıraya girerek belediyeleri ekonomik olarak çalıştıramaz hale getirdi. Belediye eşbaşkanları bu durumu “ekonomik ambargo” olarak yorumluyor. YÜKSEKOVA ÖRNEĞİ Kayyum sonrası devralınan ve 1 ay önce kayyum atanarak belediye eşbaşkanları tutuklanan Hakkari’nin Yüksekova Belediyesi’nin borçları sürecinin özeti niteliğindeydi. Aylık geliri 4 milyon TL olan belediyeye toplam borcu 680 milyon TL borç bırakıldı. Kayyum döneminde alınan 608 milyon TL kredi yapılandırılarak belediyeyi adeta işlemez hale getirilmişti. İller Bankası’ndan gelen tüm paraya el konulurken belediye yönetimi üç ay boyunca çalışanlara maaş bile ödeyememişti. HDP’li belediyelerin yaşadığı ekonomik sıkıntılardan bazıları şöyle: KARS BELEDİYESİ Kars Belediyesi’ne önceki dönem iş yapan firma ve kişilerin açtığı dava nedeniyle, belediye çalışanlarının bu ayki maaşlarına haciz konuldu. Halkların Demokrasi Partisi’nin (HDP) 31 Mart yerel seçimlerinde MHP’den 338 milyon 380 bin TL borçla devraldığı Kars Belediyesi’nin tüm taşınmaz, hesaplar ve araçlarına haciz konulmuştu. Borcun tamamını tahsil edilememesi üzerine bu kez belediyenin banka hesabında bulunan işçilerin bu ayki maaşlarına haciz konuldu. Kars Belediyesi Eşbaşkanı Ayhan Bilgen, İller Bankası’nın “Maaş hesaplarına haciz konulamayacağı” yönünde hükmü net olmasına rağmen neredeyse her ay maaş ödemelerini imkansızlaştıracak icra kararları çıktığını söyledi. PATNOS BELEDİYESİ Daha önce borçlarından dolayı belediye eşbaşkanının aracına bile el konulan Patnos’ta AKP’li yönetim döneminden kalan borçlar nedeniyle hesaplarına haciz konuldu. 2019 yani seçimlerden 4 ay önce 1 milyon 300 bin TL kredi çeken AKP’li yönetim bunun ödemesini de HDP’li belediyeye bıraktı. Şuan çalışanların maaşlarını ödemeyen belediye, öz kaynaklardan gelen küçük miktardaki parayı da ihtiyacı olan personele harçlık olarak veriyor. Belediye Eşbaşkanı Müşerref Geçer, “Şuan ki borçlarımızın tamamı AKP döneminden kalan borçlar. Şuan çalışanlara para ödeyemiyoruz. Personelle toplantı yaptık bizden kaynaklı olmadığını söyledik. Belediyeyi 136 milyon borçla devraldık. Ama buna rağmen yol, altyapı ve sosyal anlamda önemli çalışmalar yaptık. Bu borçlara rağmen halka hizmet etmeye devam ediyoruz. Şuan belediyemizin hesaplarına bloke koyulmuş. Belediyenin araçlarına kendi cebimizden yakıt parası veriyoruz” dedi. DİYADİN BELEDİYESİ Ağrı’nın Diyadin Belediyesi ekonomik kıskaç altında olan belediyelerden. Kısa bir süre önce hesaplarındaki bloke ve belediyeye ait arsaların icradan satışlarını durduran belediye, iller bankası kesintileri ve borçları nedeniyle büyük sıkıntılar yaşıyor. Eşbaşkan Betül Yaşar, “Biz yönetime geldiğimiz gün İcra Müdürlüğü belediyeye ait gayrimenkulleri hacze karşılık satışa çıkardı. Biz bunu durdurarak taksitle borçları ödemek için anlaştık. Düşünün ki SGK borcu 10 yıldır takip bile edilmezken biz yönetime gelir gelmez borçlarını istediler. Her ay gelen paranın 300 bin TL’si önceki dönemin borçlarına karşılık kesiliyor. Şuan 10 milyon TL borcumuz var. Kayyum döneminde çıt çıkarmayan resmi kurumlar biz yönetime geldiğimizde hemen icraları devreye aldılar. Yaptığımız tüm çalışmalara engel olunması yetmiyor bir de ekonomik bir baskı söz konusu” diye konuştu. BULANIK BELEDİYESİ Muş’un Bulanık Belediyesi ise yine diğer belediyeler gibi kayyum dönemindeki borçlar nedeniyle büyük sıkıntı yaşıyor. Eşbaşkan Eylem Saruca, “Kayyum 35- 40 yıldır ödenmeyen SGK borcunu seçimden hemen önce yapılandırmaya koydurmuş ve bizim dönemde ödenmesi için bankaya talimat vermiş. Biz büyük bir güçlükle SGK’nin haczini kaldırdık. Şuan bu borçlarımıza karşılık 460 bin TL aylık bir kesinti oluyor. SGK’nir sadece üç aylık alacağı için bizden 900 bin TL kesildi. Geçtiğimiz ay ödedik ama bu ay ödeyemeyeceğiz. Belediyenin 174 milyon borcu var. Şuan piyasaya olan borçlarımızı bile ödeyemiyoruz. Böyle giderse artık resmi kurumların borçlarını bile ödemeyecek duruma geleceğiz. Kayyum giderayak bizim kazanacağımızı bildiği için tüm borçları böyle yaptı. Kayyum döneminde kesinti yapılmayan tüm borçlar nedense bizim dönemde devreye alındı. Bir ay kaldırdığımız haciz sonraki ay yine karşımıza çıkıyor” ifadelerini kullandı. VARTO BELEDİYESİ Varto Belediyesi de kayyum döneminde yapılandırılan ve HDP’li yönetimin ödenmesi için talimat verilen borçlarla başı dertte. Varto Belediye Eşbaşkanı Ülkü Baytaş, yaşadıkları sıkıntıları şöyle anlatı: “Resmi olarak 7 milyon TL üzerinde borcumuz var. Tüm borçları topladığımızda neredeyse 10 milyon TL’nin üzerine çıkıyor. Belediyenin tüm borçları aylık gelen miktardan kesiliyor. Zaten iki aydır belediyeye gelen ödenek yarı yarıya azaldı. Aslında Türkiye’de yaşanan ekonomik kriz direk belediyeye yansıyor. Borçlardan dolayı şuan planlama yapamaz durumdayız. Hatta çalışanların maaşını ödemekte bile sıkıntı yaşıyoruz. Bu ay ödeme yapamaz duruma geldik. Mesela şuana kadar yapılandırılmamış SGK borcu kayyum döneminde yapılandırılarak ödemesi bizim döneme denk getirilmiş. Yine resmi kurumlara olan borçlar da aynı şekilde yapılandırılmış. Bu durumdan dolayı önümüzdeki ay personel maaşını ödeyecek durumumuz yok. Kayyum atanmamış belediyelere de kayyum mantığıyla baskı ve ambargo uygulanıyor. Şuan belediyelerimize hem ekonomik hem siyasi ambargo uygulanıyor” GÜROYMAK BELEDİYESİ Bitlis’in Güroymak Belediyesi de yine daha önce yapılandırılan borçların ödemelerini yapıyor. Çalışanlara düzenli maaş verildiğini belirten Belediye Eşbaşkanı Hikmet Taşdelen, belediyenin 38 milyon TL borcunun olduğunu söyledi. Taşdelen, “Şuan İller Bankası’ndan gelen paranın 120 bin TL’si her ay elektrik borcuna, bir bölüm SGK borcuna karşılık kesiliyor” dedi. Bu ambargo neredeyse HDP’li tüm belediyelere uygulanırken birçok belediyenin hesapları ise “Haciz konulamaz” kararına rağmen bloke edilme durumuyla karşı karşıya. Kaynak: Mezopotamya Ajansı