120 bin mahkûm ve yakınını ilgilendiren diğer adı ‘eş ziyareti’nin TBMM’de kanunlaşması için Anayasa, İnsan Hakları Komisyonunda görüşülmesi isteniyor. Ya da Adalet Bakanlığı bir genelgeyle bu işlemi başlatabilir. CHP ve MHP'nin de bu yeniliğe destek vermesi bekleniyor.

 

Vatan gazetesinin haberine göre Ak Parti Malatya milletvekili adayı gazeteci Dursun Boran, dünyada örnekleri olan mahkumlara seks izninin, sosyal barış ve cezaevlerinde huzur için; temel bir insan hakkı olduğunu söylüyor.

 

'12 Haziran 2011 milletvekili seçimlerinde milletvekili olsaydım, buna dair kanun/ genelge çıkmasını sağlayacaktım' diye konuşan Boran böyle bir yeniliğin mahalli seçimlerden önce yapılması halinde 2013'de yapılacak seçimlerde Ak Parti oylarında en az yüzde 6 yükselme olacağını iddia ediyor ve ekliyor:

"Yüzbinlerce mahkûm yakınları bunu dolaylı af olarak görüp, Ak Parti’ye oy vererek teşekkür edecek".

 

Mahkûmların seks hayatı bu şekilde gündem konusu olurken, meclis insan hakları komisyonu, cezaevindekilerin cinsel ilişkiye girmesinin insan hakkı olup olmadığını tartışıyor. Seks izninin cezaevindeki “tecavüzleri engelleyeceği” vurgulanıyor. Anlamadığım şu ki ne kadar sakat bir mantıkla yola çıkılıyor. Tecavüz gibi birçok suçtan içeri girmiş olan kişinin mahkûmiyet sebeplerinin sadece cinsel kaynaklı olmadığı birilerinde bir şeylerin eksik olduğu kesin de. Sadece sekse bağlamak yanlıştır kanımca. Dünyanın tartıştığı mahkûmların eşleriyle cezaevlerinde seks yapma konusu dünyadaki algısıyla gündemleşse idi sözüm yoktu ama gel gelelim, bu düşüncenin Saikleri kadın bedeni üzerinde rant elde etme peşinde.

 

İnsan hakkından bahseden bu insan da bilmiyor ve görmüyor mu ki bu yılki başarı karnesinde de geçmiş seneleri aratmayacak başarılara (!) sahip tarihte şimdiden yer edinen; Roboski Katliamı’ndan tutun faili meçhullere, Cezaevlerinde yapılan kötü muamele ve inkarcılığa, miting alanlarında BDP’ li milletvekillerine uygulanan şiddete ve sosyal teröre, medya aracılığıyla sürekli üretilen şovenizm kokan ırkçı söylemlere… Ve belirtmeye sayfalar yetmeyecek birçok insan hakkı ihlaline neden vurgu yapılmıyor... Seks hak ise bunlar ne?

 

Ve de her zaman olduğu gibi yine seçim yaklaştıkça bir pazarlık, bir “araç “ haline getirilmesi ne acı…

 

Ne acı ki böyle “bilinçli” bir şekilde gündemleştirilen bir konunun “bilinçsizce”, amacından kadın bedeni üzerinden ön plana çıkarılması kasıtlı bir gündemin parçasıdır ve sadece oyalama amaçlıdır.

 

“Hak”mı?

 

Eş ziyareti uygulaması uzun bir dönem öncesine dayanıyor. Bilinen ilk uygulamalardan biri 1918 yılında ABD’nin Mississippi Eyaleti’nde yürürlüğe konulmuş. Ancak bu dönemdeki uygulamanın gayesi, dönem iktidarlarının oyunu yükseltilmesi mahkûmun rehabilite ya da teşvik edilmesi değildi. Bu dönemde mahkûmlar kol gücü olarak da kullanıldıklarından, verimlerinin arttırılması için bu yöntem uygulanmaya başlanmış.

 

Daha sonraki dönemlerde eş ziyaretleri mahkûmların rehabilitasyonunu sağlamak, onların topluma yabancılaşmasını engellemek ve hapishane kurallarına uymalarını teşvik etmek hedefiyle uygulanmış. Bu tür izinler dünyanın birçok yerinde, mahkûmlara ödül olarak verilen ayrıcalıklar olarak algılanıyor ancak İsveç, Danimarka ve İspanya gibi bazı Avrupa devlet leri tüm bu olumlu etkilerinin ötesinde eş ziyaretlerini mahkûmun doğal bir hak kabul ediyor… Uygulama, ABD’den Kenya’ya, Mısır’dan İsveç’e kadar pek çok ülkede uzun süredir şu şekillerde yürürlükte;

 

ABD: California, Connecticut, Mississippi, New Mexico, New York ve Washington eyaletlerindeki orta ve daha düşük güvenlik seviyesindeki hapishanelerinde eş ziyareti uygulaması yapılıyor. Bu haktan yararlanabilecek mahkûmların, son altı ay içinde hapishanede hiçbir şiddet ya da suç olayına karışmaması gerekiyor. Ayrıca iyi hal gibi bazı kıstaslara da önem veriliyor. Mahkûm kadar ziyaretçinin de uyması gereken kurallar var. Öncelikle ziyaretçinin mahkûmun resmi eşi olması gerekiyor. Bunun dışında ziyaret sırasında tahrik edici ya da dekolte kıyafetler giyemiyor. Ayrıca ziyaret öncesi ve sonrasında mahkûm ve ziyaretçi sıkı şekilde aranıyor. Bu arada HIV taşıyıcısı kişiler bu haktan yararlanamıyor. Eşcinseller için uygulama da şu anda tartışılan bir konu. Bu 6 eyalette, yalnızca eyalet hapishanelerinde eş ziyareti söz konusuyken federal hapishanelerin hiç birinde bu uygulamaya yer verilmiyor.

 

İngiltere ve İskoçya: Bu iki ülkede eş ziyareti uygulaması yok ancak uzun süreli aile ziyaretleri uygulanıyor.

 

İsveç: Bir hak olarak uygulanan eş ziyareti uzun yıllardan beri var. Ziyaret süresi 9 saat.

 

Danimarka: Uzun yıllar eş ziyareti uygulamasının olduğu bu ülkede son inşa edilen Jutland Eyalet Hapishanesi’nde, bu amaçla özel apartman daireleri hazırlandı. 8 yıldan fazla süreli hapse mahkûm olmuş tutuklular 47 saatlik ziyaret haklarını buralarda kullanabiliyor.

 

İspanya: Eş ziyaretlerinin hak olarak görüldüğü İspanya’da mahkûmlar, her ay düzenli olarak eşleri tarafından ziyaret edilebiliyor. Ayrıca mahkûmlar aile fertleri ve arkadaşlarını da hapishaneye çağırabiliyor.

 

Fransa: Genellikle eş ziyaretleri, hapishane dışındaki apartman dairelerinde yapılıyor.

 

Rusya: 2001"deki yasal düzenlemeden beri, iyi hal gösteren mahkûmlara yakınlarını görebilmeleri için 18 gün izin veriliyor.

 

Kanada: Uzun süredir eş ziyaretine izin veriliyor.

 

Küba: Uzun yılardır devam eden uygulamaya göre mahkûmların yılda 4 kez eş ziyareti hakkı var.

 

İsrail: İsrail’de eş ziyareti uygulaması uzun yıllardır gündemde. Ancak özellikle 2006 yılında, eski İsrail Cumhurbaşkanı Isak Rabin’e suikast düzenlemekten hüküm giyen Yigal Amir"in bu haktan yararlanması, ülkede kimlerin eş ziyareti izninden yararlanabileceği tartışmalarını alevlendirdi.

 

Brezilya: Eş ziyaretleri genellikle haftada bir gün yapılıyor. Ziyaret için resmi nikâh şart değil.

 

Meksika: 2003"deki yasal düzenlemeler sonrasında, hapishanedeki özel hücrelerde eş ziyaretleri gerçekleştiriliyor.

 

Filipinler: Hapishane içinde yer alan apartman daireleri ya da müstakil ev biçimli alanlarda mahkûmlar aileleri ile birlikte yaşayabiliyor. Televizyon seyretmeye de izin veriliyor.

 

Kenya: Kenya’daki uygulamaların gerekçesi, bu ülkede sık görülen AIDS’in önüne geçilmesi. Yetkililer bunda başarılı olduklarını belirtiyor.

 

Mısır ve Suudi Arabistan: Eş ziyaretinin uygulandığı Müslüman ülkelerden en bilinen iki ülke Mısır ve Suudi Arabistan.

 

Türkiye ne(asıl) olarak kabul edilebilir bunu siz cevaplayın…

 

Tarih tekerrür eder…

 

1996’da RP’li Ahmet Fevzi İnceöz, 2005’te de AKP’li Atilla Başoğlu evli mahkûmlara “iyi halli” olmaları halinde ayda bir kez eşleriyle cezaevinde özel odada buluşma hakkı tanınması için TBMM’ye yasa teklifi sunmuştu. Ancak iki teklif de kadük kaldı ve yasalaşamadı. Ve Tarih: 2012’yi gösterirken yine aynı konu gündemde ama nasıl?

 

Komik olan şu ki Türkiye gibi cezaevi nüfusu 100 binleri geçmiş bir ülkede mahkûmlara cinsel ilişki hakkının tanınmasının fiziki koşullar nedeniyle bile mümkün olamayacağı ortada... İşte laf olsun gündem olsun.

 

Bu hak beraberinde daha pek çok hakkın doğmasına sebep olur diye düşünüyorum. Cenazesi, düğünü olanlar ne yapacak? Ya bayram için izin isteyen olursa?

 

O kadar ciddi ve önemli ihtiyaçlar varken. İnsanların tek ihtiyacı seks değil ki!

 

Kaynak :