Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesi Kovankaya köyünde Hürmüz ve Şimuni Diril çifti, 11 Ocak 2020 tarihinde kaçırılmıştı. Bundan 40 gün sonra 65 yaşındaki Şimuni Diril’in işkence edilmiş cansız bedenine ulaşıldı. 71 yaşındaki Hürmüz Diril’den ise hâlâ haber yok.

Diril çiftinin kaçırılmasıyla ilgili soruşturma devam ederken, Diril çiftinin oğulları Remzi Diril, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) başvuru yaptı. Remzi Diril, annesi Şimuni Diril’in naaşının çıplak bir şekilde ve vücudunda sayısız kırıklarla bulunduğunu, cinayetin aydınlatılması için gerçek bir çaba gösterilmediğini, babası Hürmüz Diril’in ise akıbetinden hiçbir şekilde haber alınamadığını, bulunması için ciddi bir çaba gösterilmediğini, bu belirsizlik halinin bir işkenceye dönüştüğünü belirtti. Remzi Diril, ayrıca, devlet kurumlarındaki kayıtsızlık hali için, anne ve babasının dini inançlarından ve onlara atfedilen siyasi görüşlerden kaynaklı ayrımcı saiklere işaret etti. Diril, konunun TİHEK tarafından araştırılmasını istedi.

TİHEK’in aileye verdiği yanıtı, insan hakları örgütleri ortak bir açıklama ile duyurdu.

TİHEK: AYRIMCILIĞIN ORTADAN KALDIRILMASINI TARAFLARDAN TALEP ETMEMİŞSİNİZ

Buna göre, TİHEK, Diril ailesinin başvurularında “ayrımcılık yasağını ihlal eden uygulamaların ortadan kaldırılması için başvuru yapmadığını, ancak bu başvuruları yaptıktan sonra ve reddedilir ya da 30 gün içinde yanıt verilmezse kuruma başvurabileceğini” bildirdi. TİHEK, ayrıca aileye, dilekçelerinde “ayrımcılık” ibaresini kullanmasını önerdi.

TİHEK’in yanıtı şöyle:

“Başvuru dilekçelerinizin incelenmesi sonucunda, Kanuna aykırı olduğunu iddia ettiğiniz uygulamanın düzeltilmesini ilgili taraf veya taraflardan talep etmediğiniz veya talep ettiğinize ilişkin belgeleri başvurunuza eklemediğiniz anlaşılmıştır.

Başvuru dilekçelerinizde iddia ettiğiniz ayrımcılık yasağını ihlal eden uygulamanın düzeltilmesini ilgili taraflardan talep etmeniz gerektiği talebinizin reddedilmesi veya talebinize 30 gün içerisinde cevap verilmemesi durumunda Kurumumuza başvuru yapabileceğiniz ve başvuruda bulunurken ayrımcılık yasağını ihlal eden uygulamanın düzeltilmesi amacıyla ilgili taraflara başvurduğunuza ilişkin belgeleri başvurunuza eklemeniz gerektiği değerlendirilmektedir. Ayrıca ilgili taraflara başvururken ‘ayrımcı uygulama ibaresine’ dilekçenizde yer vermeniz önerilmektedir. Belirtilen eksiklikleri gidererek kurumumuza başvuruda bulunmanız mümkündür."

TİHEK ÜYELERİNE İSTİFA ÇAĞRISI

Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hak İnisiyatifi Derneği, İnsan Hakları Derneği ve İnsan Hakları Gündemi Derneği, ortak bir açıklama yaparak, TİHEK üyelerini istifaya çağırdı.

Yaşlı çiftin kaçırılmalarının üzerinden bir yıldan fazla zaman geçmişken ve ortada toplanacak başkaca delil kalmadığı halde Beytüşşebap Cumhuriyet Savcılığı’nın soruşturmayı hâlâ tamamlamamasını eleştiren insan hakları örgütleri, TİHEK’in ise ağır insan hakları ihlalinin etkili soruşturulmasına katkı sağlamak ve soruşturma sürecindeki aksamaların inanç ya da siyasi düşünce ayrımcılık kaynaklı olup olmadığını araştırma yapması gerekirken, bunu yapmadığını vurguladı.

‘MAĞDURLARDA İKİNCİL TRAVMA YARATTI’

Açıklamada, şöyle denildi:

“Böylesine ağır bir insan hakları ihlali karşısında, TİHEK’in gösterdiği son derece formel tepki, aynı zamanda bu kurumun insan haklarını korumakta yetersiz ve isteksiz olduğunu, şekilsel olarak var olduğunu kanıtlamaktadır. TİHEK’in yanıtı yalnızca hukuken değil, ahlaken de sorunludur. TİHEK’in olaya ilişkin yaklaşımı mağdurlarda ikincil travma etkisi yarattığı kanaatindeyiz. Kurulduğu tarihten bu yana insan hakların korunmasına yönelik hiçbir etki yaratmayan TİHEK, bu haliyle varlığına gerek olmadığını kendi kararlarıyla ortaya koymaktadır.”

İnsan hakları örgütleri, Diril çiftinin durumlarıyla ilgili etkili bir soruşturma ve kovuşturma yapılması çağrısını yineleyerek, TİHEK üyelerini istifaya davet etti.