Hrant Kasparyan / Demokrat Haber

Anadolu Kültür ve Araştırma Derneği (AKA-DER), İnsan Hakları Derneği (İHD) Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon, Nor Zartonk, Turabdin Süryanileri Platformu, Yüzleşme Platformu, Zan Sosyal Siyasal İktisadi Araştırmalar Vakfı’nin temsilcilerinden oluşan 100. Yıl İnkâra Son Girişimi, İHD İstanbul Şubesi’nde bir basın toplantısı düzenleyerek 1915 Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yıldönümü vesilesiyle yapılacak olan etkinliklerin programını açıkladı.

Ermeni Soykırımı’nın yüzüncü yıldönümünde 24 Nisan’da İstanbul ve Diyarbakır’da yapılacak olan anma etkinliklerinin programını açıklayan 100. Yıl İnkâra Son Girişimi, Türkiye’ye 1915 Soykırımı’nı tanıma ve zararlarının telafi ve tazmin edilmesi çağrısında bulundu.

Londra merkezli Gomidas Enstitüsü ile Avrupa Ermeni Konseyi ve Paris’ten Collectif Van’ın da desteklediği girişim tarafından yapılan toplantıda ortak basın metnini insan hakları savunucusu avukat Eren Keskin okudu. Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“TANI, AF DİLE, TAZMİN VE TELAFİ ET”

“100 yıl önce yaşadığımız bu coğrafyada, ne yapılsa telafi edilemeyecek, geri dönüşsüz, bağışlanması mümkün olmayan büyük bir suç işlendi. 1915 Ermeni Soykırımı sürecinde, başta Süryaniler ve Rumlar olmak üzere Küçük Asya’nın diğer Hıristiyan halkları da sistemli bir imha politikasının hedefi oldular; toplumsal örgütlenmeleri, ekonomileri, sanat ve zanaatları, tarih ve kültür miraslarıyla birlikte yok edildiler.

100. Yıl İnkâra Son Girişimi’nin “soykırımı anma” anlayışının temelinde utanç ve sorumluluk yatıyor. Biz diyoruz ki, soykırım suçunun işlendiği bu topraklar üzerinde yapılacak herhangi bir anma, ancak imha edilen halkların yokluğunda -ve bu yokluk sayesinde- çoğalma, gelişme ve zenginleşme olanağını elde eden halkların neslinden gelenlerin duyduğu utancı dile getirmesi ve soykırım inkârının sorumluluğunu kabul etmesi ile bir anlam taşır.

24 Nisan 2015’te düzenleyeceğimiz anma etkinliklerinin içeriğini bu anlayış oluşturuyor.

Anmamızın ahlaki içeriği buyken, somut talebi de, “Soykırımı tanı, af dile, tazmin ve telafi et” olacak.

Girişimimizin etkinliği 24 Nisan 2015’te Saat 11:00’de Sultanahmet Meydanı’ndaki Türk ve İslam Eserleri Müzesi önünde başlayacak. Burada buluşacak ve kurbanların anısına saygı duruşunda bulunacağız. Bu bina 1915’te cezaevi olarak kullanılıyordu ve İstanbul Ermeni toplumunun başta düşünce önderleri olmak üzere çeşitli kesimlerden bireyleri evlerinden toplanıp buraya getirildiler ve buradan Haydarpaşa tren istasyonuna doğru yola çıkarıldılar.

Saygı duruşunun ardından bir “Soykırım yürüyüşü” düzenleyeceğiz. Sultanahmet’ten Eminönü’ne kadar sessizce yürüyecek ve oradan deniz yoluyla Haydarpaşa’ya geçeceğiz.

24 Nisan 1915 tutukluları Haydarpaşa’dan ülkenin içlerine, gerçekte ölüme gönderildiler. Burada Soykırım Yürüyüşümüz bir anma ile son bulacak.

Haydarpaşa’dan sonra, 24 Nisan 2011 günü zorunlu askerlik yaptığı Batman’da ırkçı nefret cinayetine kurban giden Sevag Balıkçı’yı anmak ve Balıkçı ailesinin adalet arayışında yanlarında olduğumuzu dile getirmek üzere Şişli Ermeni Mezarlığı’na geçeceğiz.

100. Yıl İnkâra Son Girişimi’nin etkinliklerinin öncesinde ve sonrasında da girişim bileşenleri, iki ayrı etkinlikte yer alacaklar. İHD Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon’un konuğu olarak İstanbul’a gelecek olan Avrupa Ermeni Konseyi (Armenian Council of Europe) temsilcileri, 24 Nisan günü saat 10.00’da Beyazıt Meydanı’nda bir anma düzenleyecek. 15 Haziran 1915’te idam edilen 20 Hınçak Partisi lider ve üyelerinin anılacağı bu etkinliğe İHD Irkçılık ve Ayrımcılığa Karşı Komisyon üyeleri ve Ermeni Soykırımı sürecinin simgelerinden biri olan bu toplu idamların anısına saygı duruşunda bulunmak isteyen insan hakları savunucuları ve soykırım inkârcılığı karşıtları katılacak.

Saat 18:30’da Nor Zartonk’un çağrısıyla Galatasaray Lisesi’nin önünden Taksim’e yürüyüş gerçekleştirilecek. Hemen ardından 19:15’te Taksim İstiklal Caddesi girişinde Ermeni Soykırımı’nı Anma Platformu öncülüğünde yapılacak olan Ermeni Soykırımı’nın 100. yılı anma etkinliği gerçekleştirilecek.

DİYARBAKIR’DAKİ SURP SARKİS KİLİSESİ’NDE ANMA YAPILACAK

Eşzamanlı olarak Diyarbakır’da, Gomidas Enstitüsü, girişimimizin diğer bileşenleri olan İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi, Diyarbakır Barosu ve Zan Vakfı’nın katılımıyla bir dizi etkinlik düzenliyor. Programa göre, 24 Nisan günü 12:00’de Surp Sarkis Ermeni Kilisesi kalıntılarında 1915 kurbanlarının çocukları ve torunları ile birlikte Ermeni ve Süryani kurbanları anılacak. Öğleden sonra, İHD, Diyarbakır Barosu, Zan Vakfı, Büyükşehir Belediyesi ve Sur Belediyesi’nin desteğinde, Kürt, Ermeni ve Süryani konuşmacıların söz alacakları, açık havada geniş katılımlı bir anma düzenlenecek. Akşam saatlerinde ise anmayı düzenleyen kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla bir basın toplantısı yapılacak.

Soykırımın tanınması ve inkârla mücadele, ne 24 Nisan 2015’te, ne de 31 Aralık 2015’te sona erecek. Türkiye Cumhuriyeti devleti ve Türkiye toplumunun resmi ideolojiyle beslenmiş çoğunluğu suçu kabullenmedikçe, geri gelmez, yerine yenisi konulmaz kayıpların telafisi için adımlar atmadıkça bizler, Küçük Asya’nın soykırım kurbanları ve onların, kimi dünyanın dört bir yanına dağılmış, kimi inkâr sonucu soykırım koşullarında yaşamaya devam eden nesilleri için adalet arayışımıza devam edeceğiz.”