İHD Genel Merkezi, 8 Mayıs'tan itibaren PKK'nin çekilme sürecinin izlenmesi ile ilgili olarak İHD tarafından oluşturulan İzleme Komisyonu ve "Kürt sorununun demokratik çözümü sürecinde halkların haklarının tanınmasında insan hakları hareketinin rolü" çalıştayının sonuç bildirgesine ilişkin İHD Genel Merkezi binasında basın toplantısı düzenledi.
Toplantıya İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, İHD Genel Başkan Yardımcısı Sevim Salihoğlu, İHD Genel Sekreteri İsmail Poyraz ve İHD İnsan Hakları Akademisi Başkanı Hüsnü Öndül katıldı.
Toplantıda konuşan İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, gerçekleştirilen çalıştayı hatırlatarak, “Çalıştayda, halkların haklarının tanınmasında Anayasal, yasal ve idari çözümler, adalet arayışı ve hakikat, çatışma çözümleri ve STK’lerin rolü, barış kültürünü inşa etmenin araçları ve toplumsal barış konularında sunumlar yapıldı, tartışmalar yürütüldü ve çeşitli sonuçlara ulaşıldı. Çalıştayın bu 4 başlıktaki sonuçları önemli tespit ve öneriler içermekte olup aynı zamanda İHD’nin barış sürecindeki tutum ve davranışlarının belgesi niteliğini taşımaktadır” dedi.
YENİ VE DEMOKRATİK BİR ANAYASA
Türkdoğan, çalıştayın birinci grubunda Kürt sorununun çözümü ile birlikte Türkiye’de yaşayan halkların ve inançların haklarının ancak yeni ve demokratik bir anayasa ile çözülebileceği, bu anayasa yapılıncaya kadar adeta yol temizliği anlamına gelen yasal değişikliklerin yapılması gerektiği, devam eden çözüm sürecinde halka güven verilmesi amacı ile de alınması gereken idari tedbirlerin ortaya konulduğunu söyledi.
HAKİKAT KOMİSYONLARI, TOPLUMSAL BELLEK ÇALIŞMALARI
Türkdoğan, çalıştayın ikinci grup toplantısında 30 yıldır devam eden savaşın sonuçları üzerinde adalet arayışı ve hakikate ulaşmak için STK’lerin verilerini toparlayarak hazırlık yapması gerektiği, hakikat komisyonları kurulmasının zorunlu olduğu, toplumsal hafıza ve bellek çalışmalarının yapılması gerektiği, ceza yargılamaları yolu ile adalete erişimin sağlanması gerektiği ve bir bütün olarak yüzleşme sürecine girilmesi ve devletin özür dilemesi gerektiğinin belirtildiğini aktardı.
PKK'LİLERİN GERİ ÇEKİLME SÜRECİNİN İZLENMESİ
Türkdoğan, çalıştayın üçüncü grup çalışmasında çatışma çözümleri ve sivil toplum örgütlerinin rolünün tartışıldığı ve özellikle PKK militanlarının geri çekilme sürecinin izlenmesi, koruculuk sistemi başta olmak üzere bölgedeki olağandışı askeri yapılanmanın tasfiye edilmesi, normal yaşama dönülmesi gibi çok değişik konularda çalışmalar yapılması gerektiğinin ifade edildiğini kaydetti.
BARIŞ KÜLTÜRÜ İNŞASI İÇİN ÇALIŞMALAR
Türkdoğan, çalıştayın dördüncü grup toplantısında savaşın yarattığı olumsuz sonuçların toplumsal barışı zedelediği, şiddet ve linç toplumu yaratılmak istendiği, buna karşı mücadele edilerek barış kültürü inşasının yapılması için çalışmalar yürütülmesi ve toplumsal barışın yeniden tesisi için insan hakları savunucularının aktif çalışmalar içerisine girmesi gibi sonuçlara ulaşıldığını belirtti.
'GERİ ÇEKİLME' KOMİSYONU OLUŞTURULDU
Türkdoğan, PKK militanlarının 8 Mayıs’tan itibaren geri çekilme sürecinin İHD Genel Merkezi tarafından kurulan İzleme Komisyonu tarafından takip edileceğini dile getirerek, şöyle konuştu:
“İzleme Komisyonu İHD Genel Başkanı’nın başkanlığında MYK üyeleri, bölge şube ve temsilcilik başkanları olmak üzere 25 kişiden oluşturulmuştur. İzleme Komisyonu'nun görev alanı PKK militanlarının çekilme süreci takip edilirken, olası silahlı çatışmaların etkili bir şekilde izlenerek kusuru olan tarafın belirlenmesi, geçici ve gönüllü köy koruculuğu hareketlerinin izlenmesi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesine silahlı çatışma dönemi için getirilmiş bulunan özel harekât timleri, geçici komando tabur ve tugayları gibi askeri hareketliliğin izlenmesi, mayınlı sahaların etkili bir şekilde tespiti ve izlenmesi, 90’lı yıllarda devlet tarafından boşaltılmış köy ve mezraların arazilerinin başkaları tarafından gasp edilmemesi için bu yerleşim yerlerinin izlenmesi, kimlik kontrol noktalarında bulunan karakolların izlenmesi, halen inşaatı devam eden ve yeni bitirilen karakolların faaliyetlerinin izlenmesi gibi hususlar etkili bir şekilde izlenmeye çalışılacaktır. Merkezi komisyon çalışmalarını yürütürken Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan İHD şubelerinin sürekli açık olması sağlanacak, hafta sonu ve diğer tatil günlerinde şubelerde nöbetçiler bırakılarak erişimin mümkün olması sağlanacaktır.”
ÇEKİLME İÇİN ULUSLARARASI ÖRGÜTLER DAVET EDİLECEK
Türkdoğan, merkezi komisyon çekilme süreci başladıktan sonra çekilmenin uluslararası alanda izlenebilmesi amacı ile başta üyesi oldukları FİDH olmak üzere, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü temsilcilerini Türkiye’ye davet ederek çekilme sürecinin uluslararası alan tarafından da takip edilmesini sağlamaya çalışacaklarını dile getirerek, “Ayrıca çekilme belli bir aşamayı geçtikten sonra gerek BM gerekse Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği'nin Türkiye’yi ziyaret etmesi için gerekli girişimlerde bulunulacaktır. Komisyon üyeleri çekilme sürecini izlemek için sık sık kırsal alan ziyaretleri yapacak olup bu konuda Hükümetin anlayışını beklemektedir” dedi.
‘HERHANGİ BİR OLUMSUZLUK DURUMUNDA MÜDAHALE EDECEĞİZ’
Açıklamanın ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Türkdoğan, İHD çekilme sürecinin etkili bir şekilde izleyeceğini ve bağımsız heyet olarak ilk açıklama yapan kurum olduklarını ifade etti. Türkdoğan, başka sivil izleme kurumlarının da ileride olabileceğini ve bunun olması durumunda da bu izleme komisyonlarının kendi aralarında da eş güdüm içinde çalışmasını sağlamaya dönük girişimlerinin olabileceğini aktardı.
Türkdoğan, önemli olanın çekilmenin herhangi bir kazaya uğramadan gerçekleşmesine katkı sunmak olduğunu sözlerine ekleyerek, “Bu İzleme Komisyonu kendimizin aldığı bir karar. Özellikle KCK Yürütme Konseyi Başkanlığı’nın açıklaması var 8 Mayıs’tan itibaren çekilmenin olacağı ve bağımsız kurumların çekilmeyi izlemesi istenmişti. Zaten bizim kendi programımız içerisinde özellikle silahlı çatışma bölgesinin burada yaşanan ihlalleri yakından izlemeye dair çalışmalarımız vardı. Tarafların bu konudaki yaklaşımlarını bilen bir kurumumuz dolayısıyla izlemenin etkili bir şekilde yapılması faydalı olacağını özellikle belirtmek isteriz. Yakından izleme yapmak gibi bir şansımız yok. Demin bahsettiğimiz alanları izlediğimiz zaman çekilmenin sağlıklı bir zeminde yapılıp yapılmayacağı anlaşılacaktır. Silahlı çatışma olup olmaması, karakol faaliyetleri, askeri hareketlilikler, korucu faaliyetleri gibi ve özellikle çekilme sürecinin İHD tarafından izlendiğinin bilinmesi bile önemlidir. Çünkü herhangi bir olumsuzluk olduğunda insan hakları savunucuları duruma müdahale edecektir” dedi. (Yuksekovahaber)
