Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı, televizyon programlarının izlenme oranlarıyla ilgili ölçümlerde “para ve hediye”nin devreye girdiği iddiaları üzerine 6 prodiksiyon şirketine operasyon düzenledi. Reyting ölçüm şirketleri AGB ve TNS’yi de kapsayan operasyonlarda İstanbul’da 2, Ankara’da da 4 kişi gözaltına alındı.
Reyting ölçümlerinde usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla başlatılan operasyonda reyting ölçüm şirketleri AGB ve TNS ile önemli dizilere imza atan Ay Yapım, MED Yapım, TİM’s ile TMC’nin de aralarında bulunduğu 6 prodüksiyon şirketine baskın düzenlendi. Prodüksiyon şirketlerinin gizli kalması gereken deneklerin bilgilerine ulaşarak, hazırladıkları yapımları izlemeleri için para ya da hediye verdikleri ileri sürülüyor.
Reyting ölçüm şirketleri AGB ve TNS ile prodüksiyon şirketlerine yönelik soruşturma Üsküdar Cumhuriyet Savcılığı’nın talimatıyla İstanbul Emniyet Müdürlüğü Organize Suçlarla Mücadele Şubesi’nce 6 ay önce başlatıldı. İddiaya göre bazı yapım şirketleri, reyting ölçümlerini yapan AGB’nin gizli olması gereken denek listelerine ulaştı.
İddialara göre, sitelerde bulunan binlerce deneğe tek tek ulaşan yapım şirketleri, kendi programlarını izlemeleri için para ya da hediye teklifinde bulundu.
26 ADRESE GİTTİLER
Üsküdar Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talimatıyla soruşturmayı genişleten polis, söz konusu deneklerle görüşme yaparak, kendilerine para ve hediye teklifinde bulunduğu ileri sürülen prodüksiyon şirketlerinin isimlerini belirledi.
Yapılan çalışmalarda, prodüksiyon şirketlerinin izlenme oranları doğrultusunda, TV’lerin reklam payındaki gelirlerini artırmayı sağladıkları, böylece programları fahiş fiyatlara sattıkları belirlendi. Polis TRT ve bazı özel prodüksiyon şirket yetkilileriyle görüşerek usulsüzlük iddialarını araştırdı. Ardından İstanbul ve Ankara’da 26 ayrı adrese eş zamanlı operasyon düzenlendi.
Operasyonun merkezi olan AGB reyting ölçüm şirketinin Koşuyolu’ndaki binası ile Fatih Aksoy’a ait MED Yapım, Kerem Çatay’a ait Ay Yapım, Timur Savcı’ya ait TİM’s, Erol Avcı’ya ait TMC, Can Tanrıyar’a ait Uçankuş ve Selçuk Çobanoğlu’na ait Başak yapım şirketlerinin binalarında aramalar yapıldı. Ayrıca AGB’deki tüm bilgisayarların harddisk kayıtlarını kopyalayan polis, reyting ölçümlerinde kullanılan binlerce kişilik denek listesine el koydu.
6 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI
Başak Yapım’ın sahibi Selçuk Çobanoğlu, ile AGB’nin denek listesini sızdırdığı iddia edilen şirketin eski çalışanı Orçun Köktuna gözaltına alındı. Şirket sahipleriyle ilgili henüz gözaltı kararı alınmadığı ve incelemeler ardından bu kişilerin ifadelerine başvurulacağı belirtildi.
Yetkililer, AGB’ye ölçüm yaptıran bazı şirketlerin ölçümlerde ilk 100’e giremeyen programları izleniyormuş gibi göstermek için deneklere ulaşıp üst sıralara tırmanmasını sağladıklarının tespit edildiğini söyledi.
Ankara Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, Ankara’da Mehmet A. ile Selçuk A, Uğur A. ve Doç. Dr. Uğur Ç’yi gözaltına aldı.
TRT, USULSÜZLÜK YAPILDIĞINI AÇIKLAYIP AYRILMIŞTI
TRT, reyting ölçümlerinde usulsüzlük yapıldığı iddialarını 2010 Ocak ayında gündeme getirmiş ve sistemden ayrıldıklarını sert bir açıklama yayınlayarak duyurmuştu.
TRT’den yapılan açıklamada “Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, gerek TİAK bünyesinde ve gerekse de kamuoyu nezdinde televizyon ölçüm sisteminin aksayan yönlerini belirtip, uyarılarda bulunmuş ve gereken tedbirlerin alınmasını istemiştir. Ölçüm sistemindeki yanlışlıklar TRT’nin bir iddiası olmaktan çıkıp yargı tarafından da incelenmeye başlanmıştır” denilmişti.
BAYÜLGEN: 'GÜZEL GÜNLER GÖRECEĞİZ'
Bu sezon tv8’e transfer olan şovmen Okan Bayülgen ise reyting operasyonunu en çok destekleyen televizyoncuların başında geldi. Yıllardır devletin, milletin en temel kurumlarının sorgulandığını ancak bir tek reyting ölçüm şirketinin sorgulanmadığına dikkat çeken Bayülgen, programında reyting sistemini anlatırken, yaşananları twitter’dan şu cümlelerle yorumladı:
“Yeni bir düzen kurulacak. Haklıdan yana! Güzelden yana! Güzel günler göreceğiz çocuklar.”
REKLAM PASTASINDA ASLAN PAYI TV'LERİN
Reklamverenler Derneği’nin (RVD) verilerine göre, 2011’in ilk altı ayında toplam reklam yatırımları 2 milyar 277 milyon lira oldu. Reklam harcamalarında, 2010 yılının aynı dönemine göre yüzde 24’lük bir büyüme yaşandı.
- Yatırımların yüzde 57.8’ini televizyon, yüzde 24.2’sini basın, yüzde 6.9’unu açıkhava, yüzde 7.18’ini dijital, yüzde 2.6’sını radyo, yüzde 1.2’sini sinema reklamları oluşturuyor.
- Reklam pastasından en büyük payı alan televizyon kategorisi, ilk altı ayda 1 milyar 316 milyon TL’yi yakaladı. Geçen yılın aynı dönemindeki 1 milyar 20 milyon TL ile karşılaştırıldığında, bu alanda yüzde 29 büyüme yaşandığı görülüyor.
- Türkiye’deki reklam pazarı 2010 toplamında 3 milyar 613 milyon TL’yi buldu. RVD’nin tahminleri 2011 yılsonu itibarıyla reklam yatırımlarının toplamda yüzde 20 dolayında büyüyeceğine ve 4.3 milyar TL’ye çıkacaına işaret ediyor.
- Bu rakamlara göre yüzde 58’e yakın pazar payıyla TV reklam pazarı büyüklüğünün 2011 yılında 2.5 milyar TL’ye yaklaşması bekleniyor.
SANİYE FİYATI REYTİNGE GÖRE BELİRLENİYOR
Televizyon piyasasında şirketlerin dağıtacağı reklamlarda “medya satınalma şirketleri” aktif rol alıyor. Bu şirketler de reytingi “ölçülen” ve “ölçülmeyen” kanallar olmak üzere iki ana kategoriye bakıyor.
- Ölçümü yapılan kanallar izlenme başına, bir diğer ifadeyle aldığı reytinge göre reklam alıyor.
- Türkiye’de AGB firması Kanal D, Show, Star, ATV, Flash, Kanal 7, STV, TNT ve Fox’u ölçerek raporluyor.
- Markalar adına piyasada reklam dağıtımı yapan medya satınalma ajansları kanallarla pazarlık yaparak program başına bir fiyat belirliyor. Anlaşılan fiyat katsayı oluyor ve AGB’nin açıkladığı reyting rakamıyla çarpılarak kanala ödenecek rakam ortaya çıkıyor.
- Böylece programa verilen reklamın fiyatı reyting rakamına göre değişkenlik gösteriyor. Örneğin program 3 reyting aldıysa ayrı, 9 reyting aldıysa ayrı fiyat tespit ediliyor. Markalar da buna göre reklam parası ödüyor.
- Basit hesapla, saniye fiyatı 1000 TL’ye anlaşılan popüler bir dizinin reytingi o gece 3 çıktıysa, saniye fiyatı 3 bin TL oluyor. Böylece 20 saniyelik bir reklam 60 bin TL’ye geliyor. AGB’nin reyting rakamı 9 olarak çıktıysa, fiyat 9 bin liraya, 20 saniyelik reklamın fiyatı da 180 bin liraya ulaşıyor.
- İzlenmeden en fazla payı alan programın reklam fiyatı, en yüksek reklam fiyatına karşılık geliyor.
- Ölçülmeyen kanallara ise belirlenen saniye bazlı fiyatlar üzerinden reklam veriliyor. Programın saniye fiyatı 100 TL ise, 30 saniyelik bir reklam için 3 bin lira ödeniyor.
ŞİRKETLERİN YAPTIĞI BAZI PROGRAMLAR:
AY YAPIM
Kuzey Güney, Fatmagül’ün Suçu Ne, Al Yazmalım, Ezel, Yaprak Dökümü, Aşk-ı Memnu, Dudaktan Kalbe, Menekşe ile Halil, Aşk Yeniden, Samanyolu, Kadın İsterse, Dolunay, Tombala, Zeynep, 24 Saat, Sen Hakediyorsun, Süpermarket.
TİM’S
Muhteşem Yüzyıl, Kolej Günlüğü, Mazi Kalbimde Yaradır, Çakıl Taşları, Küçük Sırlar, Bir Bulut Olsam, Melekler Korusun, Kavak Yelleri, Derdest, Senden Başka, Sağır Oda, Es-Es, Manyak Dükkan
