Êzidîlere dönük 2014'te gerçekleşen katliamın 6’ncı yıldönümü dolayısıyla birçok kentte açıklama yapılarak, katliamda yaşamını yitirenler anıldı. Şengal'e yapılan saldırılarla Êzidîlerin hala soykırım tehdidi altında olduğu vurgulanan açıklamalarda, dünyanın sessiz kalmasına tepki gösterildi. HDP'li Êzidî vekil Feleknas Uca, "Şengal’in yarasını kapatmak yerine bombalıyorlar" diyerek, Türkiye'nin yaptığı hava bombardımanına tepki gösterdi.

Batman'da Halkların Demokratik Partisi (HDP), Özgür Kadın Hareketi (TJA) ve Zorla Alıkonulan Kadınlar İçin Mücadele Platformu, IŞİD'in 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirdiği Êzidî Soykırımı'nın 6’ncı yılında açıklama yaptı. HDP il binası önünde yapılan açıklamaya Batman Milletvekili Feleknas Uca, TJA aktivistleri, HDP ve DBP’li yöneticiler katıldı. 

Açıklama öncesi kadınları ablukaya alan polisler, kadınları “sosyal mesafe cezası” kesmekle tehdit etti. Yaşanan tartışmaların ardından açıklamaya katılan kadınlara “sosyal mesafe cezası” kesildikten sonra açıklama yapıldı. 

'DÜNYA SESSİZ KALDI'

HDP Batman Milletvekili Feleknas Uca, 3 Ağustos tarihinin kara bir gün olduğunu söyleyerek, Şengal’de tüm dünyanın gözü önünde vahşi bir soykırımın yaşandığını kaydetti. Uca, binlerce Êzidî kadın ve çocuğun kaçırıldığını, hala 3 bin kadının akıbetinin bilinmediğini hatırlattı. Êzidîlere yapılan soykırımın Êzidî kadınları şahsında tüm Ortadoğu ve dünya kadınlarına yapıldığını söyleyen Uca, “Yakın zamanda IŞİD çeteleri tarafından Ankara’ya 3 Êzidî kadın getirildi. IŞİD çetesinin amiri Ankara’ya kadar nasıl geliyor? Êzidî çocuklar Şengal’de kaçırıldı ve IŞİD aileleri, çocukları Antep ve Kırşehir’e getirdi. Bu hangi hukuktur?” diye sordu. 

HDP’li vekil Feleknas Uca, Êzidîlerin 74 fermana rağmen boyun eğmediğini belirterek, “Şengal yarasından bahsettiğimizde ceza vereceklerini söylüyorlar. Ne ceza veriyorsanız verin. Şengal soykırımından sonra Türk devleti 5 defa Şengal’e saldırdı. Şengal’in yarasını kapatmak yerine, Şengal’i bombalıyorlar. Tüm dünya bu soykırıma sessiz kaldı. Şengal asla unutulmayacak” ifadelerini kullandı.

VAN

Van’da HDP Kadın Meclisi, Özgür Kadın Hareketi (TJA) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Êzidî Soykırımı dolaysıyla ortak açıklama yaptı. HDP il binası bahçesinde düzenlenen anma programında, bahçede bulunan ağaçlara Êzidî kadınların fotoğrafları asıldı. Ortak açıklamayı yapan DBP Parti Meclisi üyesi Hatice Kiye, IŞİD’in katliamından kurtulan Êzidî kadınların göçe maruz kaldığını ve gittikleri ülkelerde ötekileştirildiklerini belirtti. Kiye, “Êzidî kadınlar göç ettikleri ülkelerde de anadil ve inançlarını yaşayamamaları ferman içinde ferman koşularına maruz bırakmakta, kamplarda zorlu koşullarda yaşamakta, yaşadıkları kamplardan çıkarılarak; psikolojik ve fiziki şiddetin her türlü boyutuyla yaşamaya zorlanmaktadır. Aynı zamanda kendi kültür ve toplumlarından uzakta olmalarından kaynaklı bir de kültürel soykırıma maruz bırakılmaktadırlar” dedi. 

'KADIN KIRIMI GÜNÜ'

3 Ağustos'un “Kadın Kırımı ve Soykırıma Karşı Uluslararası Eylem Günü” olarak kabul edilene kadar mücadelelerini sürdüreceklerini belirten Kiye, “Alanlarda, uluslararası mecralarda sürdüreceğiz. Êzidî kadınları toplumlarından izole edilmesin. Entegre adı altında kültürel soykırıma son verilsin. Tüm suçlular uluslararası bağımsız bir mahkeme önüne çıkarılsın, cezalandırılsın. Avrupa, Êzidî kadınlar ve Şengal Soykırımı ile ilgili izleri kaybettirme politikasından vazgeçsin. Dünya kadın örgütleri, hukuk örgütleri ve barolar sorumluluk alsın” çağrısında bulundu.

Açıklamanın ardından Êzidî katliamında yaşamını yitirenlerin anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Daha sonra kadın katliamları ve tecavüzlerine ilişkin bir skeç sahnelendi. Skeçte zılgıtlar eşliğinde kara çarşafları üzerlerinden atan kadınlar, beyaz kıyafetleriyle Êzidî kadınlarını andı. “Jin jiyan azadî” sloganının atıldığı etkinlik, dengbêj kadınların ezgileriyle son buldu.

MARDİN 

Mardin’in Midyat ilçesine bağlı Güven (Bacinî) köyünde Êzidîlere yaşatılan 74’ncü fermanın 6’ncı yıldönümü TJA öncülüğünde düzenlenen etkinlikle kınandı. HDP Mardin Milletvekili Pero Dündar yaptığı konuşmada, katliamdan sonra Şengal’e dönmek isteyen Êzidîlere hiçbir şekilde yardım edilmediğini hatırlatarak, AKP’nin sürekli sorun çıkardığını belirtti. Şuan 75’inci katliamın hazırlıklarının yapıldığını kaydeden Dündar, “Başûr (Federe Kürdistan Bölgesi) ve Şengal’e saldırılar tekrar başladı. Bu saldırılarla 75’nci fermanı gerçekleştirmek istiyorlar. Ancak yeni bir fermana ve katliama izin vermeyeceğiz. Mesele Yahudi, Süryani, Arap veya Êzidîlik değildir. Mesele zihniyet meselesidir. Bugün sıra Êzidîlerde ise yarın başka bir halkta olur. Binlerce Êzidî kadını kaçırıldı ve zulüm yapıldı. Halkların başına gelmiş en son felaket IŞİD’dir” dedi.

HATAY 

HDP Hatay İl Örgütü, Êzidîlere dönük gerçekleşen katliamın yıldönümüne ilişkin parti binasında açıklama yaptı. HDP Hatay İl Eşbaşkanı Aysel Eşiyok, "Haklarını ve yaşamını tehdit eden cinsiyetçi şiddete ve artarak devam eden saldırılara, kadın kırımına karşı dünya kadınları ile birlikte mücadeleyi sürdürüyoruz" dedi.                                  

HDP İskenderun İlçe Örgütü eşbaşkanları Hülya Ateş ve Nevzat Güzel ise, katliamın yıldönümü nedeniyle yaptıkları yazılı açıklamada yaşamını yitirenleri andı.

ADANA

HDP Adana Kadın Meclisi ve TJA aktivistleri, IŞİD'in 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirdiği Êzidî Soykırımı'nın 6’ncı yılında açıklama yaparak, mor ve beyaz balon uçurdu. Ellerinde balonlar olan kadınlar, Adana Merkez Park içinde açıklama yaptı. Kadınlar adına basın metnini okuyan HDP Adana İl Eşbaşkanı Gülseren Tural, 3 Ağustos'un “Kadın Kırımı ve Soykırıma Karşı Uluslararası Eylem Günü” olarak kabul edilene kadar mücadelelerini sürdüreceklerini söyledi. Tural, "Êzidî kadınların ve çocukların barbar IŞİD çeteleri tarafından sistematik bir şekilde tecavüze uğraması, köle pazarlarında satılması, her türlü işkence ve şiddete maruz kalması; erkek iktidarının sistemi olan militarizmin kadın ve çocuk bedeni üzerinden egemen erkeklik zihniyetlerini kalıcılaştırmak istemelerinin nedenidir. Êzidîlerin, aynı zamanda kendi kültür ve toplumlarından uzakta olmalarından kaynaklı bir de kültürel soykırıma bırakılmaktadır. Her yıl olduğu gibi bu yılda Êzidî kadın ve çocuklar şahsında Êzidî halkına dönük bu soykırımı kınıyoruz" dedi.

Açıklama ardından kadınlar alkış ve zılgıtlar eşliğinde mor ve beyaz balonları gökyüzüne bıraktı. 

İSTANBUL

Tevgera Jinên Azad (TJA), Êzidî halkına yönelik gerçekleştirilen katliamın yıldönümünde anma etkinliği düzenledi. Kadıköy’de bulunan Bilim Eğitim Estetik Kültür Sanat Araştırmaları Vakfı’ (BERKSAV) bahçesinde gerçekleşen etkinliğe TJA aktivistleri, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Züleyha Gülüm, Barış Anneleri ile çok sayıda kadın katıldı.

Vakfın bahçesine “3 Ağustos Êzidî soykırımı ve kadın kırımını unutmadık”, “ Em jenosîta 3’yê Tebaxê û qirlirina jinan ji bîr nakin”  pankartları ve katliam temalı fotoğraflar asılırken, katılımcı kadınların beyaz tülbent ve atkılar takması dikkat çekti.

'KİMLİKLERİNDEN VAZGEÇMEMENİN BEDELİ'

Etkinlikte konuşan TJA aktivisti Zekiye İlbasan, Êzidî halkının binlerce yıldır Kürtlüklerinden ve inançlarından vazgeçmediği, egemen güçlerin askerleri olmayı kabul etmediği için katliamlara uğradığını ifade etti. Êzidîlerin tüm Fermanlara karşı direndiğini ancak Kürt halkının örgütsüzlüğünün büyük kayıplara yol açtığını söyleyen İlbasan, katliamların tarihsel sürecine ilişkin konuştu.

‘KDP İHANETİ KATLİAMA ZEMİN SUNDU’

 IŞİD’in Şengal’e saldırısı sonrası KDP’nin ihanet içine girerek, Êzidîleri yalnız bırakıp kaçtığına dikkati çeken İlbasan, “Kürt halkını ve Êzidîleri koruyacaklarına maalesef kaçmaları İŞİD’in katliamlarına zemin sundu” dedi. İlbasan, örgütlü ve ortak mücadelenin önemine vurgu yaparak, katliamın bu örgütlü yapı ile engellendiğini anımsattı.

 ‘ÖZGÜR YAŞAMI İNŞA EDİYORLAR’

 Ardından söz alan HDP Milletvekili Züleyha Gülüm, Êzidî halkının yeniden soykırıma maruz kaldığını ifade ederek, “Halen saldırı altında olmalarına rağmen, halen işgal tehdidi altında olmalarına rağmen, halen bombalamalarla karşı karşıya olmalarına rağmen bir yandan da yeni yaşamı, özgür yaşamı kadın eşitliğini esas alan yeni yaşamı kuruyorlar. Sadece kendi ülkelerinde değil, dünyanın dört bir yanında mücadeleleri sürüyor. Mücadeleleri kadınlarla dayanışarak sürüyor” dedi.

 BİRLİKTE MÜCADELE SÖZÜ

 Êzidîlerin bir yandan da uluslararası alanda yargılama yapılması için mücadele içerisinde olduğunu hatırlatan Gülüm,  “Çünkü soykırım suçunun kendisi uluslararası ceza mahkemelerinin konusudur. Bunun için de bir yandan mücadele içindeler. Biz kadınlar olarak da Êzidî kadınlarının yanında olduğumuzu, birlikte mücadele sözümüzü bir kez daha yineliyoruz. Yeniden vatanlarına dönebildikleri, eşit, özgür, işgal tehditlerinin devam etmediği bir hayat için verdikleri mücadelede yanlarında olduğumu belirtiyoruz” diye konuştu.

DİYARBAKIR

Tevgera Jinen Azad (TJA) ativistleri, Zorla Alıkonulan Kadınlar İçin Mücadele Platformu ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kadın Meclisi, Ezidilere yönelik 74’üncü Ferman’a ilişkin Ofis kavşağı Hazal Park'ta ortak basın açıklaması yaptı. Açıklamada Ezidi katliamında yaşamını yitirenler için bir dakikalık sessizlik eylemi yapıldı. Açıklamada konuşan TJA Sözcüsü Ayşe Gökkan, “Êzîdî kadınları toplumlarından izole edilmesin. Entegre adı altında kültürel soykırıma son verilsin. Tüm suçlular uluslararası bağımsız bir mahkeme önüne çıkarılsın, cezalandırılsın” diye vurguladı.

EZİDİ KADINLARINA KÜLTÜREL SOYKIRIM

IŞİD’in elinden kurtarılarak başka ülkelerde yaşamak zorunda kalan Ezidi kadınlarına dikkat çeken Gökkan, “Ezidi kadınları, göç ettikleri ülkelerde de anadil ve inançlarından yaşayamamaları ferman içinde ferman koşularına maruz bırakmakta, kamplarda zorlu koşullarda yaşamakta, yaşadıkları kamplardan çıkarılarak; psikolojik ve fiziki şiddetin her türlü boyutuyla yaşamaya zorlanmaktadır. Aynı zamanda kendi kültür ve toplumlarından uzakta olmalarından kaynaklı bir de kültürel soykırıma maruz bırakılmaktadırlar” dedi.

Zorla göç ettirilen ve alıkonulan kadınlara karşı gerçekleştirilen bu insanlık suçunun her yönüyle açığa çıkması ve sorumluların yargılanması gerektiğini vurgulayan Gökkan, saldırılara ve soykırım politikaların devam edilmesi dünyadaki tüm kadınlara uygulanan her türlü şiddet politikalarının devamı niteliğinde olduğunu söyledi.

‘SOYKIRIM SORUMLULARI YARGILANMALIDIR’

Şengal Katliamı’nda sorumluluğu bulunan devletlere işaret eden Gökkan, “BM, 21. yüzyılda dünyanın gözleri önünde gerçekleşen Êzidî soykırımının tüm yönleriyle açığa çıkarılmasından sorumludur, sorumluluğunu derhal yerine getirmelidir. Şengal özerkliği uluslararası tanınmalı statüye kavuşmalıdır. BMGK tarafından bu soykırımın tüm sorumlularının yargılanması için UCM Başsavcılığına ivedilikle başvuru yapılması, uluslararası ceza mahkemesi nezdinde yargılamaların yapılması, çağrımızı yeniliyoruz. Bunların yanı sıra dünyanın farklı kıtalarından 73 kadın örgütü 2016 yılında 3 Ağustos gününün kadın soykırımına karşı uluslararası mücadele günü olarak ilan etti. Bu günün devletler nezdinde de kabul edilmesi bu tür katliamların bir daha yaşanmaması için aciliyet arz etmektedir” diye konuştu.

ŞIRNAK ve MERSİN

Şırnak'ın Cizre ilçesinde de katliam protesto edildi. TJA tarafından Seyri Cizre'de yapılan açıklamada konuşan TJA Üyesi Zozan Aksu, IŞİD’in Şengal'e dönük saldırılarında 250 bin  kişinin Şengal’den göç etmek zorunda bırakıldığı, tespit edilebilen 2 bin 745 çocuğun ailesiz kaldığını ve kayıp çocuklar hala bulunmadığını söyledi. Katliamda 68 inanç yerinin bombalandığını, 7 bine yakın kadının köle pazarlarında satıldığını, on binlerce Êzidî'nin katledildiği bilgisini veren Aksu,"Ezidi kadınların ve çocukların barbar IŞİD çeteleri tarafından sistematik bir şekilde tecavüze uğraması, köle pazarlarında satılması, her türlü işkence ve şiddete maruz kalması; erkek iktidarının sistemi olan militarizmin kadın ve çocuk bedeni üzerinden, egemen erkeklik zihniyetlerini kalıcılaştırmak istemesinin nedenidir" dedi.

Aksu konuşmasını, "Bizler TJA'lı kadınlar olarak; 3 Ağustos tarihinin ''Kadın Kırımı ve Soykırıma Karşı Uluslararası Eylem Günü’ olarak kabul edilene kadar mücadelemizi alanlarda, uluslararası mecralarda sürdüreceğiz. Êzîdî kadınları toplumlarından izole edilmesin. Entegre adı altında kültürel soykırıma son verilsin. Tüm suçlular uluslararası bağımsız bir mahkeme önüne çıkarılsın, cezalandırılsın. Avrupa, Ezidi kadınlar ve Şengal Soykırımı ile ilgili izleri kaybettirme politikasından vazgeçsin. Dünya kadın örgütleri, hukuk örgütleri ve barolar sorumluluk alsın" diyerek sonlandırdı. 

HDP Mersin Kadın Meclisi, Êzidî Soykırımı'nın 6’ncı yılında açıklama yaparak, fener uçurttu. HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan'ın da destek verdiği açıklamaya çok sayıda kadın katıldı. Barış Meydanı'nda yapılan açıklamada konuşan HDP’li vekil Kurtulan, 3 Ağustos'un “Kadın Kırımı ve Soykırıma Karşı Uluslararası Eylem Günü” olarak kabul edilmesini istedi. Türkiye ile diğer ülkelerin IŞİD'le olan ilişkilerine dikkati çekerek, bu katliamında direk sorumlu olduklarını belirten Kurtulan, IŞİD tarafından esir alınan kadınların akıbetini sordu.

Kaynak: Mezopotamya Ajansı