Türkiye'nin Rusya'dan S-400 alımı sonrasında ABD tarafından F-35 programından çıkarılmasının ardından, söz konusu programda tedarikçi konumunda yer alan Türk firmaların akıbeti merak konusu haline geldi.

ABD, 10 yıllık süreçte Türkiye'nin en az 9 milyar dolarlık kayıp yaşayacağını belirtti.

ABD'nin Türkiye'yi F-35 programından çıkarma kararı sonrası gözler F-35 programında tedarikçi konumundaki Türk firmalarına çevrildi.

Zira ABD Savunma Bakanlığı'nın satın alma, teknoloji ve lojistikten sorumlu müsteşarı Ellen Lord, Türk tedarikçilerin yaratacağı boşluğun ABD başta olmak üzere proje ortağı diğer ülkelerdeki firmalarla doldurulacağını belirtti.

9 MİLYAR DOLAR MALİYET

Daha önce savunma ve havacılık sanayiinin büyük oyuncularından biri olan Textron'un CEO'su olan Lord, Türkiye'nin gelecek yıllardaki olası gelirleriyle birlikte programdan çıkarılmasının toplam maliyetinin 9 milyar dolara ulaşabileceğini de söyledi.

İŞTE F-35'İN 937 PARÇASINI ÜRETEN TÜRK FİRMALARI

F-35 jetlerinin ana üreticisi olan ABD'li Lockheed Martin'in tedarikçileri arasında aslan payını alan firmaların başında Kale Havacılık geliyor.

5. nesil uçakların gövde, kanat ve kokpiti için 2005 yılından bu yana 500 civarı farklı parça üreten Kale, üç F-35 tipinin iniş takımları için de Kanadalı Heroux Devtek’e tek tedarikçi olarak destek veriyor.

2008 yılında projeye dahil olan TUSAŞ-TAI, F-35A uçağının en karmaşık yapısal bölümlerinden biri olan "orta gövdesi" için ABD dışında tek kaynak olarak üretim yapıyor.

Ayrıca, Northrup Grumman ile birlikte dış kaplama ve silah bölmesi kapakları ile fiber hava girişi kanallarının üretimini de TUSAŞ üstleniyor.

F-35 uçağının alternatif görev ekipmanlarının yaklaşık yüzde 50'sini üreten TUSAŞ, ünlü motor üreticisi Pratt and Whitney ile imzaladığı stratejik anlaşma doğrultusunda bakım, onarım ve modernizasyon konusunda bölgede tek tedarikçi firma olarak programda rol alıyor.

F-35 savaş uçağının temel iki bileşeni olan füze uzaktan kumanda arabirimi ve panoramik kabin ekranının elektronik kartlarının tek tedarikçisi Ankara merkezli Aydın Yazılım ve Elektronik A.Ş. (AYESAŞ)

F-35 Elektro Optik Hedef Sistemi’nin parçası olan gelişmiş optik bileşenler için üretim yaklaşımları geliştiren ve F-35 CNI Aviyonik Elektronik Arabirim Kontrol Cihazı üzerinde Northrop Grumman ile birlikte çalışan ASELSAN ayrıca yakın zamanda tam ölçekli üretim faaliyetlerini başlatacaktı.

2004 yılından bu yana F-35 Programı'nı destekleyen ve 2014 yılında Aselsan'ın kontrolüne geçen Ankara merkezli MIKES (Mikrodalga Elektronik Sistemler A.Ş.),British Aerospace Engineering (BAE) ve Northrop Grumman için F-35 uçak bileşenleri ve asambleleri sağlıyor.

ROKETSAN ve TUBITAK-SAGE birlikte, 5. nesil savaş uçağı F-35 uçağında dahili olarak kullanılacak hassas güdümlü Stand-off Füzesi'nin (SOM) geliştirme, entegrasyon ve üretimini yürütüyor.

HAVELSAN ise gelecekte Türk F-35 Entegre Pilot ve Bakım Eğitim Merkezi (ITC) ve Türkiye’deki ilgili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi için öncü bir rol üstlenmekteydi.

2009 yılında Lockheed Martin ile anlaşma imzalayan Alp Havacılık ise F-35 uçak gövdesi yapısal parçaları, iniş takımı bileşenleri ve titanyum entegre kanat rotorları üretiyor.

Projenin bir diğer ortağı olan Hollandalı FOKKER ELMO ise İzmir'de bulunan tesislerinde F-35 Elektrik Kabloları ve Ara Bağlantı Sistemi’nin (EWIS) yüzde 40’ını üretmekle kalmıyor, ayrıca tüm merkezi bölüm kablo sistemleriyle TAI'yi destekliyor.

Kaynak: Sputnik