12 Eylül askeri darbesinin hayatta kalan mimarları Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya’nın yargılanması istemiyle hazırlanan iddianamede, 1982 Anayasası’nın demokratik bir ortamda oylanmadığına vurgu yapıldı. İddianamede, Evren’in yönetimi sivillere devretmekten pişmanlık duyduğu kaydedildi.

Evren ve Şahinkaya’nın ‘ağırlaştırılmış müebbetle’ cezalandırılması için özel yetkili Cumhuriyet Savcısı Kemal Çetin tarafından hazırlanan iddianamede, darbe sonrası süre de ele alındı. İddianamede ‘Güdümlü demokrasiye dönüş’ başlığı altında, 1982 Anayasası’yla ilgili şöyle denildi:
“12 Eylül darbe yönetimi hazırlatmış olduğu anayasayı, şüpheli Kenan Evren, aksine konuşmanın ve propaganda yapmanın yasak olduğu bir ortamda il il dolaşarak halka anlattı. Nihayet 7 Kasım 1982 günü yapılan halkoylamasına yüzde 92.7 evet, yüzde 8.6 hayır oyuyla anayasa kabul edildi. Kullanılan zarfların şeffaf olması nedeniyle mavi oy kullananlar ortaya çıkacağından, bu husus oy kullananlar için bir korku ve çekinme duygusu oluşturdu. Dolasıyla 1982 Anayasası kamuoyunun serbestçe oluştuğu demokratik bir ortamda oylanamamıştır.”

Üç parti istiyorlardı
Nisan 1983’te siyasi parti kurma yasağının kaldırıldığı, ancak kurucu listenin Milli Güvenlik Konseyi onayından geçmesi gerektiği anlatıldı ve şöyle devam edildi: “Konsey seçime sokmak istemediği partileri kurucu listesini 30’dan aşağı indirip partinin kurulmasını engelliyordu. Askeri yönetim, sağda iki, soldan ise bir parti istiyordu. Buna göre, sağdan kendisinin desteklediği Turgut Sunalp’in kurduğu MDP ile Turgut Özal’ın Anavatan Partisi’ne, soldan ise Necdet Calp’in kurduğu Halkçı Parti’ye izin verdi. Seçimlere sokmak istemediği diğer partilerin bir kısmını kapattı.”

Evren pişmandı
İddianamede, Kenan Evren’in, 6 Kasım 1983’te yapılan genel seçimde Turgut Özal’a oy verilmemesi için toplumu yönlendirdiği de vurgulanarak, şöyle denildi:
“6 Kasım 1983’te yapılan genel seçimlerde Anavatan Partisi seçimi kazanmış olmasına rağmen, şüpheli Kenan Evren hükümeti kurma görevini Turgut Özal’a yaklaşık 2 hafta geçtikten sonra, 20 Kasım’da verdi. Şüpheli Kenan Evren’in ‘Benim şimdiki intibam o ki, 83’te değil 84’te efendim bu seçimler yapılsaydı, belki bazı şeyler konular daha iyi halledilmiş öyle teslim edilmiş olabilirdi’ şeklindeki beyanında yönetimi sivillere devretmekten pişman olduğu anlaşılmaktadır.” (radikal)