Eğer dijital pazarlama ilgi alanınıza giriyorsa ya da dahil olmayı planlıyorsanız adınız gibi bilmeniz gereken bir şey var: SEO analizi, websiteniz ne üzerine olursa olsun standart olarak yapmanız gerek bir süreçtir ve özellikle günümüzün rekabetçi online dünyasında arama motoru optimizasyonu bir opsiyon, tercih veya seçenek olmaktan çıkmıştır. Eğer internet işiniz konusunda gerçekten ciddiyseniz ve elle tutulur geri dönüşler almak istiyorsanız SEO analizini mutlaka ama mutlaka yapmanız gerekir – hem de bir defaya mahsus değil, düzenli aralıklar ile.

SEO Analizi Nedir?

Kaliteli ve düzgün bir SEO analizi size başta websiteniz olmak üzere her bir sayfanız ve sitenize aldığınız trafik ile ilgili daha geniş kapsamlı ve detaylı bilgiler vermeli. Arama motoru sayfalarında daha yükseklerde çıkmak ve genel olarak arama motorlarındaki sıralamanızı iyileştirmek için SEO performans analizi sadece bir tavsiye değil, adeta bir zorunluluktur.

SEO analiz konusunda tecrübe sahibi kaynaklar, standart bir SEO auditinin hem yeni bir projenin başlangıcında, hem de her bir çeyreğin başında yapılması gerektiğini savunur. Tabii bu “çeyrek” kavramının işletmenin niteliğine ve söz konusu websitesinin dinamiklerine göre değişkenlik göstereceğini belirtmekte fayda var.

Temelde bir SEO analizinin websitemizin nasıl performans gösterdiğini bize sunduğunu söylemek mümkün. Öte yandan küçük ölçekli bir siteye sahip olduğunuz takdirde SEO analizini incik cincik yapmamanızda da fayda var; zira bu noktada ufak detaylara takılıp siteniz için daha önemli olan büyük noktaları atlama riski doğurmuş oluyorsunuz. İşin özünde kaliteli ve doğru bir SEO analizini kalifiye bir SEO uzmanı gözetiminde yapmakta fayda var.

Bir diğer yandan orta veya büyük ölçekli bir siteye sahipseniz SEO analizi hiç olmadığı kadar büyük önem kazanmaya başlıyor. Trafik değerlerinizin düştüğünü farkettiğiniz anda bir analiz başlatmalı ve sorunun kökünü vakit kaybetmeden belirlemelisiniz.

Her şey bir yana sadece SEO analizi yapmış olmak için SEO analizi yapmanız zaman, kaynak ve para kaybından başka bir şey değildir. Yaptığınız analizden verimli ve faydalanılabilir sonuçlar çıkarmanız en az o analizi gerçekleştirmeniz kadar önemli. Daha önce de belirttiğim gibi bu tür analizleri uzmanından alacağınız SEO danışmanlığı eşliğinde gerçekleştirmeniz sizin için çok faydalı bir yatırım olacaktır.

SEO Analizi Amacı ve Stratejisi Ne Olmalı?

Her şeyden önce hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olacak, dinamik ve geçerliliği yüksek bir strateji oluşturmanız çok önemli. Bir SEO analizi sonrasında siteniz ile ilgili iyileştirmeniz ve geliştirmeniz gereken pek çok husus ortaya çıkar. Rakiplerinize dair öngörüler ve veriler oluşturabilir, anahtar kelime havuzunuzu iyileştirmenin yollarını keşfedebilir ve websitenizi teknik açıdan güçlendirebilirsiniz. Tüm bunlar bir yana, insanlar bir SEO danışmanına başvurdukları zaman maalesef çoğunlukla tek bir şeye odaklanıyorlar: Arama motorlarında nasıl üste çıkarım?

Aslında tam olarak da bu bakış açısı, oldukça karmaşık ve teknik bir işlem olan SEO analizinin tatsız bir ün salmasına sebep oluyor. Arama motoru optimizasyonuna bu bakış açısı ile yaklaşan site sahipleri, analizin neticesinde anında organik trafikte artış göremedikleri zaman SEO’nun boşa yapılan bir optimizasyon olduğuna kanaat getiriyor.

Bir SEO analizi temelde işletmenizi pek çok açıdan incelemenize olanak sağlayarak bu verilerden sitenizde neyin iyi olduğunu ve neyin iyileştirilebileceğini anlamanıza yardımcı oluyor. Bu iyileştirme ve geliştirmeler de tabii ki uzun vadede organik trafik artışına yansıyor.

Bu bilgiler ışığında artık “SEO analizi nasıl yapılır?” sorusunun cevabını öğrenmeye hazırız diyebilirim. Her şeyden önce işinin ehli bir SEO uzmanı gerçekleştirdiği SEO analizi sırasında şu dört ana başlık üzerinden ilerlemeli demek yanlış olmaz:

  1. Teknik analiz
  2. Sayfa içi (On-page) analiz
  3. Sayfa dışı (Off-page) analiz
  4. Rekabet analizi ve anahtar kelime araştırması

Şimdi SEO analizinin bu dört adımına yakından bakma zamanı.

Teknik Analiz

Her şeyden önce karar vermeniz gereken şey websitenizin düzgün çalışıp çalışmadığıdır. Buna karar vermek için de teknik bir SEO analizi yapmanız gerekir. Detaylı SEO analizi yaparken çoğunlukla ilk olarak bu adımdan başlanması tavsiye edilir. Ne de olsa çürük bir temeliniz varsa önce temeli düzeltmeniz, akabinde de bu sağlam temelin üzerine inşaatınıza devam etmeniz gerekir, değil mi? Teknik SEO analizi erişilebilirlik ve indekslenebilirlik olmak üzere iki farklı açıdan ele alınabilir.

Erişilebilirlik (Accessability) dediğimiz zaman aslında adından da anlaşılacağı gibi Google’ın ve kullanıcının sitenize erişim sağlayabilmesinden bahsetmiş oluyoruz. Potansiyel ziyaretçileriniz sayfalarınızı göremiyorsa yeni içerik yaratmanın da bir anlamı olmaz, değil mi? Erişilebilirlik ve sağlam bir kullanıcı deneyimi (UX) birbirinden bağımsız olarak düşünülemeyecek kavramlardır. Bu nedenle düzgün bir erişilebilirlik güzergahı çıkartırken bulunabilir, ulaşılabilir, kullanılabilir, kaliteli ve değerli sayfalar oluşturarak kullanıcı deneyimini maksimize etme vizyonu ön planda tutulmalı. Bunu sağlamak için ise ilk etapta kontrol etmeniz gerekenler robots.txt dosyası, robots meta tag’leriniz ve XML site haritanız. Bu noktada önemli olan bir diğer kriter de tabii ki sitenize erişimi doğrudan etkileyen website hızınız.

Söz konusu indekslenebilirlik (Indexability) olduğu zaman ise artık kullanıcıdan çok Google’dan ve diğer arama motorlarından bahsediyoruz demektir. Erişilebilirlik, kullanıcıların ve arama botlarının sayfalarınıza erişebilmesini temsil ederken indekslenebilirlik erişildikten sonra bu sayfaların arama motorlarına sunulabilmesini temsil ediyor. Pekiyi botlar halihazırda içeriğinizi görüyorsa neden kullanıcılara göstermesinler ki, değil mi? Bu sorunun akla ilk gelen cevabı Google cezaları/penaltıları. Takdir edersiniz ki çoğu durumda Google’ın algoritmasına, güncellemelerine ve genelgeçer kurallarına uyum göstermeyen sayfalar kullanıcılara gösterilmez. Herhangi bir konudan dolayı Google’dan penaltı aldığınızı düşünüyorsanız önce sebebini belirlemeniz, bu sebebi teşkil eden sorunu çözmeniz ve Google’dan tekrar değerlendirme talebinde bulunmanız gerekir.

Tabii indekslenme oranlarının ve hızlarının siteden siteye değiştiğini belirtmekte de fayda var. Fazlaca içeriği olan ve sık aralıklarla içerik paylaşan büyük bir firmaysanız sayfalarınız neredeyse anında indekslenirken arada bir post yayınlayan bireysel bir blog sahibiyseniz sayfalarınız çok daha yavaş bir hızda indekslenmeye meyillidir.

Sayfa İçi Analiz

İlk etapta teknik SEO analiz tamamlandıktan sonra sitenizin oldukça yetkili bir abi gibi göründüğünü söyleyebilmeniz mümkün. Her şeyin yerli yerinde, düzgün ve kuralına uygun olarak tasarlanmış olduğundan emin olduktan sonra artık robotların sayfanıza erişebildiğini, onları tarayabildiğini ve indekslediğini biliyorsunuz. Şimdi her bir sayfaya tek tek odaklanma zamanı.

Sayfa içi SEO analizi yapmanın iki yolu olduğunu söylemem mümkün. Bu iki yolu genel içerik analizi ve bireysel sayfa analizi olarak gruplandırabiliriz. Söz konusu genel içerik analizi olduğunda her şeyden önce belli başlı bir konu üzerine yoğunlaşıyor olmanız ve bu konu etrafında dönen bir anahtar kelime çalışması yapmış olmanız gerekir. Ne pahasına olursa olsun kaçınmanız gereken durumlar ise anahtar kelime fazlalığı (Keyword cannibalisation) ve duplike içerik. Bireysel sayfa sorunları ise her bir sayfanın yazılma ve yapılandırma şekline hitap ediyor.

Söz konusu arama sonuçlarında yüksek sıralarda yer almak olduğu zaman çok iyi derecede şekillendirilmiş içeriğin bunun kilit noktası olduğunu hatırlatmama gerek yoktur diye düşünüyorum. Bununla birlikte her bir makalenizin ve içeriğinizin nihai kullanıcıya hitap edecek şekilde yazılmış ve yapılandırılmış olması da şart. URL yapınızın temiz olması, URL’lerdeki kelimelerin birbirinden tire ile ayrılması ve içerisinde anahtar kelime barındırması sayfa içi SEO analizi için atmanız gereken en önemli adımlardan bir tanesi. Görsellerinizin isimlendirilmiş ve anahtar kelime içeriyor olması, meta açıklamalarınızın ve sayfa etiketlerinizin SEO uyumlu olması ve içeriklerinizde dışarı bağlantı vermeniz de önde gelen diğer kritik faktörler.

Site Dışı Analiz

Teknik SEO analizi yaptınız, her bir sayfanızı arama motorlarına uygun şekilde optimize ettiniz ve içeriklerinizi zenginleştirerek anahtar kelime çalışması yaptınız. Bitti mi? Tabii ki hayır. İşin sonunda her şey domaininizin ne kadar güçlü olduğuna kalıyor. Sayfa dışı sıralama faktörleri aslında bu zamana kadar ilk iki adımda göstermiş olduğunuz çabaların bir geri dönüşü niteliğini taşıyor.

Websitenizin ne kadar popüler olduğunu gözler önüne sererek insanların sitenize dışarıdan bağlantı verip vermediğini ve sitenizin ne kadar güvenilir ve ne kadar güçlü olduğunu bu adımda kanıtlayabilirsiniz. Pekiyi SEO açısından “güven” ne demek? Temel olarak “güvenilir bir site”, Google arama motorunun o siteye güvendiği anlamına geliyor. En basit haliyle black hat SEO tekniklerinden ne kadar uzak durursanız, Google da size o kadar çok güvenir.

Unutmamak gerekir ki web üzerinde yarattığımız her şey öyle ya da böyle nihai kullanıcılar için tasarlanıyor. Bu nedenle de içeriğinizin okuyucular ve diğer blogger’lar arasında popüler olduğundan emin olmanız ve böyle olması için elinizden geleni yapmanız gerekir. İyi bir websitesi, düzenli olarak arama motoru optimizasyonu yaparak ve Google’ın Webmasters rehberine ayak uydurarak hem trafiğinde düzenli artış görecek, hem de daha iyi linkler alarak ziyaretçilerin sitede daha fazla vakit geçirmesine ve çıkma oranlarının (bounce rate) azalmasına zemin hazırlayacaktır. Başka bir deyişle SEO KPI hedeflerinizi tutturmanıza büyük ölçüde katkıda bulunuyor desek yanlış olmaz. Sayfa dışı SEO analizi, bize diğer insanların sitemize nasıl tepki verdiğini gösteren bir analizdir diyebilirim.

Rekabet + Anahtar Kelime Analizi

İç ve dış sorunlarınızı analiz ettikten ve bu sorunları çözdükten sonra sıra anahtar kelime analizine geldi. Arama motoru optimizasyonu dünyasında anahtar kelime araştırması ve rekabet analizi birbirinden ayrılmaz kavramlar olarak karşımıza çıkıyor. Bunu neden mi söylüyorum? Çünkü SEO’da ölçülebilir olan en küçük birim anahtar kelimedir ve bu anahtar kelimeleri analiz ederken aslında farkında olmadan rakiplerinizi de analiz etmiş oluyorsunuz.

Her bir anahtar kelime için temel olarak baz almanız gereken faktörler anahtar kelimenin zorluğu ve aldığı trafik. Zorluk, o kelime bazında sıralamaya girmenin ne derece zor olduğunu gösterirken trafik, o ay kaç kişinin bu kelime ile arama yaptığını gösterir. İdeal anahtar kelimeniz bu ikisinin arasında bir yerde olmalı:

Yani tercihen orta düzeyde zorlukta ve orta düzeyde aranma hacmine sahip olmalı. Öte yandan rakiplerinizin önüne geçmeyi ve bir yandan da trafiğinizi artırmayı hedefliyorsanız bunu yapmak yetmez. Bu durumda ortalamanın üzerinde performans gösteren kelimeler bulup onlara oynamanız gerekebilir. Unutmamak gerekir ki seçeceğiniz bu anahtar kelimeler sitenizin bel kemiğini oluşturacak ve sitenizin büyüme hızından doğrudan sorumlu olacak.

Sonuç olarak SEO analizinin websiteniz için fazlasıyla kritik bir süreç olduğu konusunda hemfikir olduğumuzu söyleyebiliriz. Düzgün bir SEO analizi sayesinde nerede yanlış yaptığınızı ve nereleri iyileştirebileceğinizi fark ederek daha fazla organik trafik ve daha yüksek dönüşüm oranları elde edebilirsiniz.