Son yıllarda, Türkiye’de bankalar her yıl yüksek oranda kâr açıklıyordu. En fazla tüketici şikayeti de bankalardan yapılıyordu. Buna rağmen hükümet, tüketici aleyhine, bankalar lehine düzenlemeler yapmaktan geri durmuyordu.
KKDF ORANI YÜZDE 15 OLDU
Bunun bir örneği olarak, 2010 Ekim’inde yürürlüğe giren Bakanlar Kurulu kararıyla bankalardan kullanılan kredilerde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) kesintisini yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkarılmıştı.
YETMEDİ, MEVCUT KREDİLERE DE UYGULANDI
Maliye Bakanlığı’nın 2004 yılında yapılan KKDF değişikliğinde, yeni KKDF oranlarının kararın yayımlandığı tarihten sonra kullanılan krediler için geçerli olduğu belirtilmişti. Maliye’nin 2004 yılında verdiği görüşe dayanarak bankalar da eski KKDF oranı olan yüzde 10’luk kesintinin devam edeceğini düşünüyordu. Ancak Bankalar Birliği bazı bankaların tereddüdü üzerine Maliye’ye yüzde 15’lik KKDF oranının mevcut kredilerin taksitleri için geçerli olup olmadığını sordu. Maliye ise bu kez mevcut kredi taksitlerinin yüzde 10 değil yüzde 15 KKDF kesilerek ödeneceği yönünde görüş verdi. Bankalar Birliği de bunu bankalara iletti. Bankalar ise mevcut kredi müşterilerine artık taksitlerin yeni KKDF oranından ödeneceğini ve bunun için yeni kredi sözleşmesi imzalanması gerektiğini iletti. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF), kesinti oranı yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkarılarak 28 Ekim’de yürürlüğe girdi.
BANKALAR BİRLİĞİ İSTEDİ
Yeni belirlenen oranın bu tarihten önce kullanılmış olan kredilere uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Bankalar Birliği’ne hitaben yapılan açıklamada kredinin kullanım tarihine bakılmaksızın bütün tüketici kredilerinde 28 Ekim’den itibaren 2010/974 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen yeni oranın (yüzde 15) kullanılacağı belirtildi.
Yazıda ayrıca Türk Lirası kredilerinde fon kesintisi faiz tahakkuku da doğduğundan, bu kredilerle ilgili olarak kredi kullanım tarihine bakılmaksızın 28 Ekim tarihinden (bu tarih dahil) sonra tahakkuk ettirilecek faizler için fon kesintisi oranının yüzde 15 olarak uygulanması gerektiği belirtildi.
TÜDEF İTİRAZ ETTİ
28 Ekim 2010 tarihli Bakanlar Kurulu Kararına istinaden, Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF), oran değişikliği ile ilgili olarak Gelir İdaresi Başkanlığı Bankalar Birliği’ne bir yazı göndermiş ve “kredinin kullanım tarihine bakılmaksızın” tüketici kredilerinde belirlenen yeni oranın ( % 15) kullanılacağı ifade edilmişti. Bunun üzerine bankalar, 28 Ekim 2010 tarihinden önce imzalanmış sözleşmelerin bu tarihten sonraki taksit ödemelerine de bu artışı yansıtmaya başlamıştı. Tüketici dernekleri Federasyonu (TÜDEF) bu konudaki hukuki hatanın düzeltilmesi için yargı yoluna gitmiş ve Danıştay’a işlemin iptali yönünde dava açmıştı.
Başta TÜDEF olmak üzere yine TÜDEF’in yönlendirmesi ile çok sayıda tüketici de Bakanlığa başvurarak konunun açıklığa kavuşturulmasını talep etmişti.
SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI: KKDF ARTIŞI TÜKETİCİYE YANSITILAMAZ
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü, 14 Ocak 2011 tarih ve 2011/1 sayılı genelge ile tüm illerdeki Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerine bildirimde bulundu. Genel Müdürlük, uygulamanın 4077 sayılı kanunun 6 ve 10 maddelerine aykırı olduğunu ve Bankaların tüketicilerden aldıkları tutarı geri iade etmelerini isteyen görüş bildirdi.
Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü Genelgesinde; 4077 sayılı yasanın 6. maddesinde “Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir. Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir.” Aynı yasanın 10. Maddesi ise “Taraflar arasında akdedilen sözleşmede öngörülen kredi şartları, sözleşme süresi içerisinde tüketici aleyhine değiştirilemez” 10/d maddesi ise “Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon ve diğer masrafların ayrı ayrı belirtildiği ödeme planının” sözleşmede yer alacağı belirtilerek Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin yasaya uygun karar üretmelerini istemiştir.
TÜDEF Genel Başkan Yardımcısı Ali Çetin, “Genel Müdürlüğün bu kararı tüketiciler açısından son derece sevindiricidir. Aynı zamanda yasal bir hakkın kamu tarafından da teslim edilmesi açısında umut vericidir” dedi.
ŞİMDİ, TÜKETİCİLER NE YAPMALI?
Bu süreçte mutlaka bankalara ödemelerini “itirazi kayıtla” yapmalılar. Hesaplarında taksitleri otomatik olarak kesilen tüketiciler dilekçeleri bankalara taahhütlü olarak kredi kullandıkları banka şubesine göndermeli veya elden vermeli. Bu dilekçelerde Sanayi ve Ticaret Bakanlığının genelgesi ve Danıştay’a açılan iptal davası hatırlatılarak fazladan kestikleri %5 KKDF tutarının iadesini istemeli. Ayrıca, Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri’ne başvurarak şimdiye kadar fazladan kesilen %5 KKDF tutarının iadesi ile bundan sonra kesilecek tutarların iptali ile fon tutarının artış önceki düzeye çeken yeni ödeme planının kendilerine verilmesi hakkında karar almalarını talep etmeli.
DEMOKRAT HABER
