İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından İstanbul için hazırlanan 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksine göre, geçen ay, perakende fiyatlar yüzde 3,07, toptan fiyatlar yüzde 1,98 oranında artış gösterdi.

İTO tarafından hazırlanan fiyat indekslerinin, 2011 yılı ekim ayının bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırmasında, perakende fiyatlar yüzde 6,08, toptan fiyatlar yüzde 16,23 oranında yükseldi.

Söz konusu indekslerde 24 aylık serilerden oluşan yıllık ortalama artış hesabına göre, Ekim 2011'de, 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi yıllık ortalama yüzde 6,28, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi yıllık ortalama yüzde 13,90 oranında arttı.

Toptan Eşya Fiyatları İndeksi, geçen ay yüzde 1,98 oranında artış gösterirken, bu oran, ekim ayları itibariyle son 9 yılın en yüksek oranı oldu.

Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve Eylül 2011'de yüzde 0,82 oranında yükselen 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, ekim ayında yüzde 3,07 oranında arttı.

Ekim itibariyle giyim sektöründe kış sezonu ürünlerinin piyasaya sürülmesi, ev eşyaları harcamaları grubunda yer alan ürünlerde maliyet kaynaklı fiyat artışları, gıda maddeleri grubunda mevsimsel özelliklere bağlı olarak yaş-kuru sebze ve meyve grubundaki fiyat artışları ile tütün ve alkollü içkilere uygulanan ÖTV artışları, Ekim ayı genelenflasyon artışında etken oldu.

Giyimde yüzde 25,69, ev eşyasında yüzde 4,02, gıdada yüzde 1,99, konutta yüzde 0,86, sağlık ve kişisel bakımda yüzde 0,64, kültür, eğitim ve eğlencede yüzde 0,07 oranında artış kaydedilirken, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 0,12 oranında azalış izlendi.

Ekim 2010'da yüzde 10,19 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2011 yılının aynı ayında bir önceki yıla göre yüzde 6,08 oldu. Yıllık ortalama artış oranı, Aralık 2010'dan itibaren girdiği azalış eğilimini devam ettirerek yüzde 6,28 olarak gerçekleşti.

Toptan fiyatlar

Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve Eylül 2011'de yüzde 1,65 oranında artan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi, geçen ay yüzde 1,98 oranında artış gösterdi. Bu oran, Ekim ayları itibariyle son 9 yılın en yüksek oranı oldu.

Mensucat ve kimyevi maddeler ile inşaat malzemeleri grubunda yer alan ürünlerdeki maliyet kaynaklı fiyat artışlarının yanı sıra, madenler grubunda yer alan ürünleri dünya borsalarına bağlı fiyat hareketleri, enerji ve petrol ürünlerine yapılan fiyat ayarlamaları artışın ana nedenlerini oluşturdu.

Ekim ayında, mensucat grubunda yüzde 5,81, kimyevi maddelerde yüzde 4,55, madenlerde yüzde 3, inşaat malzemelerinde yüzde 2,39, gıda maddelerinde yüzde 2,02, yakacak veenerji maddelerinde yüzde 1,64 oranında artış izlenirken, işlenmemiş maddelerde yüzde 0,38 oranında azalış görüldü.

Ekim 2010'da yüzde 10,48 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, bu yılın aynı ayında yüzde 16,23'e, yıllık ortalama değişim oranı 2010 yılında başladığı yükselme eğilimine devam ederek yüzde 13,90'a ulaştı.

Değerlendirme

İTO'nun değerlendirmesine göre; 2011 yılının ikinci yarısında dünya ekonomisinde başlayan dalgalanmalar ekim ayında da yoğun olarak devam etti. Bu dalgalanmalarda Euro Bölgesi ülkelerinin kamu borcuna ilişkin artan sorunların finans kesimine yansıyacağı beklentisi ve Yunanistan ekonomisinin iflasına yönelik beklenilen tedbirlerin alınmaması etken oldu.

Bu gelişmelere paralel olarak yurt içinde dolar/euro paritesi oldukça gerilerken, bu hareketin etkisiyle TL dolara karşı önemli oranda değer kaybetti. Ayrıca artan talep belirsizliği, yatırımlar üzerinde aşağı yönlü risk oluşturmaya devam etti.

Döviz kuru ve ithalat fiyatlarındaki artışın devam etmesi, yurtiçi ve yurtdışı talep yetersizliğine bağlı iktisadi faaliyetlerdeki yavaşlamanın belirginleşmesinin, yurtdışı enerji ve madenpiyasalarında oluşabilecek yukarı yönlü fiyat hareketlerinin, orta vadede enflasyonun hedeflenen seviyelere ulaşmasında başlıca risk faktörleri olmayı sürdüreceği tahmin ediliyor. (Cnn Türk)